Az dikkat çok tasarruf

CANAN ERASLAN

Hiçbir şey sınırsız değil. Ne para, ne gençlik, ne doğal kaynaklar ne de zaman... Farkında olmadan zamanımızı, yiyeceklerimizi, enerjimizi, kaynaklarımızı ve paramızı boşa harcıyoruz. Hâlbuki biraz dikkat edip alışkanlıklarımızı değiştirerek israfa ‘dur’ diyebiliriz. Dedim ya, en kısıtlı şeyimiz zaman. Ailemizle geçireceğimiz, çocukların ve kendi geleceğimiz için harcayacağımız zaman huzur ve mutluluk getirecek. Görmek isteğimiz yerlere giderek anı biriktirdiğimizde de öyle. Fakat biz ne yapıyoruz? Günde ortalama dört saatimizi internette, başkalarının hayatlarını izleyerek geçiriyoruz. İnterneti sadece hayatı kolaylaştırmak, bilgi edinmek için kullanabiliriz.
Kişisel enerjimizi de boşa tüketiyoruz. Değiştirmeye gücümüzün yetmeyeceği şeyler için üzülüyor, tasalanıyor ve gülmeyi unutuyoruz. Hâlbuki uzmanlar diyor ki “Kendinizi gülmeye zorlayın, beş dakika tabiataa bakıp gülümseyin. O beş dakikanın sonunda gördüklerinizle gerçekten mutlu hissetmeye başlayacaksınız”...
Planlama yapın. O planlama zamanı en iyi şekilde kullanmanızı sağlayacak. Erteleyerek her şeyi daha fazla zorlaştırmayın.
Para, daha iyi yaşamak için gerekli bir araç. O aracı da en iyi şekilde kullanarak, savurganlık yapmayıp, daha önemli ve mutlu eden ihtiyaçlara harcamak gerek.
Yani özetle her alanda tasarruf, daha çok mutluluk ve rahatlık demek. Onun için gelin, tasarruf için detaylara inelim...

NEŞELİ TASARRUF
Aile bireylerinin her gün kumbaraya 1 lira atmasını isteyin. 1 kişi haftada 7 lira, 4 kişi 28 lira biriktirecek. Günde 1 lira ile bir yıl sonra 1.456 liranız olacak. 2 lira ile bunun iki katı.

ARTIK SUYUMUZ SUDAN UCUZ DEĞİL
Hayat kaynağımız su. Yıllar önce çeşmelerden akması için gece yarılarını beklediğimiz, geldiğinde bayram sevinci yaşadığımız su... Son 18 yıldır su kesintisini unuttuk ve harcamayı artırdık ama hatırlamamız gerekiyor ki su kıt bir kaynak. Dünyada tükeniyor. Türkiye artık su zengini değil mesela. Artık ucuzluğu tarif ederken ‘su gibi’ deyimini kullanmak öyle yanlış ki. Çünkü yakın gelecekte suyun fiyatı petrolü katlayacak, yeni savaşlar petrol değil, su yüzünden çıkacak.
¥ Bunun için çamaşır makinenizi tam dolu olarak çalıştırıp senede dokuz ton tasarruf edebilirsiniz.
¥ Saniyede bir damla akıtan musluk, yılda 53 damacana suyu israf eder.
¥ Duş öncesi ısınması için suyu boşa akıtmayın. Altına kova koyun, temizlikte, çiçek sulamada kullanın.
¥ Uzun süreli sıcak banyo cildi kurutuyor, israfı artırıyor.

HARCAMIYORSANIZ İNTERNETİ AZALTIN
¥ Binlerce kişi, hiç gitmediği ya da birkaç kere uğradığı spor salonu aboneliği için binlerce lira ödüyor. Kendinizi kandırmayın. En kolay ve faydalı sporlardan yürüyüşe başlayın. Yetmezse salona abone olun.
¥ Sinema, belgesel, futbol tutkunu değilseniz televizyon paketlerini ona göre seçin. “Belki izlerim” diye aldıklarınızı iptal edip sade bir pakete geçin. Birkaç arkadaşınızla o paketleri paylaşabilirsiniz. İnternet paketleri gibi mesela...
¥ İnternet kotanızı doldurmuyorsanız daha düşük pakete geçin. İnternet hızını 4.5G değil, 3G ile kullanın. Navigasyon kullanmıyorsanız konum özelliğini kapatın.

ARAÇ DEPOSUNU TAM DOLDURMAYIN
Başta da dediğim gibi, enerji zengini bir ülke değiliz. Benzin pahalı. Aracınıza benzin alırken depoyu tam doldurtmayın. Birazı dışarı dökülür veya pompada kalır mutlaka. Yarım depo olarak almayı alışkanlık hâline getirin. Bilin ki yakıt tüketimini düşük vites de artırır. Araç hız alınca vitesi yükseltin. Klima kullanımı yakıt tüketimini yüzde 20’ye varan oranda artırır. Kontrollü kullanmakta yarar var.

KIŞIN TİŞÖRT İÇİN DOĞALGAZI AÇMAYIN
Gaz da ithal ettiğimiz bir kaynak. Verimli kullanmak hem cebe hem ülkeye fayda sağlayacak.
¥ Kombinizi sık açıp kapatmayın, daha fazla enerji tüketirsiniz. Evden çıkarken kapatmayın, en düşük seviyeye getirin.
¥ Peteklerin önünü, üzerini kapatmayın ki ısı evde dolaşsın. Bu da yüzde 15 tasarruf demek.
¥ Evde kısa kollu tişörtle dolaşıp kombinin ısısını açacağınıza, daha kalın şeyler giyin.
¥ Tek kat ve kalın giyinmek yerine, 2 tişört bile daha sıcak tutacaktır.

ELEKTRİKLİ CİHAZLARI DİKKATLİ KULLANALIM
Ülke olarak enerji kaynaklarına dair eksiğimiz var ve bunu ithal ediyoruz. Bu sebeple araçlarımıza aldığımız benzinden her yerde kullan- dığımız elektriğe kadar her şeyi tasarruflu kullanmak durumundayız. Elektrikle başlayalım. - Öncelikle A++ enerji sınıfı buzdolabı, klima, fırın, kombi gibi araçlar daha az elektrik harcar ve diğer ürünlere göre yüzde 40 enerji tasarrufu sağlar.
¥ Buzdolabına sıcak yemek koymaz, derin dondurucudan alacağımız bir kâse buzu buzdolabının ortasına yerleştirirsek yüzde 10 tasarruf ederiz.
¥ Fırın kapağını her açtığımızda ısının yüzde 20’sini kaybeder, daha fazla elektrik yakarız. Sıcaklığı ayarlayıp piştiğinde kapatalım.
¥ Saç kurutma makinesi 10 dakika çalıştığında, 60 vatlık ampulün üç saat çalışmasına eş değer enerji tüketir.
¥ Her ihtiyaç duyduğunuzda değil, toplu ütü yapın veya yaptırın ki harcanan toplam enerji en az yüzde 20 düşsün.

SÜTÜ BUZDOLABIN KAPAĞINA KOYMAYIN
¥ İhtiyacınızdan fazla sebze-meyve almayın. Şimdi her adımda market var ve iki domates, beş biber bile alabiliyoruz. Böylece israf azalır ve taze yeriz.
¥ Sütü buzdolabı kapağında değil, iç rafta saklayın ki kapak her açıldığında sıcak havayla hemen temas etmesin.
¥ Sebze ve meyveyi önceden yıkamayın. Nem çürümeyi hızlandırır.
¥ Merket arabanızı küçük alın. Büyük market araması alışverişi yüzde 20 artırıyormuş.