Büyüme rekor kırdı, asgari ücretli güldü
Çalışma hayatından reel sektöre 2022 yeniliklerin yaşandığı bir yıl oldu. EYT’de yaş şartının kaldırılmasıyla 23 yıllık sorun çözüldü. Asgari ücret yüzde 55 zamla net 8 bin 506 liraya yükseltilirken, Türkiye ekonomisi ikinci çeyrekte yüzde 7,6 büyüme ile AB’yi geride bıraktı.
EKONOMİ SERVİSİ'NİN HABERİ
Covid-19’un ardından bir anda patlak veren Rusya-Ukrayna savaşı ezberleri bozdu. Enerji ve emtia fiyatlarındaki dalgalanmaların yaşandığı 2022 yılına dünya merkez bankalarının enflasyonla mücadelesi damgasını vurdu. Maliyet enflasyonuyla mücadelede geç kalan birçok ülkenin hızlı faiz artışlarına yönelmesi dolar endeksini 20 yılın zirvesine çıkarırken, Türkiye’de ise hükûmet, 2021’in sonunda devreye aldığı KKM enstrümanıyla dolardaki yükselişi dizginledi. Faizleri de tek haneye düşürmeyi başardı. Cari açığı azaltırken, yatırım, ihracat ve istihdamla ekonomiyi dünyada üst sıralara taşıyacak Türkiye Ekonomi Modeline geçiş yaptı. Çalışma hayatında birçok yeniliklere imza attı. Asgari ücrete yüzde 55 zam gelirken, EYT’de yaş şartının kaldırılmasıyla 23 yıllık sorun çözüldü. İstihdam ve ihracatta cumhuriyet rekoru kırıldı.
İŞSİZLER 239 BİN KİŞİ AZALDI
İşsiz sayısı yıl başına göre 239 bin kişi azalışla 1 puan düştü. TÜİK verilerine göre, bu yıl ocakta 3,7 milyon işsiz sayısı, ekimde 3,5 milyon kişiye geriledi. İşsizlik oranı da yüzde 11,2’den yüzde 10,2’e indi. Böylelikle yıla 29,8 milyon kişiyle başlayan istihdam da 31,2 milyon kişiye yükselerek, cumhuriyet tarihinin rekoru kırıldı.
FİNANSMAN MUSLUĞU
> Sanayici ihracatçı ve KOBİ’lerin finansmana erişimi artırıldı. İhracatı Geliştirme AŞ (İGE) kefaletli finansman desteğiyle mal ve hizmet ihracatçılarına 30 milyar TL tutarında kredi desteği sağlandı.
> 2022 Yılı Yatırım Programı kapsamında 3 bin 134 projeye 184,3 milyar lira ödenek tahsis edildi.
1 TRİLYONLUK KREDİ
Kredi Garanti Fonu (KGF) kredi musluklarını yeniden açabilmesinin ön adımı atıldı. Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile KGF kefalet üst limiti 500 milyar liradan 1 trilyon liraya yükseltildi.
2 MİLYONLUK DESTEK
> KOBİ’lerin dijitalleşmesi, işletme başına 2 milyon liraya kadar desteklendi. İlave edilen rekabetçilik ve verimlilik başlığı için de destek üst limiti 1,5 milyon lira olarak belirlendi.
> Esnaf için 100 milyar liralık kredi kampanyası başlatıldı. İş yeri edindirme ve taşıt kredisi limitleri 1 milyon liradan 1,5 milyon liraya çıktı. Genç girişimcilerin sıfır faizli kredi limiti 100 bin liradan 300 bin liraya yükseltildi.
KOBİ’LERE HİBE
> Kültür mirasını yaşatan ve istihdamı artıran KOBİ niteliğindeki işletmelere 250 bin liraya kadar hibe desteği sağlandı.
> İmalat ve bilişim sektörlerinde ilave istihdam yapan iş yerlerine verilen aylık 10 bin liraya kadar sigorta prim desteği 2023 sonuna kadar uzatıldı.
DOĞRUDAN 10,3 MİLYAR DOLAR
> Türkiye, 10,3 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım çekti.
