Alışverişimize sosyal medya yön veriyor

CANAN ERASLAN

Aslında ‘başladı’ demek de çok yerinde değil. Çünkü yapılan bir araştırma, “Tüketicilerin satın alma kararlarında bir numaralı ilham kaynağı sosyal medya” diyor. İnsanlar, takip ettikleri bir fenomen ya da sevdikleri bir oyuncunun, şarkıcının, ünlü mankenin üzerindeki elbiseye, ayağındaki ayakkabıya sahip olmak istiyor ve onun peşinden gidiyor. Bu da sosyal medyayı büyük bir reklam pazarı hâline getirirken, bu yolla yapılan satışlar da çığ gibi büyüyor. Hükûmet bu konuda bazı tedbirler alsa da sosyal medya yoluyla yapılan satışlarda kayıt yok, kaçak büyük. Neyse!.. Konumuz bu değil. Konumuz alışverişimiz dâhil her adımımıza sosyal medyanın yön vermesi. Dünyanın 27 ülkesinde 22 bin tüketiciye soru sorarak araştırma yayınlayan PwC, son yıllarda alışverişe dair her şeyin değiştiğini gözler önüne seriyor. Tüketici hâlâ en çok markalara güveniyor, alışkanlıklarından vazgeçmiyor ama yapay zekâ her geçen gün konuya daha çok müdahil olmuş durumda. Araştırma sonuçları böyle diyor.

Kim nasıl alışveriş yapıyor?

¥ Mağazalardan haftalık alışveriş yapanların oranı 2015’te yüzde 40 iken, bugün yüzde 44’e çıkmış. Bu artış sosyal medyanın dışında, yani eskiden olduğu gibi ilişkiye dayalı ‘sosyalleşme isteğine bağlanıyor.
¥ e-Ticaret hızla artıyor. Kısa süre önce e-ticaretin önemli bölümü bilgisayar aracılığıyla yapılıyordu. O da değişti. Tüketiciler geçen yıl e-ticarette yüzde 27 oranında bilgisayar kullanırken şimdi oran yüzde 20’ye düşmüş. Tabletle alışveriş yüzde 8’den yüzde 12’ye, mobil telefondan alışveriş yüzde 7’den yüzde 17’ye yükselmiş. Yani 2 katını aşmış.
¥ İnternette herhangi bir ürüne baktıysanız, bu demek oluyor ki bundan sonra her bilgisayarı açtığınızda o şey karşınıza çıkacak. Bunu da yapay zekâ uygulaması sağlıyor.
¥ Alışverişte mağaza seçimini yaşadığınız yer değil, marka bağımlılığı belirliyor. “Tüketicilere alışveriş yapmanızı etkileyen faktörler neler?” diye sorulmuş. Yüzde 35’i markaya duyduğu güven ifadesini kullanmış.
¥ E-ticareti kullananların neredeyse tamamı teslimat hızlansın diye ek maliyete katlanmaya meyilli. 65 yaş üzeri tüketiciler ise teslimatın saatine karar vermek istiyor.