Kudüs’teki bin yıllık hendek duvarında gizemli bir el izi bulundu
YAŞAM Haberleri
İsrail Eski Eserler Kurumu (IAA), işgal altındaki Kudüs'ün Eski Şehri'ni çevreleyen 1000 yıllık hendeğin duvarına oyulmuş gizemli bir el izinin keşfedildiğini açıkladı. Araştırmacılar el izini incelemeye başladı.
Mescid-i Aksa'nın içinde bulunduğu işgal altındaki Kudüs kentinin ‘Eski Şehir’ olarak adlandırılan bölgesinde 11 ve 13. yüzyıllar arasında gerçekleşen Haçlı Seferleri'ne karşı kazılmış bir hendek gün yüzüne çıktı. Hendeğin kuru duvarında ayrıca gizemli bir el izi de tespit edildi.
İsrail Eski Eserler Kurumu (IAA), hendek duvarında tespit edilen el izine ilişkin bir açıklama yayımladı. El izinin, şehir surlarının bitişiğinde, Sultan Süleyman Caddesi boyunca devam eden bir altyapı projesinin parçası olarak yürütülen arkeolojik çalışmada keşfedildiğini açıkladı. El izinin muhtemelen 10. yüzyıldan, hatta daha da uzak bir tarihten kalabileceği belirtildi.
DUVARA NEDEN EL İZİ OYULMUŞTU?
Hendek duvarına oyulmuş el izi araştırmacıları amacını düşünmeye itti. Araştırmacı ekibi, "Bir şeyi simgeliyor mu? Yakındaki belirli bir öğeye mi işaret ediyor? Yoksa sadece bir şaka mı? Zaman gösterebilir" dedi.
En az 10 metre genişliğinde ve 2 ila 7 metre derinliğindeki hendek, tüm Kudüs'ü çevreliyor. İsrail Eski Eserler Kurumu kazı başkanı Zubair Adawi, "İnsanlar bu işlek caddenin doğrudan büyük bir hendek, devasa bir kaya kanalı üzerine inşa edildiğinin farkında değiller. İşlevi, Kudüs'ü kuşatan düşmanın surlara yaklaşmasını ve şehre girmesini engellemekti." dedi.
KUDÜS’TEKİ KURU HENDEK DİĞERLERİNDEN FARKLI
Avrupa’daki kaleleri çevreleyen ve içleri suyla doldurulmuş olan çok sayıdaki hendeğin aksine, Kudüs hendeği kuru bırakılmıştı ama derinliği ve genişliği yine de yaklaşan bir orduyu yavaşlatabilirdi. IAA'nın Kudüs bölge müdürü Amit Re'em, savunmanın çok güçlü olduğunu belirterek, Yahudi ve Müslümanlar kenti savunurken, Haziran 1099'da gelen Haçlı ordusunun hendeği geçmesinin yaklaşık beş hafta sürdüğünü hatırlattı.
Öte yandan, antik kentin etrafındaki eski takviye yapılar çok daha güçlüydü. Amit Re'em, Kudüs halkının Haçlılara karşı savaşlarından bahsederek, "Kudüs'ün surları, şehre saldıran büyük orduları durdurmak için duvarlar ve diğer unsurlardan oluşan, zorlu ve karmaşıktı. Orta Çağ'da şehri ele geçirmeye çalışan ordular, derin hendeği ve arkasındaki iki ek kalın sur duvarını geçmek zorunda kalırken, şehrin surlardaki savunucuları üzerlerine ateş ve kükürt yağdırdı." diye anlattı. Savaşlarda, Haçlıları durdurmak için zehirli duman çıkaran yanan kükürtlerin kullanıldığı belirtildi.
Hendekte ayrıca gizli tüneller de vardı. Bu tür tüneller daha önceki kazılarda ortaya çıkarılmıştı. Bu arada, Kudüs’ün Eski Şehir’inin bugün hala ayakta duran taş duvarları, 16. yüzyılda Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılmıştır.
(The Times of Israel / Independent Türkçe)
'da Takip Edin!
