Uluslararası Ceza Mahkemesinin sınavı 'Filistin' olacak!
Gazze'de katliamlarına her gün bir yenisini ekleyen İsrail Başbakanı Bünyamin Netanyahu için Türk avukatlar harekete geçtmiş ve Netanyahu'nun Gazze'de işlediği suçlardan yargılanması için dava açmıştı. Eski UCM Başsavcısı Luis Moreno-Ocampo ise İsrail'in Gazze'yi kuşatmasını "soykırım" olarak nitelendirmişti. Bu gelişmelerin ardından Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye, de UCM'ye çağrı yaparak Netanyahu'nun yargılanmasını istedi. İştiyye açıklamasında "Filistin'in Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) sınavı olduğunu" belirtti.
İsrail, 7 Ekim'den bu yana Gazze'de katliamlarına devam ediyor. Haftalardır süren saldırılarda can kaybı 16 bine dayanırken, 7 günlük insani aranın ardından saldırıya geçen İsrail iki gün içinde de 200'den fazla sivili katletti. Can kayıplarının yarısını ise çocuklar ve kadınlar oluşturuyor. Dünya kamuoyu İsrail'in Gazze'de insanlık suçu işlediğini söylerken, işgal ordusu cami, hastane, okul gözetmeksizin ölüm yağdırmayı sürdürüyor.
TÜRK AVUKATLAR UCM'DE DAVA AÇTI
Geçtimiğiz günlerde bir grup Türk avukat Gazze'de işlenen savaş suçları nedeniyle UCM'de Netanyahu hükümetine karşı dava açarken, eski UCM Başsavcısı Ocampo da İsrail'in Gazze'yi işgali için 'apaçık soykırım' ifadesini kullandı.
UCM ile temasları sürdüren Filistin Başbakanı Iştiyye ise "Filistin için adalet sağlanırsa bunun UCM'nin başarısı olacağını" belirtti.
Başbakan'ın ofisinden yapılan yazılı açıklamaya göre Iştiyye, işgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentindeki ofisinde UCM Başsavcısı Kerim Han'ı kabul etti.
'FİLİSTİN UCM'NİN HUKUK SINAVI'
Iştiyye, görüşme sırasında Filistin'in UCM'nin ve uluslararası hukukun sınavı olduğunu ifade ederek, "Filistin için adalet sağlanırsa bu UCM'nin başarısı olacaktır aksi ise başarısızlık, çifte standart ve mahkemenin siyasallaşmasının açık göstergesidir." diye konuştu.
"İSRAİL 75 YILDIR HUKUKUN ÜSTÜNDE"
Başsavcı'dan gerçeklerin ortaya çıkarılmasını ve dava süreçlerinin hızlandırılmasını talep eden Iştiyye, "Adaletin gecikmesi, adaletsizliktir. İsrail'in geçmişte cezalandırılmaması, bugün de yaptıklarına devam etmesine neden oldu. UCM, ceza ve caydırıcılık amaçlı olmalı, kimse hukukun üstünde olamaz. Ancak İsrail, bunun aksi yönünde hareket ediyor ve 75 yıldır hukukun üstünde." ifadelerini kullandı.
Bugün Batı Şeria ve Gazze'de İsrail tarafından toplu soykırımlar ve cinayetler yaşandığını kaydeden Iştiyye, İsrail'in Gazze'nin yanı sıra Batı Şeria ve Kudüs'te de Filistin halkına her yoldan sistematik savaş düzenlediğini ekledi.
NETANYAHU YARGILANABİLİR Mİ?
Gazze’de katliamlara devam eden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, Rusya lideri Vladimir Putin gibi yargılanıp yargılanamayacağı ise merak ediliyor.
Uluslararası Ceza Mahkemesi, mahkemenin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü gereğince Putin hakkında soykırım suçlamasıyla tutuklama kararı çıkarmıştı.
Roma Statüsü 1998'de 120'den fazla ülke tarafından kabul edildi. Ancak İsrail, Roma statüsüne taraf değil.
PUTİN İÇİN TUTUKLAMA EMRİ ÇIKARILMIŞTI
Öte yandan Ukrayna-Rusya savaşında olduğu gibi, Roma statüsüne taraf olmayan Ukrayna Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne kısıtlı yargı yetkisi vermiş, UCM Başsavcısı da ülkede topladığı delillerle Putin hakkında tutuklama kararı çıkarılmasını sağlamıştı.
Mahkemenin yargılama yapabilmesi için son ihtimal ise Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin mahkemeyi bu konuda yetkin kılması.
FİLİSTİN ROMA STATÜSÜNE TARAF ÜLKE
Üstelik Filistin lideri Mahmut Abbas da 2014 yılında Roma Statüsü'nü imzaladı. Ancak UCM'nin Filistin topraklarında yargı yetkisinin olup olmadığı tartışmalara neden oldu. Çünkü Filistin, Birleşmiş Milletler'de üye olmayan gözlemci devlet statüsünde.
İsrail bunu gerekçe göstererek mahkemenin Filistin konusundaki girişimine itiraz etti. Özellikle İsrail yönetimi, mahkemenin yalnızca egemen devletler tarafından gündeme getirilen konuları inceleyebileceğini savundu.
Buna karşın Filistin'in mahkemenin temel aldığı "Roma Statüsü'ne taraf devlet olduğuna" oy birliğiyle karar verildi.
UCM, YARDIMLARIN ENGELLENMESİNİ SAVAŞ SUÇU OLARAK GÖRÜYOR
Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Kerim Han, Gazze halkına insani yardımların ulaştırılmasının engellenmesinin Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin yargı yetkisi kapsamında savaş suçu teşkil edebileceğini söylüyor.
Şu ana kadar Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından ne İsrail Başbakanı Netanyahu'ya karşı ne de bir başka İsrailli yetkiliye karşı somut bir adım da atılmış değil.
Türkiye'den yapılan başvurunun dava sürecini nasıl etkileyeği ise merak konusu.