Ev kiraları ‘KÖİ’ ile yüzde 50 düşecek
Devlet 49 yıllığına arsa tahsis edecek, müteahhitler konut yapıp uygun fiyatla kiraya verecek.
ÖNDER ÇELİK'İN HABERİ - Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) erişilebilir kiralık konut sorununa çözüm için kamu-özel iş birliğinde (KÖİ) geliştirdiği ‘GYODER Yeni Konut Modeli’ni tanıttı. Kamunun desteğiyle arsa maliyetini ortadan kaldıran ve 49 yıl gibi uzun dönemli kiracılığı mümkün kılan modelde, orta gelirliler için uygun fiyatlı konutlar üretilecek.
Yeni modelde, kira fiyatlarının aylık 10-12 bin lira arasında olması ve sözleşmelerin 3 yılda bir yenilenmesi ön görülüyor. Kiracı isterse, bu şekilde sözleşme yenileyerek 49 yıl kiralama yapabilirken, ev sahibinin, ‘evimden çık’ baskısı da ortadan kalkacak. GYODER Başkanı Mehmet Kalyoncu, “Konut üretme sürecinde en büyük maliyet arsa. Şu anda Türkiye ortalaması yüzde 50. Kamu kuruluşlarının, yerel yönetimlerin veya benzeri kurumların elindeki arsalar, belli bir dönemde KÖİ ile değerlendirilerek ve bir kira tarifesiyle belli üst limitler konularak on binlerce düşük kiralı konut üretilebilir. Bu noktada GYODER Yeni Konut Modeli’ni oluşturduk. Yap-işlet-devret modeliyle, bireysel değil kamusal kiraya veren yapısını oluşturuyoruz ve kiracıyla kiraya veren arasındaki problemleri ortadan kaldırıyoruz. Bu model, arsa maliyetini sıfıra indirerek kiraları yarı yarıya düşürüyor. Kamu ve özel sektör iş birliği modeliyle kullanıma açılacak arsalarda konutların üretilmesi sağlanırken, arsaların mülkiyeti de devlette kalıyor. Kiralar ise, ev sahiplerinin kontrolünden çıkarılarak devletin hakkaniyetli denetimine ve kurumsal firmaların yönetimine veriliyor. Bu modelle konut üretimlerinin 1 yıl içinde tamamlanması hedefleniyor. Orta ve orta alt gelir grubunun hane halkı gelirinin yüzde 30- 50’sini aşmayacak bir formülle barınma çözümü sunmuş olacağız” dedi. “İstanbul’da üretilen konutların yüzde 10’u erişilebilir konutlar olsa, piyasaya bir rahatlık getirir” diyen Kalyoncu, konuyu ilgili bakanlıkla da görüştüklerini, modelin açıklanan rezerv alanlarda da uygulanabileceğini söyledi.
DÖNÜŞÜMÜN DE ÖNÜNÜ AÇACAK
GYODER Başkan Yardımcısı Cem Yılmaz da modelin İstanbul’un kentsel dönüşümünün önünü açacağına işaret ederek “Bu sayede 650 bin kişilik bir ilçe geliştirilebilir” diye konuştu. GYODER Başkan Yardımcısı Neşecan Çekici ise Türkiye’nin sağlıkta, altyapıda imza attığı başarılı KÖİ modelini bütün dünyanın konuştuğunu belirterek, “Bu modeli konut sektöründe de uygulayabilir isek, dünyada yine örnek bir işe imza atılmış olacak” ifadelerini kullandı.
YENİ KONUT MODELİ NASIL ÇALIŞACAK?
> Kamu sözleşme süresince (20 yıl ve üzeri) belirlenen arsayı izin ve imar süreçleri tamamlanmış, ruhsatlandırılmaya hazır veya ruhsatı alınmış biçimde hazırlar.
> Özel sektör, bir yarışma ile rekabet ederek ilgili arsaya teklif verir ve en iyi teklifi veren kazanır.
> Devri alan özel sektör, proje için Özel Amaçlı Şirket (ÖAŞ) kurar.
> Ticari üniteler için herhangi bir kısıtlama uygulanmaz.
> Konutlarda kiralama yapabilecek olma kriterleri devlet tarafından belirlenir.
> Kira ücretleri devlet tarafından belirlenir.
> Kira sözleşmeleri istenirse 3 yıl ve üzeri olabilir.
> Sözleşme süresi sonunda konutların mülkiyet hakkı devlete devredilecektir.
> KÖİ modeline uygun olarak; ÖAŞ finansmanı bulur, tasarım, inşaat, bakım ve onarımı yapar.
> Kamunun görevi; resmî tarafta arsa tahsisi, plan yapımı ve altyapıyı hazırlar.
FİNANSMAN NASIL SAĞLANACAK?
GYODER Başkan Yardımcısı Sertac Karaağaoğlu, modelin finansmanı konusunda iki opsiyon olduğunu kaydederek, “İlki banka finansmanı. Kamu otoritesi arsayı 49 yıllığına tahsis eder. Belirleyeceği bedele göre yapım-kiralama-işletme ihalesine çıkar. İşi alan şirket, arsanın üst hakkı ipoteği karşılığında bankadan kredi kullanarak işi yapar. Üst hakkı sahibi, konutu 49 yıldan kalan süre kadar kullanır. İkincisi ise sermaye piyasaları. Burada ise kamu otoritesi arsayı 49 yıllığına tahsis eder. İşi alan şirket yapım bedeli+kâr için gayrimenkul sertifikası ihracına çıkar. Her bir metrekare için bir sertifika ihraç ederek sağlayacağı finansmanla işi yapar. Her sertifika sahibi, kendine ait metrekarede 49 yıl ikamet eder” dedi. Prof. Dr. Ali Hepşen ise “Proje kapsamında özel sektörün ihtiyaç duyduğu finansmanın kira gelirlerine dayalı menkul kıymet ihracı üzerinden temin edilmesi sağlanmalıdır” diye konuştu.
KÖİ İLE DALGALANMADAN ETKİLENMEYECEK
KÖİ Araştırma Merkezi Başkanı Dr. Eyüp Vural Aydın, KÖİ modelinin hem kamuya hem özel sektöre avantajları olduğunu belirterek, “En büyük fayda son kullanıcıya sağlanıyor. Vatandaşlar piyasa dalgalanmalarından etkilenmeden kiracı kalabilecek, kredi kullanmadan konut sahibi olabilme imkânı elde edecek” dedi.
'da Takip Edin!
