Güller ve sultanlar diyarı Isparta

SAİT EKEN

Isparta deyince hepimizin ilk aklına güller, göller, halıcılık ve mis kokulu elmalar gelir. Akdeniz bölgesi sınırları içinde, bir yanında Akdeniz iklimi diğer yanda kara ikliminin hüküm sürdüğü şirin, sakin , temiz  huzurlu bir ilimiz... Göller diyarı... Etrafını çevreleyen çeşitli yükseklikteki dağlar, bölgenin incisi olan Eğirdir Gölü’ne ayrı bir güzellik katar. Ayrıca sınırları içerisinde Kovada, Gölcük Krater, Beyşehir ve Burdur Gölleri gibi birçok tabiat harikasını da barındırmakta ve yöreye muhteşem bir güzellik kazandırmaktadır. Eğirdir Gölü’nü tepedeki teras kafeden mis gibi çayını yudumlarken seyretmek ise ayrı bir zevk.
Bölgedeki çok yüksek kalitedeki halı dokumacılığı yöre halkının ciddi gelir kaynaklarından biridir. Yine tarım ve hayvancılık bölgede ciddi gelir kaynaklarından olup, Eğirdir ve Gelendost bölgesinde yetiştirilen çok kaliteli elmalar Türkiye pazarının ve ihracatımızın da çok ciddi bir bölümünü oluşturmaktadır.
Şütçüler ilçesine yakın bölgedeki nefis tabiat güzellikleri, Yazılı Kanyon görülmeye, gezilmeye değer bir alan. Diğer taraftan da bölgedeki devasa alabalık çiflikleri… Çevre illerden birçok kişi buz gibi soğuk sularda yetişen lezzetli alabalıkları yemek için gelirken bu alabalıklar özel oksijen tankları için ta Antalya’ya kadar götürülüp pazarlanmaktadır.
Bizi en çok etkileyen ve mutlaka bahsetmeden geçemeyeceğimiz husus ise başta da zikrettiğimiz gibi Isparta’nın sultanlar diyarı olmasıdır.
Isparta ilimiz her türlü kültürel, tabii ve tarihî güzellikleri ile bizleri büyüklerken Anadolumuzu mayalayan büyüklerimizin bölgedeki varlığı ise ayrı bir bereket kaynağıdır.
Ta İran’dan kalkıp din-i İslam’ı yaymak için memleketlerini terk etmiş Eğirdir beldesine yerleşmiş mübarek zatlardan ve talebelerinden bahsetmeden geçilmez... Beş büyük ehlisünnet âlimi yıllarca bu bölgeye feyz ve bereket saçmış, şifa kaynağı sohbetleri ile insanları doğru yola, Hakk’a davet etmişler, ehlisünnet itikadını yaymışlardır. Allahu teala bizleri şefaatlerine nail eylesin...
Gezimizi evliyayı kiramın kabirlerinden sonra bizim için çok kıymetli iki abimizin kabirlerini de ziyaret ederek süsledik. Hüseyin Hilmi Efendi hazretlerinin (rahmetullahi aleyh) ilk talebelerinden İsmail Silleli Abi’nin Isparta merkezdeki kabri, diğeri SD Üniversitesi rektörü iken trafik kazasında vefat eden kıymetli ilim adamı Prof. Dr. Hasan Gürbüz Abi’mizin Sütçüler ilçesindeki kabri... Allahu teala rahmet eylesin. Mekânları cennet olsun.
TGRT ekibi  olarak Mevlid Kandili münasebetiyle hem yayın yaptığımız tarihî Kutlubey Camii’ni hem de ziyaretlerde bulunduğumuz Isparta şehrimize hoş ve tatlı hatıralarımızla veda ettik.

