Oyun terapisi ile iç dünyaya yolculuk

DUYGU YILMAZ'IN HABERİ

Çocuk deyince akla gelen ilk kelime nedir diye kime sorulsa kuşkusuz cevabı ‘oyun’ olacaktır. Oyun terapisi kavramı da son yıllarda ebeveynlerin karşısına oldukça sık çıkmaya başladı. Oyun tanıdık peki ya terapi kısmı? Oyunun çocuk için yerini, oyunla terapinin nasıl gerçekleştirildiğini ve sunduğu kolaylıkları çocuk gelişim uzmanı Ayşegül Yüksel’e sorduk.

> Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

Ben Ayşegül Yüksel, çocuk gelişim uzmanıyım. 14 yıldır eğitim sektöründe birçok farklı alanda aktif şekilde görev aldım. Evli ve bir çocuk annesiyim. Şu an kendi çocuk gelişim merkezimde çalışmaktayım.

> Oyun oynamanın çocuk için öneminden bahseder misiniz?

Oyun çocuğun dili ve işidir, hayatının doğal bir parçasıdır. Yemek ve su gibi temel ihtiyacıdır. Oyun yoluyla çocuk nesneleri tanır, işlevlerini özelliklerini öğrenir ve bilir. Bedenini tanır ve kontrol etmesini öğrenir, iletişim becerilerini geliştirir. Bir oyuncakla vakit geçirirken onu nasıl keşfedeceğini öğrenir. Sosyal becerilerini geliştirir, taklit eder. İş birliği yapma, kurallar ve yardımlaşma gibi günlük hayata hazırlayan becerileri oyun yoluyla öğrenir. Kısaca özetlemek gerekirse çocuğun bilişsel, sosyal-duygusal, motor, dil gelişimini olumlu yönde etkileyen bir araçtır.

> Oyun terapisi nedir? Kim tarafından kaç yaş grubuna, nasıl uygulanır?

Oyun terapisi çocuklarda görülen bir takım problem ve davranış sorunlarının oyun ve oyuncaklar aracılığıyla çözülmesini sağlayan bir terapi yöntemidir. Üniversitenin ilgili bölümlerinden mezun, oyun terapisi konusunda eğitimli ve çocukların gelişim aşamalarına hâkim tecrübeli kişilerce uygulanır. 2-12 yaş arası gruba uygulanabilen bu terapi sürecinde çocuklar kendi içerisinde yaşadıkları ve mücadele ettikleri duyguları oyun ve oyuncaklar yoluyla dışa vurur. Terapinin süresi ise çocuğun ortama güvenip, kurulan iyi ilişkiye göre değişiklik gösterir. Terapilere duruma göre çoğunlukla ebeveynleri dâhil etmiyor, hatta görüşmelerde de çocuğun yer almamasına özen gösteriyorum.

> Oyun terapisi günlük oyundan farklı mıdır? Oyun ve oyuncakları siz mi belirliyorsunuz?

İçerik olarak olmasa da işlevsel olarak normal oyundan farklıdır. Terapide kullandığımız oyuncaklar belirlidir ve oyun odasının da belirli özellikleri vardır. Mesela oyuncaklar çocukların ulaşabileceği yüksekliktedir. Dolap köşeleri sivri değildir, marka içeren ve kesici ya da çabuk kırılabilen oyuncaklar bulunmaz. Ayrıca elektronik oyuncak bulundurmamaya da özen gösteririz. Kısaca terapilerde günlük hayatta kullanılan eşyaların minyatürleri, mutfak eşyaları, hayvanlar ve kum gibi oyuncaklara yer vermek gerekir.

TRAVMATİK OLAYLARDA BAŞVURULUYOR

> Ne zaman başvurmak gerekir? Bu terapi metodunda çocukların hangi problemleri üzerine çalışılmaktadır?

Birçok başlık sıralayabiliriz. Fakat en çok; yaşanılan bir travmatik olay, (ihmal, istismar vb.), öz güven eksikliği, depresyon, boşanma, kaygı, takıntılı davranışlar, uyku problemleri, tuvalet problemleri, beslenme sorunları, duygu ve davranışla ilgili problemler gibi durumlarda başvurulması uygun görülür.

HEDEF ÇÖZÜM ÜRETEBİLME KABİLİYETİ

> Gelecekte olabilecek bir psikolojik problemi engeller mi?

Elbette etkileyebilir. Çünkü çocuk, terapi sürecinde yaşadığı olumsuz duygularla nasıl baş edebilirim düşüncesini içselleştirip kendi çözüm yollarını oluşturuyor. Bu sayede ileriki dönemlerde benzer bir durum karşısında bunu kendi kontrol edebilen ve çözüm üretebilen bir birey hâline gelir. Bu terapi metodu, çocuğun yaşadığı bir durum ya da problem esnasında nasıl yaklaşacağını, duygularını daha iyi anlayıp nasıl kontrol etmesi gerektiğini, kendini en iyi şekilde ifade etmesini öğreterek, öz güvenli sağlıklı bir birey olmasını sağlar.