Haberler > Dünya > İran'dan Ermenistan'a kritik atama: Büyükelçili mesaj

İran'dan Ermenistan'a kritik atama: Büyükelçili mesaj

2 Nisan 2023 06:34 - Güncelleme: 25 Aralık 2023 11:46

Dünya Haberleri

İran, daha önce Suriye’de görev yapan Büyükelçi Mehdi Sübhani’yi Ermenistan’a atadı. İranlı Orta Doğu Uzmanı Erdebilli, Tahran yönetiminin atamayla mesaj verdiğini belirtti

YILMAZ BİLGEN'İN HABERİ - Tahran yönetimi, Suriye’de uzun yıllar büyükelçi olarak görev yapan Mehdi Sübhani’yi, Ermenistan’a atadı. İranlı Orta Doğu Uzmanı Alirıza Erdebilli, atamayı İran’ın tahrik zincirinin devamı olarak nitelendirdi. İran uzmanı Mehmet Koç ise bu adım, Zengezur Koridoru’nu tıkama, Şii milisleri Karabağ’a taşıma ve tüm bölgeyi Suriyelileştirme planının parçasıdır’ dedi.

BATILI GÜÇLERİN TAŞERONU

Mehdi Sübhani uzun süre Suriye’de İranlı general Kasım Süleymani’nin emrinde çalışan bir isim olma yanında Rakka, Deyr ez-Zor, Humus, Tartus ve Lazkiye’de camilerin Şii hüseyniyelere dönüştürülmesi, İran’a bağlı özel okul, kütüphane, kültür merkezlerinin kurulması ve farklı ülkelerden getirilen on binlerce Şii’nin Sünni bölgelere yerleştirilmesini sağlamıştı. İranlı Orta Doğu Uzmanı Alirıza Erdebilli gazetemize yaptığı değerlendirmede, atamanın rastgele olmadığını ve önemli bir mesaj niteliği taşıdığını söyledi. Erdebilli “Son dönem Tahran Büyükelçiliğinde gerçekleşen baskın, Azerbaycanlı vekil Fazıl Mustafa’ya suikast girişimi, Nahçıvan ve Karabağ sınırlarındaki İran askerî hareketliliği ve yapılan askerî tatbikatlara ek resmî açıklamalar aynı sürecin parçaları. Erivan’a gönderilen Sübhani, Suriye’de çıkarılan kaos sürecinde önemli rol üstlenmiş bir isim. Şimdi aynı senaryoyu Karabağ’da tekrarlayacaklar. Bölgede ilk işleri Ezidileri kışkırtmak ve bir Ezidi ordusu kurmak olacak. Ardından binlerce Şii militan Karabağ’a taşınacak. İran’ın Suriye, Irak, Yemen, Suriye, ya da Lübnan projeksiyonu burada farklı işletiliyor. Elbette Ermenileri Şiileştiremeyecekler ancak hedef Karabağ’ın tamamen Türkleşmemesi. Buna ek olarak da elbette Zengezur Koridoru’nun açılmaması. Bu noktada İran tam anlamı ile Batılı güçlerle ittifak hâlinde ve onların taşeronluğunu yapıyor. Çünkü AB ya da ABD’nin bölgeye askerî anlamda sızma imkânı ve ihtimali yok. Böyle bir imkân sadece İran, Rusya ve Türkiye için geçerli. İran’da tıpkı yüzyıllardır Haçlı seferlerinde olduğu gibi nizami güçlerini ve kendisine bağlı milis gruplarını bu doğrultuda seferber ediyor” dedi.

ZENGEZUR'U BEKA MESELESİ GÖRÜYORLAR

İRAM Kıdemli Uzmanı Mehmet Koç ise, İran rejiminin Zengezur’u bir beka meselesi gibi gördüğünü ve kendi iç kamuoyunu bu yönde hazırladığını kaydetti. Emenistan-Rusya-Azerbaycan arasında imzalanan mutabakat metninde koridorun açılma maddesinin yer aldığına vurgu yapan Koç “Pan İranist algı farklı işliyor. Onlar Zengezur’un açılmasını Türk işgali olarak işliyor ve kendi kamuoyunu buna inandırdı. Doğrusu İran tarafı Karabağ savaşının aylar hatta yıllarca süreceğini düşünüyordu. O 44 günlük zaferle çok sarsıldılar. Şimdi geri kalan kısmi bölge ve özellikle Zengezur’u kaybetmeme ya da orada söz sahibi olma çabası veriyorlar. Bu sebeple Karabağ’ı kaşıyorlar. Azerbaycan’ın en tabii hakkını engellemeye çalışıyorlar” diye konuştu.

SURİYE KARTINI OYNUYOR

Erivan’ın imza attığı anlaşma konusunda sergilediği olumsuz tavrın arka planında İran’ın yattığı görüşünü savunan İran uzmanı Koç “Ermeni lider Paşinyan’ı geri adım atmaya zorlayan Tahran yönetimidir. Üstelik bununla da yetinmeyen İran, Türkiye-Suriye görüşmelerine de aynı gerekçe ile müdahil oluyor. Geçtiğimiz günlerde Dışişleri Bakanlığı düzeyinde yapılacak görüşmelerin tıkanmasında İran’ın Zengezur şantajı önemli rol oynadı. Suriye konusunda yaşanacak normalleşme ellerindeki en büyük kozu kaybetme anlamına geliyor. Öte yandan Ermenistan’ın dünyaya açılan tek kapısı olarak kalmak istiyorlar” ifadelerine yer verdi.

İran’ın son büyükelçi atamasını doğru okumak gerektiğini hatırlatan Mehmet Koç “Bu isim, Tahran’ın Karabağ zaferinin ardından Güney Kafkasya’da kendi aleyhine gelişen dengeleri değiştirmek amaçlı bir hamledir. Mehdi Sübhani bu bölgeye Haşdi Şabi, Asaeb Ehlül Hak, Hareket en-Nuceba, Fatımiyyun, Ensarullah ve Hizbullah gibi yapıların Karabağ’da teşkilini sağlama konusunda Suriye tecrübesini Ermenistan ve Karabağ’a taşıyacak. Burada yeni bir vesayet savaşının zeminini oluşturacak” dedi.