Çin-Orta Asya Zirvesi tarihi belgeyi ilan etti: "Dış güçler" vurgusu dikkat çekti
DÜNYA Haberleri
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, geleneksel olarak Rusya'nın etki alanı olarak kabul edilen Orta Asya’da yeni bir liderlik rolü üstlenerek altyapı inşa etmekten ticareti artırmaya kadar bölgenin kalkınması için büyük bir plan açıkladı. Çin ve bölge ülkeleri arasında gerçekleşen görüşmelerde iş birliği vurgusu dikkat çekti.
Çin’in Xi’an kentinde resmi karşılama töreni ile başlayan Çin-Orta Asya Zirvesi’nin ana oturumu yapıldı.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Uluslararası Konferanslar Merkezi’ne gelen Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov’u karşıladı.
Reuters tarafından aktarılan bilgiye göre, zirvenin açılış konuşmasını yapan Xi, ülkesinin Orta Asya’nın kalkınmasına ilişkin planını açıkladı.
"DIŞ GÜÇLERİN MÜDAHALELERİNE İZİN VERMEYECEĞİZ"
Çin’in beş Orta Asya ülkesi ile kalkınma stratejilerini birleştirmeye hazır olduğuna işaret eden Xi, “Etnik çatışmalar, dini mücadeleler ve kültürel bölünmeler Orta Asya’nın ana gündemi değil. Orta Asya insanlarının arayışı birlik, hoşgörü ve uyum. Hiç kimsenin anlaşmazlık ve çatışma çıkarmaya, bundan siyasi çıkarlar elde etmeye hakkı yok” ifadelerini kullandı.
Taraflar arasında güvenlik alanındaki ilişkilerin güçlendirilmesi gerektiğine işaret eden Xi, “Dış güçlerin bölge ülkelerinin iç işlerine müdahale etmesine ve renkli devrimler sahneye koymasına şiddetle karşı çıkacağız” dedi.
"UZUN VADELİ KALKINMANIN YOLU AÇILDI"
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, “Ortak çabalarla Xi’an bildirgesi hazırlandı ve üzerinde anlaşmaya varıldı. Bu belgenin ana etkileşim yollarını belirleyen önemli bir kavramsal belge haline gelmesi amaçlanmaktadır. Bu belgelerin ülkelerimizin çıkarlarını ve uzun vadeli kalkınmanın ortak çıkarlarını karşıladığından eminim” diye konuştu.
ORTA ASYA LİDERLERİNDEN İŞ BİRLİĞİ ÇAĞRISI
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev de Çin’in Orta Asya ülkelerine yönelik barışçıl dış politikasını desteklediklerini ifade ederek, “Orta Asya'nın bir oluşum alanı olmasını her zaman savunuyor, bölgenin jeopolitik bir çatışma alanına dönüşmesini kabul etmiyoruz" dedi.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ise yeni ekonomik diyalogun oluşturulması, bölge ülkelerinin Çin ile ticaret hacminin 2030’a kadar iki katına çıkarılması çağrısı yaptı.
Bölge ülkelerinin stratejik ortak ve güvenilir dost olduğuna dikkati çeken Mirziyoyev, “Uluslararası ilişkilerde artan çatışma ve öngörülemezlik karşısında birbirimize karşılıklı destek sağlıyor ve insanlarımız için birlikte müreffeh bir gelecek inşa ediyoruz” ifadesini kullandı.
Çin ve 5 ülkenin liderleri, 2 yılda bir zirve düzenlenmesi konusunda anlaştı.
Zirve sonucunda kabul edilen Xi’an bildirisinde bir sonraki zirvenin 2025 yılında Kazakistan’da yapılması kararlaştırıldı.
Kaynak: Reuters
'da Takip Edin!
