Çeyizlerin kıymetlisi dantel yerini koruyor! Dekorasyondan modaya her yerde...
YAŞAM Haberleri
Geçmişte annelerimizin, ninelerimizin ellerinde ilmek ilmek işlenen danteller günümüzde de sandıklardan tekrar çıkmaya başladı. Vintageseverler, danteli kıyafetlerinden evlerindeki eşyalara kadar her yerde değerlendiriyor.
Duygu YILMAZ
Anneannelerimizin evinde neredeyse hemen her köşeye iliştirilmiş desen desen danteller geçmişten günümüze hâlâ o sahip olduğu özel yerinde... Her çeşit iplikle örülebilen, ince ağ görünümdeki dantel yörelere göre de değişkenlik gösteriyor. Bu yönüyle de o yörenin kültürüne dair ipuçlarını günümüze taşıyor demek mümkün. Türk el sanatlarının kadınlar tarafından yürütülen önemli bir kolu da olan dantel için araştırmacılar ise iki ayrılıyor. Bazıları Türkiye’ye 16. yüzyıldan sonra Venedik’ten ilk dantel örneklerinin geldiğini ileri sürerken; bazıları ise özellikle Anadolu’da çok gelişen oya türünden el sanatı ürünlerinin Venediklilerce Avrupa’ya götürüldüğünü ve buradan değişime uğrayarak Türkiye’ye geldiğini aktarıyor.
HER BİRİNİN ANLAMI FARKLI
Geçmişte hemen hemen her kadın tığ ya da iğne ile birbirinden güzel oyalar ve danteller hazırlardı. Dantelden farklı olarak çiçek, yaprak gibi bitkisel motifler ile simgesel şekillerin bir iplikle örülmesiyle elde edilen oyalar kısaca ince dantel olarak da özetlenebilir. Anadolu kadınının kendini ifade ediş biçimi olan bu oyaların her birinin de bir anlamı var. Mesela yeşilin tonları yeni gelinin evinde eşiyle mutlu olduğunu, sarının tonları mutsuzluğu, mor sümbül genç kızın âşık olduğunu, pembe sümbül kızın nişanlı olduğunu, beyaz sümbül ise sadakati temsil ediyor. Kadınların bir araya gelerek dantel ya da oya ördüğü göz önüne alındığında komşuluk bağlarını güçlendirdiği de düşünülebilir.
Öte yandan günümüze ulaşmayı başaran örnekler incelendiğinde dantelin sadece ihtiyaç için ortaya çıkmadığı söylenilebilir. Dantel; süslemek, rahatlamak, çeyiz amaçlı veya ekonomik kaygılarla üretilebiliyor. Evlenecek çiftlerin kuracakları aile birliğine katkıda bulunmak amacıyla hazırlanan çeyizin de günümüzde hâlâ olmazsa olmazı dantellerdir. Yeni nesil her ne kadar el emeği yerine hazır ürünlere yönelse de dantel şekil değiştirerek varlığını korumayı sürdürüyor. Televizyonların üzerlerinden kalkan danteller artık dekorasyondan modaya birçok yerde kendine yeni bir yer edinmeyi başardı. Evlerinin salonlarında vintage bir hava estirmek isteyenler yastık kılıflarında, perdelerinde, abajurlarında danteli tercih eder oldu. Hatta büyüklerinin el emeklerine kıyamayanlar dantelleri kıyafetlerinde de değerlendirmeye başladı. Kimi dantel elbisenin etek ucuna kimisi gömleğin cep kısmına dikildi kimisi de çantaya dönüştürüldü. Sandık kokan, binbir emekle yapılan dantel daha çok uzun yıllar adından söz ettirecek belli ki...
'da Takip Edin!
