Maden artığından gübre çıkardı
Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesislerinde, tarım için en önemli girdilerden biri olan gübre üretimi, tamamen yerli ham maddeyle gerçekleştiriliyor. Tesiste yıllık 500 bin ton gübre üretilirken ayrıca kobaltın içeriğinde yer alan B12 vitamini hayvan yeminde kullanılıyor.
ÖMER TEMÜR'ÜN HABERİ - Mardin’de yer alan ve dünyanın kendi alanında en büyük beş entegre sanayi tesisinden biri olan Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesislerinde artıklar işlenerek ekonomiye kazandırılıyor. Bakır artıklarında yer alan pirit konsantresinin içindeki farklı metallerden kobalt, nikel, bakır ve çinko üretilirken, aynı zamanda madenden elde edilen fosfatla gübre üretimi gerçekleştiriliyor. Tesis, yılda 350 milyon dolarlık gübre ve 270 milyon dolarlık metal ithalatının önüne geçiyor.
1,2 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM
Mazıdağı’nda yaklaşık 1,2 milyar dolara hayata geçirilen tesiste çıkan sülfürik asidin fosfat madeniyle karıştırılarak gübre üretimi yapıldığını ifade eden Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri Genel Müdürü Emre Kayışoğlu “Şu an bu tesisi kurmak isteseniz en az 2 milyar dolarlık yatırım yapmanız gerekiyor. Burada bir artıktan tam 15 farklı ürün üretiyoruz. Kastamonu Küre’de çıkarılan cevherin bakır konsantresi ayrıldıktan sonra kalan pirit konsantresini Mardin’deki tesisimize getiriyoruz. Burada ayrı bir üretim sürecine tabi tuttuğumuz pirit konsantresini kobalt, demir konsantresi ve sülfürik asit gibi yan ürünlere dönüştürüyoruz. Sülfürik asit, fosfat madeniyle birlikte gübre üretiminde kullanılırken, kobaltı da geri kazanıp dünyaya satıyoruz. Böylece, tarım için en önemli girdilerden biri olan gübre üretimini Türkiye’de, tamamen yerli ham maddeyle gerçekleştiriyoruz. Yıllık 500 bin tonluk gübre üretim kapasitemiz bulunuyor. DAP ve fosfatlı kompoze (NPK) gübrelerimizi Türk çiftçisinin hizmetine sunuyoruz” dedi.
KOBALT, HAYVANLARA VİTAMİN OLUYOR
Tesisin, Mardin Mazıdağı’nda bulunmasının en önemli nedenlerinden birinin, fosfat madenlerine yakınlığı olduğunu dile getiren Kayışoğlu “Tesisimiz şu anda Türkiye’nin tek entegre gübre fabrikası konumunda. Dışarıdan doğalgaz haricinde hiçbir şey almıyoruz. Kendi hammaddelerimizle çalışıyoruz. Türkiye yılda 6 milyon tonluk gübreye ihtiyaç duyuyor. Biz de tesis olarak bu ihtiyacın yaklaşık yüzde 10’luk kısmını karşılıyoruz” ifadelerini kullandı. Kayışoğlu, kobaltın otomobil, cep telefonu ve bataryaların yanı sıra içeriğindeki B12 vitamini ile hayvan yeminde kullanıldığını söyledi.
İNŞAAT DEMİRİNE 250 MİLYON DOLAR
Yeni yatırımlar hakkında da bilgi veren Kayışoğlu 40 milyon dolar yatırımla GES projesini 2024 yılında devreye alacaklarını ayrıca tesiste demir üretimi gerçekleştireceklerini bildirdi. Kayışoğlu “250 milyon dolalıkr yatırımla 200 bin ton inşaat demiri üretecek bir tesis kuracağız. Şu an tesiste 1.500 kişi çalışıyor. Yeni yatırımla birlikte 500 kişiye daha istihdam sağlayacağız” diye konuştu.
TARIMSAL ÜRETİM İÇİN MADEN OLMAZSA OLMAZ
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB), Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesislerini ziyaret etti. Kobalttan gübreye kadar birçok ürünün üretimini gerçekleştiren tesisin Türkiye ve dünya için çok iyi bir örnek olduğunu ifade eden İMİB Yönetim Kurulu Başkanı Rüstem Çetinkaya “Türkiye’de son yıllarda gıda fiyatları arttı. Çiftçiler artan maliyetlerle boğuşurken, üretimde de düşüşler yaşanıyor. Yaşanan bu duruma rağmen gübrede ihtiyacın büyük bir kısmını ithal etmek durumunda kalıyoruz” dedi. Gübre üretimi için fosfata, yani madenlere ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Çetinkaya, sözlerini şöyle sürdürdü: Düşünün; gübre konusunda o kadar bağımlı bir durumdayız ki, gübrenin ihracatı dahi yasak. Ancak biz, tarımla ilgili üretim için çok değerli bir ürün olan gübreyi üretemiyoruz. Çünkü, madenlerimizi tam anlamıyla kullanamıyoruz. İşte bu yüzden modern hayatın her alandaki tedarikçisi olan madenciler olarak, tarım üretimini de sahipleniyoruz. Çünkü önce insan, sonra çevre, sonra maden anlayışıyla hareket ediyoruz. Ülkemizin Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri gibi 6-7 tane daha tesise ihtiyaç duyduğunu söylemeliyiz. Çünkü tarımsal üretim için maden olmazsa olmaz.
'da Takip Edin!
