Kritik madenlerimiz yer üstüne çıkacak
Petrolden sonra nadir elementler de ekonomiye kazandırılacak. Bunun için ilk etapta Eskişehir’e 9,5 milyar liralık tesis kurularak madenlerin çıkarılması sağlanacak. Tek noktadan yılda 200 milyon dolar gelir elde edilecek...
CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ'UN HABERİ - Terörden arındırılan Gabar ve Kato gibi bölgelerde petrol çalışmalarını hızlandıran Türkiye, şimdi de kritik madenlerin ve Nadir Toprak Elementlerinin (NTE) gün yüzüne çıkarılması için harekete geçiyor.
Edinilen bilgiye göre; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, bu konuda bir yol haritası hazırlayacak. Çalışmanın da 1-2 yıl içerisinde bitirilmesi planlanırken, bir yandan da teknik düzenlemelere gidilecek. Bu madenlere ilişkin stratejik rezerv, stok, ihracat kısıtlaması konularında düzenlemeler yapılacak. Ayrıca, Türkiye Stratejik ve Kritik Ham Madde raporu tamamlanacak.
50 MİLYON DOLARLIK ENDÜSTRİYEL TESİS
Bu arada, NTE’lerin üretilmesi ve işlenmesini sağlayacak tesislerin yapımı da devam ediyor. Dünyanın ikinci büyük NTE sahası, Eskişehir Beylikova’da bulunuyor. Bu sahadaki toplam rezerv miktarı, 694 milyon ton. Bölgede, 4 milyon dolarlık yatırımla işletmeye alınan pilot tesiste yıllık 1.200 ton üretim yapıyor. Pilot tesisin ardından devreye girecek endüstriyel tesise yönelik çalışmalar da devam ediyor. Endüstriyel tesisin de 300- 350 milyon dolarlık (Yaklaşık 9,5 milyar lira) bir yatırımla hayata geçirilmesi planlanıyor. Endüstriyel tesise geçildiğinde Belikova’da yıllık 570 bin ton üretim yapılacak. Endüstriyel tesisten yıllık 200-220 milyon dolarlık bir gelir elde edilmesi bekleniyor.
NTE’LER STRATEJİK HAM MADDE
Eti Maden İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serkan Keleşer, daha önce yaptığı açıklamada “Türkiye, NTE’lerle ilgili üretim yapan ülkeler arasına girmiş olacak. Nadir toprak elementleri; savunma sanayi, cam sanayi, mıknatıslar gibi alanlarda, uydu haberleşmesinde, akıllı füzelerde, araç parçalarında ve ‘hard disc’lerde, petrol rafinerilerinde, fiber optik lazerler ve sensörlerde kullanılıyor. Yüksek teknolojilerde kullanılmadığı yer yok” demişti. Kullanım alanları nedeniyle NTE’ler, ‘modern malzeme ve enerji teknolojilerinin vazgeçilmezi’ olarak değerlendiriliyor. Malzeme üretiminde, ağırlıkça kullanım miktarları az olmasına karşın malzemeye kazandırdığı üst düzey mekanik, manyetik, elektrik ve optik özellikler nedeniyle NTE’ler, ‘malzemenin vitamini’ ve ‘malzemenin tohumu’ olarak nitelendiriliyor. En çok NTE rezervine sahip olan Çin’in NTE alanındaki ticari ve politik kısıtlamaları ve NTE’lerin kullanım alanlarının önemi nedeniyle NTE’ler, ABD Enerji Bakanlığı (DOE) ve Avrupa Komisyonu (European Commision) tarafından stratejik ham maddeler kategorisine alınmıştı.