Çocuğu eve hapsetmeyin

CANAN ERASLAN

Tabletler, akıllı telefonlar, bilgisayarlar... Hepimiz istiyoruz onlardan uzak durmayı. Çocuklar internetin kapkaranlık dünyasından uzaklaşsın, oyun oynasın, enerjisini atsın istiyoruz. Uzmanlar her gün başka bir tavsiyeyle çıkıyor karşımıza ve “Aman ha, tablet mi? Mutlaka kısıtlayın” diyor. Kısıtlamak tamam da, hangi yöntemle? Yasaklamak, kısıtlamak, ceza vermek mi? Buna da karşı herkes. Çünkü kısıtlanan, yasaklanan şeye ilgi büyüyor. O hâlde en iyi şey teşvik. Sorsanız onun için de ‘sosyal faaliyet’ gibi bir tavsiye var. Peki nedir bu sosyal faaliyet denen şey? Spor salonları, oyun odaları ya da doğa sporları mı? Peki bunlar için herkesin ya da her şehrin imkânı aynı mı?
Tabii ki hayır. Onun için benim tavsiyem sokak oyunları. Çoğumuz unuttuk belki. Hiçbir yerde göremez olduk ama hem onları unutmamak hem de çocuğu bol ışıklı cihazlardan uzak tutmak için sokak oyunları birebir.
Evet, çocukların gönül rahatlığı ile çıkabileceği bir sokağı bile yok çoğu zaman ama belediyelerin en önemli çalışmalarından biri bence mahalle parkları. Hemen hemen her şehirde, ilçede, mahallede var. Hem de birkaç tane. Çocukları orada pekâlâ sokak oyunlarına yönlendirebilir anneler. Hele de sitede ikamet ediyorsanız, müthiş bir alan... Geçtiğimiz günlerde urgan dediğimiz bir ipi atacaktım. Sonra durdum, pencereden aşağıda oynayan çocuklara baktım. Kauçuk zeminli çocuk parkında spor aletleriyle oynuyorlardı. Götürüp onlara bu ipi verdim. Çocukların yarısı nasıl ip atlanacağını bile bilmiyordu ama bilenler vardı neyse ki. Derken onların anneleri geldi ve hep birlikte çocuklara ip atlamanın nasıl eğlenceli olabileceğini, yananın nasıl oyundan çıktığını ve en çok yananın ipi çevirmek gibi bir cezası olduğunu anlattık ve çocuklar için turnuvalı bir eğlence başlamış oldu. Siz de “Ne güzel oyunlardı onlar” diye içinizden geçiriyorsanız, çocuğunuza ya da komşu çocuklarına öğretin bildiklerinizi. Hem onlar tabletten uzaklaşsın, hem sokağa çıkıp enerjisini atsın, hem de arkadaşlık bağları güçlensin.

Mahalle maçı
¥ Erkek çocuklar için en bilineni bu galiba. Çok teferruata da gerek yok. İki tane taş kale direkleri yerine geçiyor, bir de top... Yeter ki tehlikeden uzak olsun.

İSTOP
¥ Gerekli araç sadece top. Oyunculardan birinin adı söylenir, top havaya atılır, adı söylenen topu yere düşmeden yakalamalı. Yakaladığında o da bir başkasının adını söyler. Topu düşüren ise yakalayana kadar herkes koşarak uzaklaşır. İstop deyince ise herkes olduğu yerde durur. Topu yakalayan, o topu bir arkadaşına atar, vurulan oyundan çıkar, topu elinde tutan başkasının adını söyler.

5 TAŞ
¥ Fazla alana ihtiyaç yoktur. 5 taş yeter. 5 tane taş yere saçılır. Bir tanesi alınır, taşlar önce tek tek, sonra ikişer ikişer, sonra bir 3, bir tek olmak üzere toplanır. Her seferinde yukarı atılan taşla birlikte elde taşlar toplanır. Taşı düşüren yanar.

DALYA
¥ Üst üste koymaya uygun taşlar ve toptur bu oyunun ihtiyacı. Yere tebeşirle bir halka çizilir, üzerine 9 tane yassı taş üst üste konulur. Oyuncular 2 takıma ayrılır. Bir atıcı seçilir. Atıcı, taşların tamamını topla dağıtırsa, kendi takımıyla birlikte kaçmaya başlar. Karşı takım elinde topla kaçan takımın elemanlarını kovalamaya başlar. Elemanların tamamı topla vurulmadan taşlar toplanırsa, taşları toplayan takım kazanır.

YAKAN TOP
¥ Bol koşmalı bir oyun. 2 takımla oynanır. Bir vuran, bir kaçan takım. Araya bir mesafe konur. O mesafenin iki tarafında bir takımın oyuncuları, ortada diğer takımın oyuncuları olur. Ortaya geçen grup topla vurulmaya çalışılır. Hepsi vurulunca vuran takım kazanır. Topu tutan da bir can kazanmış olur. Kaç can tutarsa o kadar vurulma hakkı kazanır. Yere değen topu tutan da yanmış sayılır.

KÖŞE KAPMACA
¥ Herkes her şey için kullanmaya başladı ama, adından da anlaşılacağı üzere köşeleri kapma oyunudur. Herkes bir köşeyi kapar, ortada kalan ebe olur. Köşeler arasında değişim yapmak şarttır. Köşeler değiştirilirken, yerini ebeye kaptıran ebe olur.

SEKSEK
Düz bir alan ve tebeşirin yanı sıra en az 2 kişinin gerektiği bir oyun. Yere 1’den 5, 7 ya da 10’a kadar kutucuklar hâlinde çizgi çizilir. Önce çift ayak, sonra tek ayak sona kadar gidilip dönülür. Basılan karelere kendi ismini yazar. Diğer oyuncu o kutulara basmadan oyunu bitirip oralara işaretini atmak zorundadır. Basacak yeri kalmayan
oyunu kaybeder.