İkinci el konuta destek sektöre güç katar

NECMİ ÇİÇEKÇİ'NİN HABERİ - Son dönemde; çarpık kentleşmenin önüne geçmek, depreme dayanıklı binalar inşa etmek ve vatandaşların konuta ulaşımını kolaylaştırmak adına bir dizi proje hayata geçti. Hükûmet, konut sektörünün gelişimi adına iki büyük finansman modelini devreye aldı. ‘İlk Evim ve İlk İş Yerim’ ile ‘Yeni Evim’ finansman modelleri ile milyonlarca vatandaşın gayrimenkul sahibi olmasının önü açıldı. Hem müteahhitler hem de ev sahibi olmak isteyenler için büyük önem taşıyan bu projeler toplumda karşılık buldu. Bütün bu gelişmeler yaşanırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un ağzından ‘ikinci el konut finansmanı’ ile ilgili cümleler döküldü. Yapılan açıklamalarda seçim sonrası ikinci el konut satışına yönelik yeni bir kampanya yapılabileceği sinyali verildi.

İKİNCİ ELİN PAYI YÜKSEK

Konut sektörünün satış istatistiklerine bakıldığında asıl ihtiyacın ikinci el konut olduğu görülüyor. Örnek vermek gerekirse; geçen yıl Türkiye’de 1 milyon 485 bin konut satışı yapıldı. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışlarının payı yüzde 31, ikinci el konut satışlarının payı yüzde 69 oldu. Dolayısıyla sektör satışlarında aslan payını ‘ikinci el konutlar’ aldı. Bu da ikinci el konut satışına olan ilgiyi ve ihtiyacı bir kez daha gözler önüne serdi.

Öte yandan artan inşaat maliyetleri ve enflasyon sebebiyle sıfır konut fiyatlarındaki artış vatandaşları ikinci el konuta yönlendirdi. Kısacası vatandaşlar ev sahibi olacaksa, ikinci el satışlarının da desteklenmesi gerektiği ortaya çıktı. Nihayetinde sıfır veya ikinci el olsun, konut sektörüne verilecek olan her kampanyanın misliyle ekonomiye olumlu döneceği aşikâr…

FAİZ ORANLARI NE OLUR?

İkinci el konutlara getirilecek olan finansman modelinde faiz oranları sıfır konutlara uygulanan oranların bir kademe üstünde tutulabilir. Mesela bugün bankalarda konut faiz oranlar 1,20-1,30 bandında seyrediyor. Buna karşılık ‘Yeni Evim’ kampanyasında bu oran 0,69’a kadar çekildi. İkinci el konut finansman modelinde ise bu oranların 0,90-1,00 bandında olması kabul edilebilir bir seviye olacaktır. Öte yandan ‘Yeni Evim’de olduğu gibi, ikinci el konut finansmanında da yüzde 10’luk peşinat uygulaması devam edebilir.

PROJE İLE İLGİLİ SİNYAL VERİLDİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ikinci el konut satışlarına yönelik bir finansman modeli üzerine çalışıldığını belirterek “İkinci el konutlarla ilgili destek olmak için ayrı bir proje yapılacak. Planlama çalışmaları sürüyor. Önceliği ilk evini alacaklara ve yeni konut arzına veriyoruz. Bununla birlikte üretim ve istihdamı da artırmak istiyoruz. Bu tabii seçim sonrası atılacak bir adım. Bizim tabii bu konuda ciddi bir tecrübemiz var” dedi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ise “Kısa vadede bir şey beklemeyin, ama zaman içerisinde ikinci elde de destek olmak için çalışıyoruz. Sonuçta biz elimizdeki tüm araçları kullanarak çözümler üretiyoruz. Kira ile ilgili bir sınırlama getirdik” ifadelerini kullanmıştı.