> Yeni 21 organize sanayi bölgesi kuruldu, 6 yeni endüstri bölgesi ilan edildi.
> Beş yeni teknoloji geliştirme bölgesi kuruldu.
> Vatandaşın 2 bin liraya kadar elektrik borçları silindi.
> Çiftçilere sağlanan mazot desteği yüzde 240, gübre desteği yüzde 130 arttı.
> Esnaf ve sanatkâra kullandırılan hazine destekli kredilerin faiz yükü karşılandı.
DOLARA KKM FRENİ
> Dolarizasyonun yaşandığı 20 Aralık 2021’de bir anda 10-11 lira bandından 18,307 liraya kadar tırmanan dolardaki hızlı yükseliş, Kur Korumalı Mevduat (KKM) modeliyle frenlendi. KKM’nin etkisiyle dolar kuru 13,4463 liradan yeni yıla başladı. 2022 yılında 18,6790 seviyesine geldi.
> Kur Korumalı TL mevduat ve katılım hesapları, 22 Aralık itibarıyla 1 trilyon 465,4 milyar liraya yükseldi. KKM hesaplarında 9 Kasım itibarıyla mudi sayısı 2,3 milyona yükselirken, ödenen destek 91,6 milyar lira oldu.
DÖVİZ HESABI ÇÖZÜLDÜ
Liralaşma stratejisiyle döviz hesaplarında çözülme başladı. Son bir yılda yaklaşık 34 milyar dolar bozduruldu. Döviz mevduatları 23 Aralık haftasında 194,4 milyar dolarla son 3 yılın en düşük seviyesine geriledi.
GAZ VE ELEKTRİK YARDIMI
Enerji alanındaki çalışmalarla vatandaş, soğuk kış günlerinde de yalnız bırakılmadı. Vatandaşın ikamet ettiği bölgenin iklim şartları göz önüne alınarak, tükettiği doğalgaz bedeline yıllık 2 bin 500 TL’ye kadar yardım yapıldı. Elektrikte de geliri düşük hanelere, ortalama 75 ila 150 kilovatsaate nakdî destek sağlandı. Sadece bu yıl 544 bini aşkın haneye toplam 402,6 milyon TL doğalgaz desteği verildi.
FAİZLER TEK HANE
Yatırım, üretim, ihracat ve istihdamı destekleyen bir para politikası benimsenirken, yüzde 14 seviyesindeki faiz oranları yüzde 9’a çekildi. Böylelikle 26 ay aradan sonra faizler tek haneye indi.
PETROL ‘GABAR’DI
Türkiye’nin enerji bağımsızlığına ve gücüne güç katacak yeni bir keşif Güneydoğu’dan geldi. Gabar Dağı’nda 150 milyon varil net petrol rezervine sahip yeni bir saha keşfedildi. Ekonomik değeri 12 milyar doları aştı. Saha, 150 milyon varillik rezerv ile dünyada 2022’de karalarda keşfedilen en büyük 10 petrol sahası arasında yer aldı.
EYT’DE MUTLU SON
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusu çözüme kavuşturuldu. Vatandaşların talepleri doğrultusunda EYT’de yaş sınırı uygulamama kararı alındı. Düzenlemeyle, SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı ayrımı yapmaksızın 8 Eylül 1999 ve öncesinde çalışmaya başlayan ve yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren çalışanlara emeklilik hakkı tanındı. SSK’lılar için kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve 5.000 prim günü yeterli oldu. Böylelikle 2 milyon 250 bin vatandaş emeklilik hakkı kazanırken, 23 yıllık sorun da çözüldü.
SEKTÖRLERE 150 MİLYAR
İthalatın azaltılması için yeni destekler geldi. Döviz kazandırıcı sektörlerde turizmde 50 milyar lira, ihracatçılara 100 milyar lira olmak üzere toplam 150 milyar liralık yüzde 9’a kadar düşen faizle yatırım kredisi kullandırma kararı alındı.
KADRO MECLİS’TE
Hükûmetin icraatları yılın son günlerinde de devam etti. EYT’nin ardından sözleşmelilere kadro da TBMM’ye geldi.
