Seni anlıyorum deyin, okuldan korkmasın

Canan ERASLAN

Okul zamanı, sadece bir çocuğun okula başlaması ya da devam etmesi değildir. Çocuğu olan aileler için tatilin bitmesi, kış hazırlıklarının başlaması, taşınma ya da evin yeniden dizayn edilmesi gibi saydıkça çoğalan bir ‘faaliyet’ silsilesidir aynı zamanda. Bu yıl okulların açılma tarihi, 3 aylık bir yazın ardından uzun bir bayram tatilinin sonuna denk geldi. Geçtiğimiz hafta, “Tatilden dönüşü, okuldan bir gün önceye getirmeyin” şeklinde özetlenebilecek tavsiyeler dizisi sıralamıştık. Bu hafta ise çocuğu ilk defa okula başlayacak anne ve babalar için uzmanların dikkat çektiği unsurlara yer vermek istiyorum. Uzman Klinik Psikolog Merve Demir, çocukların zaman zaman okula gitmek istemeyebileceğini, bunun birçok sebebi olabileceğini söylüyor. Çocuğun korkusu fiziksel yakınmalar, ağlama ve öfke patlamaları olarak ortaya çıkabiliyor. Önemli olan, bu patlamaların sebebinin korku olduğunu bilerek yaklaşmak. En yapılmaması gereken şey ise, “Elbette gideceksin” şeklindeki zıtlaşmalar.

Aşırı korumacıysanız problem kaçınılmaz

Okul korkusunun en önemli sebeplerinden biri, aşırı korumacılık olarak karşımıza çıkıyor. Annesinin ilgisini okulda bulamayacak olma, kendi başına bir şey yapamama endişesi de okul korkusunu tetikliyor. Bir de anne çocuğunun okula uyum sağlama problemi yaşayacağından endişeliyse, çocukta mutlaka okul fobisi ortaya çıkıyor.

Yeni doğan kardeş önemli bir sebep

Okul korkusunun önemli sebeplerinden biri de aile bireyleri... Yeni  bir kardeşi olduysa, yine kendinden küçük bir kardeşini kıskanıyor ve kendisi okula gittiğinde annesinin onunla daha çok ilgileneceğinden korkuyorsa, çocuk okula gitmek istemiyor. Yapılacak şey, anne ve babanın burada ortak sorumluluk alması, okullu olan çocukla diğer kardeşe olan ilginin bir diğerini mağduretmeyecek şekilde bölünmesi.

Öğretmen hassasiyeti çok önemli

Okul korkusunun kolay aşılmasında öğretmenin rolü çok büyük. İlk defa keskin kurallarla karşılaşan çocuk okula uyum sağlayamayabilir. Arkadaşlık ilişkilerinde problem yaşıyorsa, konuşma bozukluğu varsa, akşama kadar okulda kalma mecburiyetinden korkuyorsa, çocukta endişe artabilir. Bunlara bir de öğretmenin sert tutumu eklenirse, problem iyice kemikleşebiliyor.

Korkuyu kolayca atlatmak mümkün

Evet, okul korkusunun birçok sebebi olabilir ama önemli olan ailelerin bu korkuyu hafife almadan çocukların yanında olması. Psikolog Demir, ailelere şu tavsiyelerde bulunuyor:
¥ Öncelikle anne babalar çocuklarının fiziksel yakınmalarının organik bir sebebi olup olmadığından emin olmalıdır.
¥ Çocuğun okulda akran zorbalığı gibi fiziksel, alay gibi psikolojik şiddete uğrayıp uğramadığı kontrol edilmeli.
¥ Okul başlamadan önce çocuğun kendi başına, ailesi olmadan hareket edebilmesi öğretilmeli, teşvik edilmeli.
¥ Çocuk okulda tam gün kalmaktan korkuyorsa, kısa sürelerde ama mutlaka her gün gitmesi sağlanmalı. Kalış süresi yavaş yavaş artırılarak güvende hissetmesi sağlanmalı.
¥ Öğretmenle iş birliği yapılmalı, çocuğun korkusunun kendisi dışında geliştiği bilinmeli.
¥ Cezalandırmadan, tehdit etmeden, “Bundan korkulur mu?” yerine, “Seni anlıyorum ama geçecek”  diye yaklaşılmalı.