S-400’e karşılık güvenli bölge

Selçuk Böke ANKARA

Moskova ve Ankara arasında son dönemde gelişen ilişkilerden rahatsız olan Washington, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sisteminin iptal edilmesi için girişimlerini sürdürüyor. Türkiye’nin S-400 alması hâlinde yaptırım uygulayacağı sinyalleri veren ABD yönetimi, F-35 teslimatını durdurma kararı aldı. Ankara, F-35 baskısına karşı geri adım atmayınca, ABD’den bu defa Fırat’ın doğusu için teklif geldiği öğrenildi.

ABD yönetiminin, Türkiye’nin S-400 alımından vazgeçmesi hâlinde Fırat’ın doğusundaki terör örgütü PYD/YPG’nin bölgeden çıkarılacağını ve Suriye’nin kuzeyinde ‘güvenli bölge’ oluşturulması için ortak adımların atılabileceğini ilettiği öne sürüldü. ABD’nin öne sürdüğü şartlar arasında “S-400’den vazgeçin, Patriot sistemleri satın alın, F-35 sevkiyatına devam edelim ve güvenli bölge için gereken adımları atalım” bulunduğunu belirtiliyor.

Ankara-Washington arasında Suriye’nin kuzeyine yönelik temasların sürdüğünü aktaran kaynaklara göre, Ankara henüz bu teklife bir cevap vermedi. Öte yandan ABD’nin Fırat’ın doğusu için PYD ile temas kurduğu ve askerî bir operasyona lüzum kalmadan bölgenin güvenliğini Türkiye’ye bırakabileceği iddia edildi. ABD’nin teklif ettiği güvenli bölgenin kapsamı, derinliği ve kimin güveliği sağlayacağı konusu henüz netlik kazanmazken Ankara’nın güvenli bölgeden konundaki kırmızı çizgisini; Cerablus, el-Bab ve Afrin’deki gibi bir yapının oluşturulması, güveliğin tamamen mahallî güçler ile TSK tarafından sağlaması ve yönetimin yerel yöneticilere devredilmesi oluşturuyor. Son aşamada ise Ankara, Suriyeli mültecilerin terörden arındırılana bölgelere gönüllü olarak geri dönüşünü sağlamayı planlıyor.

JEFFREY: YPG OLMAYACAK

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey de geçtiğimiz hafta Suriye’nin kuzeyine ilişkin yaptığı açıklamada, Türkiye ile güvenli bölge oluşturulacağını ve bu bölgede PYD/YPG’nin olmayacağını söylemişti. Jeffrey “Türkiye ile üzerinde çalıştığımız şey Türkiye sınırı boyunca belirli bir mesafede YPG’nin olmadığı güvenli bir bölge kurmak. Çünkü Türkiye YGP ve onun PKK ile olan bağları konusunda oldukça rahatsız” demişti. 

Bu arada  Türkiye’ye F-35 sevkiyatının askıya almasının ardından değerlendirmelerde bulunan ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan “F-35’lerin teslim edilmesini bekliyorum. Türkiye’ye sunduğumuz Patriot teklifine, fiyatlandırılmasına ve en önemlisi Patriot sistemi ile birlikte sağlanacak endüstriyel katılım teklifine güveniyorum” dedi.  

WASHINGTON’DA POMPEO İLE KRİTİK GÖRÜŞME 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’li mevkidaşı Mike Pompeo ile ABD’nin başkenti Washington’da bir araya geldi. Çavuşoğlu ile Pompeo’nun, yaklaşık 40 dakika süren görüşmesinde, iki ülke arasındaki ilişkiler ele alındı. Ayrıca S-400 kriziyle patlak veren F-35 uçaklarının tesliminin de görüşüldüğü öğrenildi. Bu arada ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, “Türkiye, S-400 alımını tamamlarsa F-35 programından atılma riskini almış olur ki bu da sadece Türkiye’nin savunma kapasitesini zayıflatmaz, aynı zamanda programa tedarikte bulunan Türk parça üreticilerine zarar vermiş olur” dedi.

ÇAVUŞOĞLU: S-400’ler bitmiş bir anlaşma

NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’na katılmak üzere Washington’da bulunan Dışişleri Bakanı Mevlût Çavuşoğlu “S-400’ler bitmiş bir anlaşmadır. ABD son bir Patriot teklifi yaptı ancak satış olacağının garantisi bulunmuyor” dedi. Çavuşoğlu, Türkiye’nin Batı ile Rusya arasında bir tercihe zorlanamayacağını ve Türkiye’nin de böyle bir yola girmeyeceğini söyledi.