Enerjide Türk hattı kuruldu: Trans-Hazar Petrol Hattı resmen devrede
Ekonomi Haberleri
Türk devletleri, kültürel ve siyasi alandaki güçlü birlikteliğini ekonomi alanına da taşıyor. Türkiye ile Azerbaycan arasında var olan ve enerji öncelikli ticari ilişkilere Kazakistan da dâhil oldu ve Trans-Hazar hattı resmen hayata geçirildi. Başlangıçta yıllık 1,5 milyon ton petrolün taşınacağı hatta hedef 70 milyon tona ulaşmak.
YILMAZ BİLGEN'İN HABERİ - Türk devletleri, tarihindeki en güçlü bağları bu dönemde kuruyor. Ülkeler arasında kurulan siyasi ve kültürel bağlar, ekonomi alanında da kendini göstermeye başladı. “Tek millet iki devlet” diye ifade edilen Azerbaycan-Türkiye arasında ticaret ve enerjide güçlendirilen ortaklığa, Kazakistan da dâhil oldu.
Türk dünyası için kritik öneme sahip Trans-Hazar petrol hattı resmen hayata geçirildi. İlk planda hattan yılda 1,5 milyon ton petrolün taşınması hedefleniyor. Daha sonra bu miktarın 70 milyon tona çıkarılarak, Kazakistan’ın enerji ihracatının büyük bölümünü bu hattan gerçekleştirmesi öngörülüyor.
Uzmanlar, bu konsorsiyuma Özbekistan ve Türkmenistan’ın da dâhil olmasıyla, ortaklığın 1 trilyon dolarlık seviyeye çıkacağını vurguluyor.
BU, İKTİSADİ DEVRİM
Azerbaycan Parlamentosu Enerji ve Ekoloji Komisyonu Başkanı Sadık Gurbanov, Trans Hazar’ın, Türk dünyasının ekonomik ilişkileri açısından ‘devrim’ niteliğinde olduğunu söyledi. ‘Dilde ve işte birlik’ hayalinin hayata geçirilmesinin önemli bir örneğinin bu proje olduğunu vurgulayan Gurbanov şu ifadeleri kullandı:
"Bu çok büyük bir proje. Azerbaycan yakın dönemde Türkmenistan ile de benzer bir anlaşma imzaladı. Türk dili konuşan topluluklar birkaç asırlık prangasını kırdı. Türk yüzyılı sadece söylem değil. Bu ve benzeri projelerle geleceğe nasıl mühür vuracağımızın göstergesi. Zengezur ile bu devrim taçlanacak ve Türk dünyası arasındaki güçlü iletişim ve iş birilği ağı kurulmuş olacak.
Orta Koridor ve Bir kuşak Bir Yol projeleri de Türk devletleri açısından bir diğer kalkınma vesilesi olacak. Türk devletleri açısından Avrupa Birliği’nden daha güçlü bir ittifak yapısı doğacaktır. Güçlü bir Avrasya entegrasyonu teşekkül edecek."
"ERDOĞAN-PUTİN İLİŞKİSİ KRİTİK ÖNEM TAŞIYOR"
Enerji Uzmanı İlhan Sağsen de, Türkiye’nin, Türk dünyasını birleştirme çabasının yanı sıra uyguladığı dış politika sayesinde bu başarının elde edildiğini ifade etti. Sağsen’e göre Hazar havzasının Türk devletleri ekonomik iş birliği çerçevesinde şekillendiğinde ortaya trilyon dolarlık bir ticari hacim ortaya çıkacak.
Bu hattı ekonomik olmasının yanı sıra güvenli bir nakil koridoru olarak da değerlendiren Sağsen “Bu noktada Hazar’ın statüsünün netleşmesi çok önemli ve denklemde Erdoğan-Putin ilişkisi kritik önem taşıyor” diyor.
TÜRKLER 200 YILLIK UYKUDAN UYANDI
Azerbaycanlı akademisyen ve araştırmacı Doç. Dr. Ramin Sadık “Millet İttifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, Türk Yolu projesinde İran üzerinden çekilen bir hat çiziyordu. İktidara gelse, İran’dan geçecekti hat. Şu anda yapılan proje hem Trans Hazar hem de Zengezur projeleri ile kurgulanıyor. Bu kendi hatlar üzerinden kardeş toplulukların kucaklaşması anlamı taşıyor. Türkiye merkezli bu tarihî projede Azerbaycan köprü ülke. Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve hatta Tacikistan’ı da kuşatacak iş birliği-ittifak halkası yeni bir dönemin başlangıcı” dedi.
Sadık, sözlerini şöyle sürdürdü: “Türkiye-Azerbaycan birlikteliği, Karabağ’da zaferi beraberinde getirdi, Türk dünyasına müthiş özgüven verdi, hepimizi 200 yıllık uykudan uyandırdı. Şimdi kendi iletişim ağlarımızı kurar ve koruruz düşüncesi hakim. Bu büyük kazanım” Ramin Sadık ayrıca Hazar’dan yeni bir boru hattının döşenerek hattın şekilleneceği görüşünde.
RUS KORİDORU PAS GEÇİLECEK
Geçmişte Kazakistan petrolünün tamamını Çin ve Rusya üzerinden ihraç ediyordu. Rus-Novorisk Limanı ile Uzen Atıravu-Samara hattına akan Kazak petrolü diğer yandan Atasu-Alaşenköy ve Kenkıyek-Kumgöl güzergâhından ihraç ediliyordu. Geçen yıl Kazakistan’ın 64 milyon ton olan petrol ihracatının yüzde 96’lık kısmı Rusya üzerinden gerçekleşti.
Anlaşmadan sonra Kazakistan, Azerbaycan’la anlaştı ve Aktavo ve Tengiz limanlarından tankerle Bakü’ye petrol taşımaya başladı. İlk dönem 1,5 milyon ton olan ihracatın 20-30 milyon tona çıkarılması planlanıyor. Kazakistan ile Azerbaycan arasında ilk planda 5 yıllık anlaşma yapıldı. Kazakistan’ın yıllık 90 milyon ton petrol üretimi var. Buna gaz da eklendiğinde çok ciddi bir tablo ortaya çıkıyor. Süreç, Türk devletlerini güçlü çıkaracak.
'da Takip Edin!
