Ekonomi devi ülkelerde afet faturasını devlet ödemiyor!

Türkiye’de yaşanan doğal afetler sebebiyle mağdur olan vatandaşlara tüm imkânlar seferber ediliyor. Borçlar siliniyor, faizsiz kredi veriliyor, yıkılan evlerin yerine yenileri yapılıyor. Oysaki ABD ve Avrupa’da yaşanan felaketlerde ‘sigortalı’ olmayan kimseye devlet herhangi bir yardımda bulunmuyor.
KAAN ZENGİNLİ'NİN HABERİ - Türkiye son yıllarda büyük doğal afetlerle karşılaştı. Van, Elâzığ, İzmir ve son olarak 11 ili etkileyen Kahramanmaraş depremi; Rize, Artvin, Giresun sel felaketleri ve Antalya orman yangınlarında binlerce vatandaşımızı kaybettik. Bu felaketlerin faturası yüz milyarlarca doları buldu. Birçok kişi evini ve işini kaybetti. Tarım alanları kullanılmaz hâle geldi. Binlerce hayvan telef oldu. Ancak devlet tüm bu yaşanan felaketlerde vatandaşını yalnız bırakmadı. Mağdurların yıkılan evlerinin yerine yenisi yapıldı, borçlar silindi, faizsiz kredi verildi. işsiz kalanlara iş bulmaları ile ilgili imkânlar tanındı. Üretimi yeniden canlandırmak adına çiftçilere destekler verildi. Üstelik tüm bu imkânları karşılıksız gerçekleştirdi.
BATI SEVİCİLER SAHNEDE
Ancak bazı kesimler tüm bu yardımları görmezden geldi. Yapılan destekleri hızla unuttu. Yıllarca Avrupa ve Amerika ile ülkemizi kıyaslayanlar yine sahneye çıktı. Batı seviciliği yapanlar “Avrupa’da insana daha çok değer veriyorlar” sözleriyle devletin yardımlarını küçümsedi. Avrupa’da yaşanan felaketler sonrası yaşanan mağduriyetlere kulaklarını tıkayarak eleştiri oklarını devlete yönelttiler.
SİGORTAN VARSA DEVLET YANINDA
Oysaki durum çok daha farklıydı. Avrupa ve ABD’de yaşanan felaketlerin faturası ülke vatandaşlarına kesildi. Ülkeler yalnızca arama-kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmalarında aktif rol oynadı. Konut, otomobil ve tarım sigortası olmayanlara yardımda bulunulmadı. Aynı sistem Avrupa için de geçerli. Almanya’da 2021 yılında ‘yüzyılın trajedisi’ diye adlandırılan büyük bir sel felaketi yaşandı. Bu felaketten Belçika, Fransa ve Hollanda’da etkilendi. Hükûmetlerin vatandaşlarına destekleri sınırlı kaldı. Bu konu ülkelerde ciddi protestolara neden oldu. Kısacası Türkiye’nin doğal afetlerden etkilenen vatandaşlarına yaptığı yardımların 10’a 1’i bile bu ülkelerdeki afet mağdurlarına yapılmadı.
DÜNYADA NELER OLDU?
> Milyonlarca kişi evsiz kaldı
ABD tarihinin en büyük yangını 2021 Temmuz ayında California’da yaşandı. New York, Los Angeles ve Chicago kentlerinin toplam alanı kadar bir bölge tamamen kül oldu. Amerika’nın en önemli tarım kentinde hayat durdu. Üreticiler kendi hâllerine terk edildi. 2022 yılında Texsas’ta yaşanan dondurucu soğuklar nedeniyle 210 kişi hayatını kaybetti. Louisiana kentini vuran İDA kasırgasında binlerce ev yıkıldı. 4 milyondan fazla kişi elektriksiz kaldı. Kentucky’i esir alan hortum nedeniyle 5.600 ev ve iş yeri kullanılmaz hâle geldi. Bu yıl içinde California’da hayatı durduran Sel felaketinden 34 milyon kişi etkilendi. Tüm bu gelişmeler yaşanırken ABD hükûmeti konut, otomobil ve tarım sigortası olmayanlara herhangi bir maddi destekte bulunmadı.
