Kadına şiddet ekonomileri de sarsıyor

CANAN ERASLAN

Şiddet, günümüzün en büyük sosyal yaralarından biri ve üstelik gelişmişlikle, zenginlikle, eğitimle de asla azalmıyor. Gelişmiş dediğimiz birçok Avrupa ülkesinde, az gelişmiş ülkelerden kat kat fazla görülüyor şiddet vakası ve her geçen gün daha da artıyor. Şiddete meyilli olan insan ise bitkiler dâhil, yaşayan her şeye saldırıyor.
Ev içi şiddet kadından erkeğe, ebeveynden çocuğa karşı da artıyor ama en büyük patlama kadına şiddette. Kadınlar, insanlık onuruna yakışmayacak şekilde cinsel ve fiziksel şiddete maruz kalıyor, buna boyun eğmediğinde ise öldürülüyor.
Kadına şiddetin ulaştığı boyut günümüzde ekonomileri de etkileyen bir boyuta ulaştı. İşte bu boyutun büyüklüğü, dünyada 25 Kasım olarak belirlenen "Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü" vesilesiyle hazırlanan bir raporda da gözler önüne serildi. Vodafone ve KPMG iş birliğiyle hazırlanan rapora göre, son 1 yılda 107 ülkede 80 milyon kadın çalışan aile içi şiddete maruz kaldı. Türkiye'de bu sayı 833 bin olarak kaydedildi. Tam 57 bin kadın aile içi şiddet sebebiyle işe gidemedi. Araştırmanın yapıldığı Türkiye dâhil 9 ülkede kadına şiddet 2,1 milyar dolarlık kayba sebep oldu. Şiddet, ekonomileri de etkilemeye başlayınca, şirketler de çalışanını korumak ve yanında olduğunu hissettirmek amacıyla birçok önemli çalışmaya imza attı. Tıbbi ve psikolojik destek, izin, yardım isteme programları bunlardan sadece birkaçı.

4 MİLYON KADIN TERFİ HAKKINI KAYBETTİ
Vodafone'un yaptırdığı araştırmada şu sonuçlar ortaya çıktı:
¥ Mağdurların 3'te birinin verimliliği azaldı.
¥ Şiddet görenlerin yüzde 22'si işe gidemeyip izin aldı.
¥ 1 yılda şiddet yüzünden işe gidemeyen kadın sayısı 57 bin.
¥ Aile içi şiddet nedeniyle 4 milyon kadın terfi şansını yitirdi.
¥ Sadece 9 ülkede şiddet sebebiyle 2,1 milyar dolar kayıp oluştu.

ŞİDDET GÖRENE VE ARKADAŞINA İZİN VERİYOR
Vodafone İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Bayram, şiddete maruz kalan çalışanına 10 güne kadar ek izin ve finansal destek verdiklerini ifade etti. Ayrıca bu çalışanın yakın arkadaşı da talep hâlinde izin hakkı kullanıyor. Ayrıca 'Kırmızı Işık' uygulamasıyla kadınların tek tuşla en yakınına ulaşmasını, 155 Polis İmdat, 156 Jandarma ve Alo 183 acil yardım hatlarını yine tek tuşla araması sağlanıyor. Uygulamayı şimdiye kadar 320 bin kadın kullandı.

ULAŞTIRMADAN MAAŞA KADAR HER TÜR YARDIM
Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi Selen Zorlu Melik, her türlü şiddetle mücadele için çalışma başlattıklarını söyledi. 31 bine yakın çalışan ile şiddete karşı durduklarını söyleyen Melik, talep hâlinde her türlü desteği vermek için bir manifesto da yayınladıklarını söyledi. İşte bu destekler:
¥ Şiddet mağduru çalışanın güvenliği sağlanır.
¥ Talep ederse güzergâh ve aracı değiştirilir.
¥ Şiddet uygulayan, çalışana ulaşamaz.
¥ Güvenlik görevlileri mağdura eşlik eder.
¥ Mağdur isterse çalışma alanı değiştirilir.
¥ Mağdurun ücreti ve ödeme şekli değiştirilir.

KARSAN "ŞİDDETE SIFIR TOLERANS" DİYOR
Karsan CEO'su Okan Baş, kadına şiddete karşı durmak için ILO'nun 190 Sayılı Sözleşmesine uygun çalışmalar gerçekleştirip "Şiddete Sıfır Tolerans" politikası uyguladıklarını söyledi. Buna göre çalışma yaşamında şiddet ve tacizin herkesi etkileyen bir insan hakkı ihlali olduğundan hareket eden şirket, her türlü şiddet ve tacize son vermeyi esas alarak çalışmalar yapmaya devam edeceğini taahhüt etti. Kadına sosyal ve ekonomik anlamda destek de yine taahhütler arasında.