Beyin göçü beyin gücü olsun
Başkanlığını Faruk Eczacıbaşı’nın yaptığı Türkiye Bilişim Vakfı (TBV), beyin göçünün beyin gücüne dönüştürülmesini sağlayacak yola ışık tutacak bir rapora destek verdi. Prof. Dr. Ufuk Akçiğit başkanlığında hazırlanan rapor, beyin göçünün önlenmesi yolunda acil yapılması gerekenlere ışık tutuyor...
CANAN ERASLAN'IN HABERİ - Kuruluşunun üzerinden yaklaşık 30 yıl geçen Türkiye Bilişim Vakfı (TBV), beyin göçünü beyin gücüne çevirmek için önemli bir çalışmaya imza attı. ‘Türkiye Akademik Diaspora Raporu’ adlı çalışma, Chicago Üniversitesinden Prof. Dr. Ufuk Akçiğit ve ekibi tarafından gerçekleştirildi.
Söz konusu raporun 3 yılda hazırlandığını, onlarca akademisyenin emek verdiğini anlatan Akçiğit, raporu hazırlarken Türkiye’den beyin göçünün seyri, bu göçün araştırmacıların akademik performansına etkisi ile “Beyin göçünün Türkiye’ye faydası olabilir mi?” sorusuna cevap aradıklarını söyledi. Türkiye’nin en önemli sorununun bugün itibarıyla enflasyon olduğunu, enflasyonun sürdürülebilir büyümenin katma değere dönüşmesinin önündeki en büyük engel olduğunu söyleyen Akçiğit, tükettiği, satın aldığı ürünlerin değişmesi sebebiyle her kesimin enflasyonunun da farklı olduğunu dile getirdi. Verimlilik olmadan büyümenin sağlıklı ve sürdürülebilir olmasının imkânsızlığına dikkat çeken Akçiğit, enflasyon düşmeden de büyümeye zemin hazırlanamayacağını ifade etti. Daha önce Türkiye’den çok daha fakir olan ülkelerin doğru kararlarla başarı hikâyeleri yazdığını, bu ülkelerin hemen hemen tamamında orta gelir seviyesine geldiği zaman vites değiştirmenin gerçekleştirdiğini ifade etti.
GİDENLE BAĞI KOPARMA
Türkiye’de yüksek teknoloji ihracatının ancak toplam ihracatın yüzde 3’üne ulaştığını, bu alanda başarı kazanmış ülkelerde ise yüzde 30’ları bulduğunu anlatan Prof. Ufuk Akçiğit, bu seviyeye ulaşmak için doğru politika, doğru planlama ve hedeflemenin şart olduğunu söyledi. Beyin göçünün beyin gücüne dönüştürülebilmesi için en önemli çalışmanın “Gidenle bağı koparmamak” olduğunu söyleyen Akçiğit, gidenlerin ülkesiyle bağlantılı olması durumunda ülkeye katma değer sağlayan bir unsur olduğuna, gidenlerin en verimliler, gelenlerin ise en verimsiz grupta yer aldığına da vurgu yaptı. TBV Başkanı Faruk Eczacıbaşı da büyük bir tehlike olarak algılanan beyin göçünün uzun dönemli ve doğru politikalarla geleceğe yönelik beyin gücü oluşturmasına yönelik fırsata dönüştürülebileceğini vurguladı.
ORTA GELİRDEN ÇIKIŞTA VİTES DEĞİŞİKLİĞİ ŞART
Beyin göçünün önlenip tersine beyin göçü oluşturmak ya da beyin göçünü bir güce dönüştürmek için politika hazırlayıcılara önemli bir yol gösterici olması amaçlanan raporda, çok önemli sonuçlara ulaşıldı:
> Türkiye’nin kişi başı geliri, 1960’ların başında ABD’nin millî gelirinin yüzde 20’si. O tarihte Türkiye’nin gerisinde olan Singapur, Güney Kore, Litvanya, Polonya, Şili, Çin, 2020’de Türkiye’nin önüne geçti. Güney Kore’nin millî geliri ABD’nin yüzde 50’sine ulaştı.
> Ülkelerin yükselişi ile kişi başına düşen bilimsel araştırma sayısı doğru orantılı.
> OECD verilerine göre Türkiye’de kişi başına düşen bilimsel yayınlarda kamunun yüksek öğrenim harcamasının millî gelir içindeki payı, diğer ülkelere göre çok önde. Türkiye yükseköğretime ciddi kaynak ayırıyor ama bu kaynaklar verimli kullanılamıyor. Aynı şekilde AR-GE’ye de devlet desteği büyük ama sonuç, yatırımla doğru orantılı değil.
> Yarını geliştirmek için bilgisayar mühendisliği, elektrik mühendisliği gibi bölümler öne çıkarken, Türkiye’de işletme, tarih, psikoloji, ziraat, din eğitimi gibi alanlara yapılan tercih daha öne çıkmakta.
SAĞLIK EN BÜYÜK ARAŞTIRMA ALANI
> Sağlığın, Türkiye bilim ekosistemi için etkisi büyük. 2010-2015 arası Türkiye’de ve dünyada birçok ana bilim dalı büyümüş. Kardiyoloji, nöroloji, göğüs hastalıkları dünyada büyümeye devam ederken, Türkiye’de gerileme kaydetmiş durumda.
> Tıp, bilgisayar mühendisliği gibi alanlarda 2000’lerin başından bu yana gerileme dikkat çekiyor. 2013-2015 arası toparlanmış, ardından yeniden düşüşe geçmiş durumda.
ACİL YAPILMASI GEREKENLER
> İlk, orta ve lise eğitiminde gelir eşitsizliğinin etkileri azaltılmalı.
> Araştırma fonları ihtiyaca göre yeniden düzenlenmeli.
> Gidenlerin sebepleri belirlenmeli, kalmaları teşvik edilmeli.
> Gidenlerin nerede ne yaptığı takip edilmeli, faydalanılmalı.
> Yurt dışındaki Türk bilim adamlarının ortak projeleri desteklenmeli.
> Üniversite-özel sektör teması sağlanmalı.
'da Takip Edin!