Seyyid Burhaneddin Bin Muhammed Eğirdirî Hazretleri
Anadolu’da yetişen ve Anadolu’yu aydınlatan diğer velilerden. 1494 (H. 900) senesinde Tosya’da doğdu. 1562’de (H. 970) Eğirdir’de vefat etti. Kabri, Eğirdir Yazla’daki caminin yanında bulunan kabristanda dedelerinin kabirleri yanındadır. Baba ve anne tarafından âlim ve fazilet sahibi bir aileye mensuptur. Peygamber Efendimizin (sallallahü aleyhi ve sellem) soyundan olup seyyiddir. Nesebi baba tarafından evliyanın meşhurlarından Seyyid Hakîm Ali Tirmizî hazretlerine ulaşır. Babası, Tokatlı Mehmed Muhyiddîn Efendi hazretleridir. Annesi evliyanın meşhurlarından Seyyid Muhammed Çelebi Sultan hazretlerinin kızı Şehribânû Hatun’dur. Annesi “Oğlum Burhaneddîn doğduğunda kırk gün beşiğinde zikretti” demiştir. Dört büyük veli zatın kabr-i şerifleri hepsi bir arada Eğirdir ilçesindedir.

Berdeî Sultan Hazretleri
Anadolu’yu aydınlatan meşhur velîlerden. On dördüncü yüzyılda yaşamıştır. Osmanlı pâdişâhı Kânûnî Sultan Süleymân Han zamânında Hamidili (Isparta) valisi Hızır Bey’in daveti ile Horasan’dan Anadolu’ya gelmiş Eğirdir’de, Eğirdir Gölü’nün kenarında Mezâr-ı Şerîf denilen yerde yerleşmiştir. Kabri oradadır. Şeyhülislam Berdeî hazretleri diye de tanınır.

Seyyid Pir Mehmet Halife Sultan Hazretleri
Şeyhülislâm Berdeî hazretleri memleketi Berde’den Anadolu’ya hicret etmek üzere ailesi, on altı oğlu ve kırk talebesiyle yola çıkarken İran’ın Hoy şehrine geldikleri sırada Seyyid Pir Mehmet Halife’yi görmüş ve beraberinde Eğirdir’e getirmiştir. Pir Mehmet Halife hazretleri Berdei Sultan hazretlerinin talebelerinin en meşhuru, damadı ve halifesi olarak İslam’a ve insanlara çok hizmet etmiştir.

Seyyid Muhammed Çelebi Sultan Hazretleri
Anadolu’yu aydınlatan meşhur velilerden. Eğirdir’de doğdu ve 1494’te (H. 900) orada vefat etti. Babası, Pîrî Halîfe Sultan hazretleridir. Seyyid olup nesebi yirmi üçüncü batında Hazreti Hüseyin’e (radıyallahü anh) ulaşır. Babası Pîrî Halîfe Sultan hazretleri, manevi bir işaret üzerine genç yaştayken İran’ın Hoy şehrinden, hocası Şeyhülislam Berdeî hazretleriyle birlikte Anadolu’ya göçmüştür. Anadolu’ya gelince büyük bir mürşid-i kâmil olan hocası Şeyhülislam Berdeî hazretlerinin kızıyla evlenmiş ve bu evlilikten Muhammed Çelebi Sultan doğmuştur.

Şeyh Muslihiddin Efendi hazretleri
Evliyanın büyüklerinden Şeyh Muslihiddin hazretleri  Kanuni Sultan Süleyman devrinde yaşamıştır. Şam’da Kanuni Sultan Süleyman Han’ın oğlu Cihangir Şah’ın hocalığını yapmış; Musul ve  Kerkük’te müderrislik yaptıktan sonra Yunanistan’ın Dimetoka ve Selânik şehirlerinde medreseler açıp talebe yetiştirmiştir. Daha sonra Sütçüler ilçesinin Şeyhler köyüne gelip medrese açarak belde halkını irşad etmiş ve yüzlerce talebe yetiştirmiştir. Vefat tarihi kesin bilinmemekle birlikte 1560 yılında Sütçüler de vefat ettiği söylenmektedir. Sağlığında kendisinin yaptırmış olduğu hâlihazırdaki türbeye defnedilmiştir.