EYT'liye maaş hesabı: 2022 EYT düzenlemesinde öne çıkan tarih belli oldu

Yaklaşık 5 milyon civarında vatandaşın sorunu haline gelen Emeklilikte Yaşa Takılma (EYT) mağduriyeti ile ilgili hazırlıklar hız kazandı. Söz konusu çalışmalara ilişkin bilgiler gelmeye, çeşitli formüller ortaya çıkmaya başladı. EYT'lilere yönelik yapılacak çalışmada öncelikle kapsamın belirleneceği öğrenildi. Ardından kimlerin bu haktan yararlanacağı konusunun netlik kazanacağı bildirilirken, böylece hak sahiplerinin sayısının da kesinleşmesi bekleniyor. 

EYT'DE FİNLANDİYA MODELİ

EYT kapsamının belirlenmesinden sonra emeklilik şartları için değişik formüller masaya gelecek. SSK'lılarda primi az olanlara kısmi emeklilik, yıl ve primi tamamlayanlara yaş şartı olmadan ya da 50 yaş formülüyle emeklilik ile maaştan belli oranda kesintinin yapıldığı Finlandiya modeli bunlardan bazıları. Farklı kurumlarda çalışanlarda son 7 yıllık sigortalılıkta 3.5 yıla bakılıyor. Hangi kurumda fazla prim varsa o kurumdan emeklilik gerçekleşiyor.

Maaş hesabında 3'lü bir sistem uygulanıyor. Buna göre 2000 yılı öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası primler için üç ayrı hesap yapılıyor. Tüm kazançlar dikkate alınıyor, aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayılarıyla maaş belirleniyor. Öte yandan primi eksik olanlar için halen uygulanmakta olan kısmi emeklilik imkanı da bulunuyor. EYT kapsamında olanlar için 3600 gün prim yani 10 yıllık çalışma yeterli oluyor. Ancak burada yaş şartı erkeklerde 60'a, kadınlarda ise 58'e kadar çıkabiliyor. Burada bir düzenleme imkanı da bulunuyor.

İlk sigortalılığını staj ya da çıraklık ile başlatanlar için bu tarih emeklilik hesaplamasında kullanılmıyor. Burada kısa vadeli sigorta kollarından yani sadece sağlık primleri yatırıldığı için emeklilik işlemi yapılamıyor. Şu anda stajın başlangıç olması ya da borçlanma gibi bir çalışma ise bulunmuyor.

Prim ve yıl formüllerini örmelerle açıklamak gerekirse: BİRİNCİ ÖRNEK: Ahmet Bey 15 Haziran 1991 tarihinde ilk kez sigortalı olmuş. Şu anda 7500 prim günü var. Emeklilik şartları 25 yıl, 53 yaş ve 5600 gün. Prim ve yıl tamamlanmış. Yaş bekleniyor. Eğer EYT yasası prim ve yılı tamamlayanlarda yaşa bakılmadan emeklilik imkanı getirirse, Ahmet Bey prim ve yıl şartını tamamladığı için yasanın çıktığı gün emeklilik hakkına kavuşacak.

İKİNCİ ÖRNEK: Ayşe Hanım 20 Mayıs 1997 tarihinde ilk kez sigortalı oldu,5000 prim günü var. Şartları 20 yıl, 53 yaş ve 5900 gün. Yıl tamam, yaş ve prim eksik. Emekli olması için 900 gün daha prim gerekecek.

ÜÇÜNCÜ ÖRNEK: Mehmet Bey Ocak 1999 tarihinde SSK'lı oldu. 6500 prim günü var. Prim tamam ama yıl ve yaş eksik. Eğer yaş şartı aranmaz ise Mehmet Bey için emeklilik 25 yılın dolacağı 2024 Ocak'ta gerçekleşecek.

EYT NEDİR, KİMLER EYT’Lİ SAYILIR?

Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. Zira 9 Eylül 1999 öncesinde yaş şartı aranmaksızın prim günü ve sigortalılık süresi şartları sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle prim günü ve sigortalılık süresi şartlarının yanı sıra bir de yaş şartı getirildi. EYT’li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor. Bu tarihten önce sigortalı olmuş SSK'lılarda erkekler için 25, kadınlar için ise 20 yılın geçmesi gerekiyor. Ayrıca işe giriş tarihine göre de 5000 ile 5975 arasında prim ödenmesi isteniyor. Bunları tamamlayıp yaş şartına takılanlar kapsamda sayılıyor. Bu arada 3600 prim günü tamamlamış olanlar da kısmi emeklilik hakkını elde etmiş bulunuyor. Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında sigortalı olanlar ile farklı kurumlarda sigorta yaptırmış olanlar için ise ayrı hesaplar yapılıyor

İlgili Haberler

EYT masaya geliyor

İlgili Haberler

AK Partili isim duyurdu: EYT masaya yatırılacak

İlgili Haberler

EYT için 5 formül masada! İşte EYT'liler için masaya gelen modeller