BEYAZ SARAY HEDEFTE
Dünyanın süper gücü ABD’de yaşanan tüm felaketler milyonlarca kişiyi etkiledi. Sigortası olmayan binlerce kişi evsiz ve işsiz kaldı. CNN İnternational konuyla ilgili geçen yıl hazırladığı haberde, ABD hükûmetinin yalnızca seçim dönemlerinde vatandaşlarına vaatlerde bulunduğunu belirtti. “İnsanların sesi” diyerek hazırladığı haberde “Doğal afetlerde karşı yeterince önlem alınmadığı ve mağduriyetlerin giderilmediği ifade edilerek Beyaz Saray’a eleştirilerde bulunuldu. Evsiz kalan binlerce kişinin Homeless olarak fast food zincirlerinde yaşadıkları kaleme alındı.
> Avrupa'da protestolar başladı
Almanya’da Rheinland-Pfalz, Kuzey-Ren Vestfalya ve Bavyera eyaletlerinde aşırı yağışların neden olduğu sel ve su baskınları nedeniyle binlerce ev ve işyeri kullanılmaz hâle geldi. Belçika, Fransa ve Hollanda’yı da etkileyen sel felaketinde devletin sahada olmaması nedeniyle vatandaşlar protestolar düzenledi. Sigorta şirketleri maddi zararın 30 milyar avro olduğunu belirtti. Alman hükûmeti yardımlara yetişemeyince devreye küresel yardım kuruluşları girdi. UNİCEF ve Kızılhaç’ın mağdurlara yardım etmesi, Alman hükümetinde tepkiye neden oldu. Yaşanan kaos nedeniyle binlerce kişi mağdur oldu.
TÜRKİYE NELER YAPTI?
> Erciş yeniden inşa edildi
2011 yılında Van Erciş’te meydana gelen deprem, tüm Türkiye’yi hüzne boğmuştu. Deprem bölgesinden tüm Türkiye’ye açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bölgedeki tüm mağduriyetleri gidereceklerini belirterek, depremzedelere konut sözü vermişti. O dönem bölgede 26 bin konutun yapımına başlandı. Deprem bölgesi âdeta yeniden inşa edildi. 2015 yılından bu yana peyderpey teslim edilen konutlar sayesinde, depremzedeler güvenli yaşamlarına yeniden kavuştu.
> Madencilere ev yapıldı
Manisa’nın Soma ilçesinde yaşanan maden faciasında hayatını kaybeden madencilerin aileleri için 450 günde 301 konut inşa edildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla harekete geçen TOKİ, bugüne kadar görülmemiş bir hızla dev bir projeyi hayata geçirdi. Mağdur ailelere sosyal donatıları geniş, depreme dayanıklı ve son derece kaliteli malzemelerin kullanıldığı evler, tam 450 gün sonra teslim edildi.
> Elazığ'da yaralar sarıldı
Elâzığ’da 2020 yılında meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki depremin ardından kentte 24 bin 83 TOKİ konutu yapıldı. Depremin hemen ardından TOKİ harekete geçti. Bölgede etüt çalışmalarına başlanıldı. Mağdurlar tespit edildi. Enkaz çalışmalarının hemen ardından projenin temelleri atıldı. Hükûmet, bu felaketin ardında hızla pozisyon alarak, şehri âdeta yeniden inşa etti.
> Antalya'ya afet köyü
Antalya’nın Manavgat, Akseki, Alanya ve Gündoğmuş ilçelerindeki orman yangınlarının ardından devlet tüm imkanlarıyla seferber oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Antalya’nın Manavgat ilçesindeki yangın sonrası inşa ettikleri 900 afet köy konutunu maliyeti üzerinden yüzde 66 indirimle, 2 yılı ödemesiz, 18 yıl vadeyle hak sahiplerine vereceklerini söyledi.
> DASK’ı olmayana da ev
Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen ve 11 ilimizi etkileyen deprem felaketinin ardından hızla toparlanma sürecine girildi. Arama-kurtarma çalışmalarının ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bölgede 200 bin konut yapılacağını açıkladı ve bu konutların temeli atıldı. TOKİ’nin yapacağı konutlar; İki yılı ödemesiz, toplam 20 sene faizsiz vade imkanı sağlanacağı kamuoyuna duyuruldu. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamada DASK’ı olmayan depremzedelere de konut yapılacağı belirtildi. Açıklamada 7269 Sayılı Kanunun geçici 26’ncı maddesindeki düzenlemeyle, genel hayata etkili afet bölgesi kabul edilen alanlarda DASK ile ilgili muafiyet getirildiği ve afetzedelerin mağdur edilmediği aktarıldı.