KARADENİZ’DE 1 TRİLYON DOLARLIK KEŞİF
Türkiye’nin en büyük doğalgaz keşifleri 2022 yılında da sürdü. Karadeniz’de Sakarya Gaz Sahası’nda Tuna-1 ve Amasra-1’deki doğalgaz keşiflerinin ardından, 28 Aralık 2022’de 58 milyar metreküplük yeni doğalgaz keşfiyle, Karadeniz’de doğalgaz rezervi toplam 710 milyar metreküpe ulaştı. Rezervin küresel piyasalardaki karşılığı 1 trilyon dolar olarak belirlendi.
ÜCRETLERE YÜZDE 55 ZAM
Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücrete yıl ortasında ikinci defa artış kararı alındı. Çalışanlar 2022’ye yüzde 50,5 artışla 4 bin 253 liralık asgari ücretle girerken, 1 Temmuz 2022’den itibaren asgari ücret 5 bin 500 lira oldu. Çalışanlara 2023’de uygulanacak asgari ücret de yüzde 55 zamla 8 bin 506 liraya yükseldi.
ASGARİ ÜCRETLİ VERGİDEN MUAF
Gelir vergisinde düzenlemeye gidildi. Çalışanların yemek ücreti 51 liradan 110 liraya, yol ücretleri 25,5 liradan 56 liraya çıkarıldı. Tüm ücretli çalışanlar, yıllık 120 bin 96 liraya isabet eden ücretlerinden gelir ve damga vergisinden muaf tutuldu.
EK GÖSTERGE MÜJDESİ
Devlet memurlarının beklediği 3600 ek gösterge Temmuz 2022’de Meclis’te kabul edildi. Düzenlemeyle, birinci derece memur olmak kaydıyla tüm öğretmenlerin, sağlık çalışanları ile din görevlilerinin ek göstergeleri 3600’e yükseltildi. Ayrıca 3000 ek göstergeli tüm kamu görevlilerinin ve yüksek yargıdaki müdürlerin ek göstergeleri de 3600’e çıktı. Böylelikle, 30 yıl hizmet veren bir memurun emekli aylığı 1.234-1.391 lira arasında artış gösterrdi.
AB ÜLKELERİNİ SOLLADIK
Türkiye ekonomisi 2021’de yüzde 11,4 büyüme performansıyla, G-20, OECD ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında en yüksek büyümeyi sağlayan ülke olurken, 2022 yılında da büyümesini sürdürdü. Türkiye, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,6’lık büyüme hızıyla, üçüncü çeyrekte yüzde 0,3’de kalan AB’nin büyüme hızını geçti.
İHRACAT REKORU
Türkiye’nin ihracatı, ocak-kasım döneminde 231 milyar doları, son 12 ayda ise 253 milyar doları aşarak, tüm zamanların en yüksek rakamına ulaştı. Otomotiv, kimyevi maddeler ve hazır giyim sektörleri, ihracatta ilk üçte başı çekti.
GIDADA KDV YÜZDE 1’E İNDİ
KDV’de sadeleştirmeye gidildi. Böylelikle temel gıda ürünlerinde yüzde 8 olan KDV yüzde 1’e indirildi. Gıdadaki KDV indirimleri, bulgur, nohut gibi tüm bakliyat ürünleri, su, çay, şeker, tuz, sıvı ve katı yağlar, kırmızı et, beyaz et, balık, süt, yoğurt, peynir, bebek maması, makarna, zeytin ve bunlardan yapılan ürünlerin fiyatlarında geçerli olacak şekilde tasarlandı.
KRİPTO ÇÖKTÜ
Yatırımcıların gözdesi olan 2022’nin bir diğer önemli gelişmesi kripto para piyasalarında yaşandı. Dünyada ve Türkiye’de milyonlarca kişinin umut bağladığı kripto paralar âdeta çöktü. Bitcoin fiyatı 69 bin dolardan 15 bin dolara kadar geriledi. Birçok kripto para yüzde 90’ın üzerinde değer kaybederken, kripto borsaları iflas etti.
'da Takip Edin!
