Dolar sanayiye yaradı faiz bankaları bastırdı

Aylardır dünya piyasalarını meşgul eden "ABD Merkez Bankası'nın (FED) tahvil alımlarını ne zaman, ne şekilde azaltmaya başlayacağı" denkleminde önemli bir haftaya giriyoruz. 17-18 Aralık tarihlerinde düzenlenecek FED toplantısında, artık bu konuda daha net mesajların verilmesi bekleniyor. Dünyayı derinden etkileyen 2008 küresel krizin ardından harekete geçen FED, geride bıraktığımız 5 yıl içinde 3 tur parasal genişleme programıyla 3 milyar doların üzerinde bir parayı sisteme enjekte etti. 2008 öncesinde 800 milyar dolar olan ABD para tabanı, tarihte görülmemiş bir likidite operasyonu neticesinde bugün 4 trilyon dolara kadar yükseldi. Bütün bunlar olurken, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişen ülke piyasaları yükselişe geçti. Dolar, bu ülkelerin para birimleri karşısında değer kaybetti. Para bolluğu faizleri de tarihî düşük seviyelere indirdi. Tabii piyasaya bu kadar sürülen dolar, ABD ekonomisinde son dönemde meyvelerini vermeye başladı. İstihdam arttı, işsizlik oranı düştü, kapasite kullanımı ve tüketici güveni yükseldi. Çeyreklik bazda büyüme oranları 2'nin üzerine çıktı. Bu gelişmeler üzerine "artık ekonominin kendi ayakları üzerinde durmaya başladığı" algısı kuvvetlendi. Piyasalar şimdi önümüzdeki hafta gerçekleşecek FED toplantısına kilitlendi.Piyasalarda en çok konuşulan ihtimal, FED'in artık tarih vererek tahvil alımlarını azaltmaya başlayacağını ilan etmesi... Buna göre aylık 85 milyar dolar olan tahvil alımları, ilk etapta 10-20 milyar dolar azaltılacak ve 2014'ün ilk çeyreğinde harekete geçilecek. Son gelen olumlu verilerin etkisiyle FED'in hemen harekete geçeceğini düşünenler de var. Diğer bir ihtimal de FED'in tıpkı eylül ve ekim toplantılarında olduğu gibi tahvil alımlarına devam kararı alması ve yol haritası hakkında yeterince net bilgi vermemesi... Ancak her ne karar alınırsa alınsın, ana senaryo değişmeyecek. Parasal genişleme sonsuza kadar devam etmeyecek ve tahvil alımlarında azaltım bir şekilde başlayacak. Dolayısıyla bugün geldiğimiz noktada fiyatlamalara baktığımız zaman, dolar bolluğunun bitecek olmasının piyasalarda zaten satın alındığını görüyoruz. Doların 1.75'ten 2.08'e kadar çıktığı bir süreç yaşadık. Aynı zamanda faizler de 4.6'dan çift hanelere kadar gitti. Bugün ise 9 civarında... Sadece makroekonomik veriler ve borsa özelinde bile FED etkisinin sonuçları çoktan oluştu.
1- Doların yükselmesi, ihracatı açık bir şekilde destekledi. Bu durum, içeride kapasite kullanım oranını ve sanayi üretimini artırdı. Geçen hafta gelen 4.4'lük büyüme de bunu teyit etti. Borsada Metal Ana Endeksi, mayısta bulunduğu 76 bin seviyesinden, ağustosta 64 bine kadar geriledi. Bugün ise 82 bine kadar yükselmiş durumda... Aynı şekilde Metal Eşya - Makine Endeksi de mayısta 89 bin seviyesindeydi. Ağustosta 64 bini gören bu endeks, bugün 80 bin puanda bulunuyor.
2- Faizin yükselmesi ise bankacılık sektörünün esas faaliyetini doğrudan etkilediği için, hisseler üzerinde baskı oluşturdu. Mayısta 199 bin puana kadar yükselen ve borsayı 100 bin sınırına taşıyan Bankacılık Endeksi, ağustosta 121 bin puana kadar geriledi. Bugün 134 bin puanda bulunan Bankacılık Endeksi, ağustos ayından bu yana sadece yüzde 10 yükseldi. Bankacılık sektörü hisseleri, sanayi sektörü hisseleri gibi hızlı bir toparlanma sürecine giremedi.
Bu tablo bize gösteriyor ki; küresel ekonomide canlanma kadar, faiz ve kurlarda yaşanan değişimler de sektörlerin esas faaliyetini etkiliyor ve bu etkiyle borsada hisse ve sektör değişimleri yapılabiliyor...
Ö.Faruk Bingöl/TÜRKİYE GAZETESİ

nbsp;