Karabasan psikolojiyi bozuyor
SAĞLIK Haberleri
Uykuyla uyanıklık arasındaki kısa sürede vücudunu hareket ettirememesi, bağırmak isteyip de bağıramaması durumu olan uyku felci, daha çok kişinin stresli ve yorgun dönemlerinde ortaya çıkıyor. Her iki kişiden biri karabasan görüyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK
Halk arasında "karabasan” olarak adlandırılan “uyku felci” sık görülen uyku bozukluklarından biri. Toplumsal çalışmalar bu bozukluğun görülme sıklığının yüzde 67 olduğunu ortaya koyuyor. İnsanlar hayatları boyunca en az bir defa karabasan görüyor. Karabasanın tehlikeli bir durum olmadığını söyleyen uzmanlar, sık tekrarlandığında ve psikolojiyi etkilediğinde tedavi edilmesi gerektiğini vurguluyor. Uyku felcinin tam uykuya dalarken ya da uyanırken ortaya çıkan bütün organların felç olması durumu olduğunu söyleyen Yataş Uyku Kurulu Üyesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Hakan Kaynak, “Bu sırada uyanıksınızdır ama hareket edemez, ses çıkaramazsınız, etrafınızda olan bitenleri fark edersiniz hatta bazen buna hayaller de eşlik eder ancak kımıldayıp bir reaksiyon veremezsiniz. Sanki bir şey tarafından aşağı doğru itiliyormuş gibi hissetmek, uyuduğunuz odada bir varlık olduğu duygusuna kapılmak, nefes almakta zorlanmak, hatta ölecekmiş hissine kapılmak belirtiler arasındadır. Karabasan da denen bu duruma beraberinde halüsinasyonlar da eşlik ederse çok korkutucu olabilir. Süresi hastaya çok uzun da gelse, kısa süre sonra kendiliğinden veya etrafta fark edenlerin hastaya dokunması ile sonlanır ” dedi.
BAZI KİŞİLERDE GENETİK
İnsanların uykuya dalmaktan korktukları bir ruh hâline sokan uyku felcinin bazı kişilerde genetik olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kaynak, “Bu durumun ortaya çıkışındaki en önemli sebepler aşırı yorgunluk, stres ve uzun süre uykusuz kalmaktır. Uyku felci gün içinde olur olmaz yerlerde aniden uyuyan narkolepsi hastalarında sık görülür. Bunların dışında kötü uyku hijyeni de uyku felçlerine sebep olabilir. Yapılan çalışmalar uyku apnesi gibi uyku bozukluklarının da uyku felcine yol açabileceğini gösteriyor” diye açıkladı.
TEHLİKELİ BİR DURUM DEĞİL
Uyku felcinin hayatı tehdit eden bir durum olmadığını söyleyen Prof. Dr. Kaynak, “Sürekli uyku felci geçirmek insanların zaman zaman psikolojik olarak endişeli hissetmelerine sebep olabilir. Can sıkıcıdır ancak herhangi bir tehlikesi yoktur. İnsanın buna neyin sebep olduğunu bilmemesi korkutucu olabilir” diye anlattı. Uyku felci sebebi belirsiz olarak ortaya çıktığında tekrarlama sıklığına bağlı olarak tedavisinin düşünülebileceğini aktaran Prof. Dr. Hakan Kaynak, “Ancak en iyi tedavi yöntemi uyku felcini ortaya çıkaran nedeni ortadan kaldırmaktır. Uyku yoksunluğu uyku felcine neden olabilir, bunu önlemek için ihtiyaç olan süre kadar uyumak gerekir. Narkolepsisi olan kişiler genellikle uyku felci yaşarlar. Bunun ortadan kaldırılması için narkolepsi tedavisi uygulanması gerekir. Çoğunlukla tedavi uygulanmaz kendiliğinden geçer” dedi.
ÜÇ KİŞİDEN BİR UYKUSUZ
İnsanların yüzde 90’ının hayatlarının bir döneminde uykuyla ilgili bir problem yaşadıklarına işaret eden Prof. Dr. Hakan Kaynak, “Uyku bozuklukları toplumda en sık görülen sağlık problemidir. İnsanların yüzde 35’i ile yüzde 45’i uykusuzluk yaşıyor. Bunların en az yüzde 10-15’i ilaç kullanıyor. Bazı uyku problemleri daha seyrek görülseler de sonuçları çok daha ciddidir. Mesela erkeklerin yüzde 4’ü, kadınların yüzde 2’sinde görülen uyku apne sendromu iş kazaları ve trafik kazalarının en önemli sebebidir. Uyku apne sendromu 50 yaşı üstünde her dört erkekten birinde görülür” dedi.
'da Takip Edin!
