Sizce hangisine ait? İki il birbirine girdi! Tescilli lezzet 'büryan kebabı' paylaşılamıyor
Birisinde kuzu, diğerinde keçi etiyle hazırlanıyor, tadına doyum olmuyor. Gün ağarmadan servis edildiği için 'uykudan feragat ettiren lezzet' olarak adlandırılan büryan kebabı hem Bitlis'te hem de Siirt'te tescillendi, buna rağmen ustaların rekabet bitmedi. İki kent de büryan kebabının kendilerine ait olduğunu savunuyor. Peki Büryan hangi ile ait? Siirt'e mi yoksa Bitlis'e mi?..
Kuyu şeklindeki tandırlarda pişiriliyor, geçmişi çok eski yıllara dayanıyor. Hem Siirt'te hem de Bitlis'de tescile kavuşan 'büryan kebabı', iki il arasında tatlı bir rekabet oluşturuyor. Ustalar sabah saatlerinde servis edilmesiyle bilinen büryan'ın kendi illerine ait olduğunu iddia ederken, sosyal medyada da bu konu sık sık gündeme geliyor. İşte ustaların görüşleri ve iki ilde büryan kebabının hazırlanışı...
BÜRYAN KEBABININ TARİHİ
Büryan kebabı Bitlis'te ve 1892-1919 yılları arasında bu ilin ilçesi olan Siirt'te usta ellerde hazırlanarak yıllarca tüketildi. Hem Bitlisli ustalar hem de 1923 yılında il statüsüne kavuşan Siirt'teki kebap ustaları, bu lezzeti sofralara sunmaya devam etti.
Siirt'ten yapılan başvuru üzerine 27 Temmuz 2003'te "Siirt büryan kebabı" adıyla coğrafi işaretle tescillenen büryan, Bitlis'ten yapılan başvuru ile de 26 Ocak 2021'de tescillendi. Siirt'te kuzu, Bitlis'te keçi eti ile hazırlanan büryan kebabı iki ilin paylaşılamayan lezzeti olmaya devam ediyor.
"KIZMASINLAR AMA BÜRYAN SİİRT'İNDİR"
Gün ağarmadan servis edilmesinden dolayı 'uykudan feragat ettiren lezzet' olarak adlandırılan büryan kebabı, Siirt'te yaylada otlayan sütten kesilmiş kuzu eti ile hazırlanıp 3 metre derinliğinde ve 1 metre çapındaki tandırda buharda pişiriliyor.
Siirt Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Başkan Vekili Fuat Özgür Çalapkulu, komşu iki il arasında yıllardır 'büryan' rekabeti olduğunu belirtirken, "Tescil belgesini 2003 yılında aldık. Türk Patent ve Marka Kurumundan tescil belgesini alarak büryanın Siirt'e ait olduğunu tescillemiş olduk. Değerli kardeşlerimiz kızmasınlar büryan Siirt'indir" dedi.
Pişirme ve sunuş teknikleri açısından iki ilde ciddi farklılıklar olduğunu vurgulayan Çalapkulu, bunun lezzete de yansıdığını ifade etti.
"BİTLİS'Lİ USTALARI SİİRT BÜRYANINI TATMAK ÜZERE KENTE DAVET EDİYORUZ"
Siirt'te 33 yıllık büryan ustası Murat Kayaalp, sütten kesilmiş kuzu eti ile büryan kebabını hazırladıklarını anlatarak, kuyuya bırakılan bakır kazandaki kemikli etin, üstündeki kemiksiz etlerden damlayan yağla, kemiksiz etin ise kemikli etlerin buharıyla piştiğini belirtti.
Kayaalp, "2003 yılında Siirt haklı bulunarak tescil belgesi ilimize verilmiştir. Şu an Siirt'in tescilli yemeği. Nasıl ki Van'ın kahvaltısı, Diyarbakır'ın ciğeri varsa Siirt'in de büryanı var. Ana vatanı burası. Eskiden Siirt Bitlis'in ilçesiydi. Bu nedenle kendilerine mal etmek istiyorlar. Bitlis ile aramızda oluşan tatlı rekabetin haksız rekabete dönüşmesine izin vermeyeceğiz. Bitlis'teki ustalara selamlarımızı iletiyoruz, işleri rast gitsin. Bitlisli ustaları Siirt büryanını tatmak üzere kente davet ediyoruz." ifadelerini kullandı.
"BÜRYAN'IN ANA VATANI NET OLARAK BİTLİS'TİR"
Bitlis'te tarihi çok eskilere dayanan büryan kebabının, Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde de Revan Seferi sırasında kente gelen 4. Murat'a ikram edildiği belirtiliyor.
Kentte gece 03.00'te kancalarla 2,5 metre derinliğinde özel yapılmış tandırlara sarkıtılan erkek keçi (hevir) eti, ağzı demir kapakla kapatılarak etrafı çamurla sıvanan tandırda bulunan bakır kazanlarda su buharıyla iki saat pişiriliyor. Büryan kebabı sabahın erken saatlerinde servise hazır hale getiriliyor. Herhangi bir baharat kullanılmayan büryan, bölge halkının yanı sıra kente gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerden de talep görüyor.
Bitlis TSO Başkanlığının girişimleriyle geçen yıl Türk Patent ve Marka Kurumunca coğrafi işaretle tescillenen büryan kebabı, yemek kültürüyle ön plana çıkan Bitlis'teki lezzetlerin başında geliyor. Büryan kebabının Bitlis'e ait olduğunu iddia eden ustalar ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, büryan kebabına verilen tescili Siirt'ten çok Bitlis'in hak ettiği görüşünde.
"BÜYÜK BİR HAKSIZLIK VAR"
Bitlis Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Şahin Irgıt, büryan kebabının Bitlis'e ait olduğunu belirterek, büryan ustalarının kendilerini bu alanda kanıtladığını söyledi.
Irgıt, "Siirt ilçemizdi. İl olduktan sonra büryanı kendilerine özgü yapıyorlar ama büryan Bitlis'in. Bunu kanıtlamışız ve Türkiye biliyor. Büryan kebabı Bitlis'ten Siirt'e gitmiştir. Siirt ilçemiz olduğunda da bu yemek ilimizde pişiyordu" diye konuştu.
Bitlis ve Siirt büryanı arasında bazı farklılıklar bulunduğunu anlatan Irgıt, Bitlis'te etin tuzlandığını, Siirt'e ise tuzlanmadığını ifade etti.
Irgıt, "Bitlis'e özgü büryanı görmeleri için tüm Türkiye'yi buraya bekliyoruz. Büryan Bitlis'indir, Bitlis'in kalacaktır. Büryanın başkenti Bitlis'tir. Bunda çok iddialıyız. Siirt'e coğrafi işaret verilmesinde büyük bir haksızlık var. Büryanın ana vatanı Bitlis'tir. Siirt kendine mal etmesin." dedi.
'da Takip Edin!
