Kahramanmaraş'ta hasar tespit sürüyor: 350’den fazla ekip çalışıyor

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Murat Akınbingöl, Kahramanmaraş’ta 350’den fazla ekip ve 1.000’in üzerinde personelle hasar tespit çalışmaları yürüttüklerini, testler yapılır yapılmaz kayıt altına alınarak sisteme girdiklerini söyledi.
EMRAH ÖZCAN'IN HABERİ - Akınbingöl “Vatandaşlarımız gerek Bakanlığımızın sisteminden gerek e-Devlet üzerinden binalarındaki incelemelerin sonuçlarını görebilir. Hasarsız bina ve az hasarlı binalarda oturmakta bir sakınca yok. Orta hasarlı bina ise binanın taşıyıcı sisteminde bir hasar olduğunu, bu hasarın binanın yıkılmasına sebebiyet vermeyeceği anlamına gelir. Bu binalar performans testlerine tabii tutulur. Karotlar alınır, kırma deneyleri yapılır, demirlere bakılır vs. sonra da güçlendirme işlemine tabi tutulur. Bu işlemlerden sonra oturulabilir hâle gelir. Orta hasarlı binalarda bir yıl içinde onarım yapılmazsa, ağır hasarlı olarak kabul edilir. Ağır hasarlı binalarda kesinlikle oturmak, kullanmak yasak. Ağır hasarlı binalara girilmemesi gerekiyor. Vatandaşın bu konuda bilinçli olması lazım. Ağır hasarlı binalar bir deprem atlatmış o depremde vatandaşı korumuş ama bundan sonraki süreçte ne olacağını bilemiyoruz. En ufak bir artçıda yıkılabilir. Çalışmalar bittikten sonra ağır hasarlı binaların listesini asacağız. 30 gün boyunca bekleteceğiz, bir itiraz olmazsa 31’nci gün yıkımları gerçekleşecek” diye konuştu.
HASAR TESPİT KAYIT ALTINDA
Yapılan çalışmaların insanların can ve mal güvenliğin sağlamak için olduğuna dikkat çeken Akınbingöl, şunları söyledi: Bütün hasar tespit sürecini kayıt altına alıyoruz. Hepsi dijital ortamlara aktarılıyor ve vatandaşla paylaşılıyor. Hasar tespit çalışması ülkemizde çok yanlış biliniyor. Hasar tespitin bir sağlamlık/performans testi olduğu sanılıyor. Hâlbuki hasar tespit binanın afetten aldığı zararı ölçen bir test. Ortada bir bina var. Bu bina 5 yıllık da 30-40 yıllık da olabilir. Biz bu çalışmada bina depremden ne kadar zarar almış ona bakıyoruz. Yani kısaca, binanın yaşanan afetten aldığı zararı ölçümlüyoruz. Binanın hasar tespiti ilk olarak dış cephenin incelenmesiyle başlar. Taşıyıcı kolonları patlayan bir binanın içine girip kontrol etmeye gerek yok. O bina ağır hasarlıdır. Dışarıdan bir hasar gözükmüyor ise içeriden inceleme başlatılır. Bodrum kat ile kritik katlar dediğimiz giriş ve giriş üstü katlardan başlayarak, hasarı bulana kadar yukarı çıkarız. Örneğin 7 katlı bir binanın bodrum, zemin, 1 ve 2’nci katında bir şey yok, 3’üncü katında taşıyıcı sistemde patlama var ise o bina ağır hasarlıdır. Diğer katlara bakmaya gerek dahi yoktur. Bu sonuçlara ise bilimsel veriler ışığında ulaşıyoruz. Doldurduğumuz bir form var, bu formlarda kritik sorular var. Bu sorularda akademisyenler tarafından bilimsel çalışmalarca ortaya konulmuş bir metot var. Nerede hasar var, kaç cm, nereye kadar ulaşmış vb. gibi.
‘ÇEKİÇLEME’ HAYATİ ÖNEMDE
Bizim çekiçleme yapmamız bu hasarları tespit edebilmek için. Mühendislerimiz çekiçleme yaparak sıvanın altındaki çatlağın kolonda nereye kadar gittiğini ölçmeye çalışıyor. Dışarıdan bakıldığında çok az bir sıva çatlağı gözüküyor olabilir ama çekiçle örselediğinizde o kolonun patlamış olduğu ortaya çıkabilir. Bu tamamen bilimsel verilerle yerinde yapılan bir incelemenin sonucudur.