FİYATLAR DAHA UYGUN

Son yapılan araştırmalara göre Türkiye’de ortalama konut fiyatı 1,9 milyon TL olarak açıklandı. Büyükşehirlerde ise bu rakam çok daha yüksek. Mesela İstanbul’da ortalama konut fiyatları, sıfır daireler için 6 milyon TL’ye dayanmış durumda. İkinci el daire fiyatları için belirlenen ortalama rakam ise 3 milyon TL. Kısacası ikinci el ev sahibi olabilmek bu şartlarda daha cazip hâle geliyor. Ancak bu finansman modelinde bazı kriterler olması şart.

KRİTERLER GETİRİLMELİ

Mesela finansman modeline dâhil olacak olan konutlara yaş kriteri getirilmeli. Bu sayede deprem sonrası yapılmış ve kat mülkiyetli binaların bu sistemde yer alması konutlarda deprem riskinin azaltılması yönüyle fayda sağlayabilir. Aynı şekilde kentsel dönüşüm kapsamındaki yerlerin bu süreçlere dâhil edilmesi, yine konut alan kişilerin belli bir süre bu taşınmazlarda ikamet etmesi ya da hiç konutu olmayanlara belli kolaylıklar sağlanması sektörde olumlu etki oluşturabilir.

FIRSATÇILARA DİKKAT!

Burada dikkat edilmesi gereken bir konu da ‘fırsatçılar…’ Bilindiği üzere ‘Yeni Evim’ kampanyası ile birlikte bazı küçük müteahhitler durumu fırsata çevirerek fiyatları yukarı çekti. Markalı konutlarda bu durum yaşanmasa da, piyasada bir algı oluştu. Aynı sorun ikinci el konut satışına yönelik açıklanacak olan finansman modelinde yaşanmamalı. Bu noktada ilgili bakanlık piyasa araştırmalarını, finansman modeli henüz açıklanmadan yapmalı. Kamuoyu duyurusundan sonra artan fiyatlara müdahale etmeli. Fırsatçılık yapanlara cezai işlem uygulanmalı.

OTOPARK MESELESİ BÜYÜYOR

İstanbul, 16 milyonu geçen nüfusu ile büyümeye ve dışarıdan göç almaya devam ediyor. Hâliyle konut ve barınma ihtiyacı da artıyor. Yeni finansman modelleri ile bu ihtiyaç karşılanmaya çalışıyor. Ancak yeni yapılaşmanın olmadığı ve eski binaların yer aldığı bölgelerde otopark problemi büyümeye devam ediyor. Toplu konut alanlarında her daireye bir araçlık otopark imkânı tanınıyor. Fakat eski İstanbul dediğimiz bölgelerde, kısacası mahalle aralarında araç park edecek yer bulmak gitgide zorlaşıyor. Burada en kritik görev İspark’a düşüyor. Ancak İspark yeni otopark alanları açmak yerine mevcut park alanlarını da ücretli hâle getirmiş durumda. Konuyla ilgili vatandaşların şikâyetleri artmaya devam ediyor.

İBB'YE GÖREV DÜŞÜYOR

Durum öyle bir hâl almış ki, gün içinde bazı sitelerin otoparkları yer bulunamaması sebebiyle kiralamaya açılmış durumda. Evinin önüne aracını park edemeyenler ücretli otoparkları kullanmak zorunda kalıyor. Bu talep devamında fiyatların da artmasına yol açıyor. Bugün İstanbul’da ortalama otopark ücretleri saatlik 30 liradan başlıyor. İspark’ta ise fiyat 28 liraya çıktı. Yeni otopark alanları açmak, mahalle aralarındaki sıkışıklığı çözmek İstanbul Büyükşehir Belediyesine düşüyor. Buradan vatandaşların şikâyetlerini dile getirerek çözümün bulunması ile ilgili İBB’ye çağrıda bulunmuş olalım.

İlgili Haber

Gayrimenkulde satışlar hız kazanıyor

'Türkiye Mortgage modeli' yolda