Ölümler bitsin sandık gelsin

Güney Kore ve İran temaslarının ardından Türkiye'ye dönen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, dönüş yolunda yayın yönetmenlerine açıklamalarda bulundu. Suriye konusundaki çözüm önerilerinin İranlı yetkililerce örtüştüğünü belirten Erdoğan, "Temennimiz odur ki; İran, Beşar Esad ile görüşerek ikna eder, Esad da sandığı 6 ay içerisinde halkın önüne getirirse sıkıntılar da azalır" diye konuştu. Başbakan'a gündemle ilgili yönelttiğimiz sorular ve cevapları şöyle: nbsp;

Ahmedinejad'ın Suriye konusuna bakışı nasıl?
Bu konuda Ahmedinejad'la farklı bir yaklaşımımız yok. O da ölümlerin durmasını istiyor. Bu konudan rahatsız. Sandık Suriye halkının önüne zamanlaması ve şartları belirlenerek getirilmeli. Halk iş başına kimi getiriyorsa, o makbuldür. 'Esad'dan sonra kim gelecek?' sorusu lüzumsuzdur. Bunu Orta Doğulu liderler de soruyorlar. Halk kimi istiyorsa o gelsin. Halk kendini idare edecek olanı seçerse, 'vay benim başım' demez, neticesine katlanır. nbsp;


ÇÖZÜM ŞEFFAF SEÇİMLE OLUR


Hamaney çözüm konusunda ne düşünüyor, Türkiye'nin Suriye politikaları hakkında neler söyledi?
Ali Hamaney ile görüşlerimiz örtüşüyor. Bizim gibi, o da bölge dışı ülkelerin, (ki, burada kimi kastettiğini anlıyorsunuz) müdahalesinden rahatsız. Komşu ülke olarak Türkiye'nin öneminin büyük olduğunu, bir şeyler yapabileceğini söyledi. İran bizim, İstanbul'da bulunan muhalif gruplarla görüşüp ikna etmemizi istiyor. Biz de bölge dışındaki ülkelerin müdahalelerini doğru bulmuyoruz. Sandık bir an önce Suriye halkının önüne konmalı. Ama bunu Esad mı yoksa Ulusal Geçici Konsey mi getirecek? İkincisi halkın güvenini kazanır. Temennimiz odur ki; İran, Beşar Esad ile görüşerek ikna eder, Esad da sandığı 6 ay içerisinde halkın önüne getirirse sıkıntılar da azalır. Anayasa, parlamento ve başkanlık sorunları çözülür. O zaman biz de muhaliflerle görüşürüz dedik. nbsp;


Daha önce "Beşar gitmeli" diyordunuz. Şimdi, seçim yapılmak şartıyla Esad ile de devam edilebilir şeklinde mi anlamalıyız?
Biz artık görmeden inanamayız. Esad, Annan Planı'nı da kabul etti ama öldürmeler dört gündür devam ediyor. Seçimler adil, şeffaf ve uluslararası denetime açık olmalı. Gerekirse AGİT ya da bölge ülkelerinin gözlemciliği ile olabilir. Esad uygulamada olumlu bir yaklaşım sergilerse sabırla bekleriz ama ölümler bir an önce bitmeli. nbsp;
Bu süreçte ABD, BM, Rusya ve İran dört önemli unsur. ABD, 'öldürücü bir darbede yokuz ancak lojistik yardım olabilir' dedi. BM'nin planı kabul edildi ama ölümler devam ediyor. Rusya da Esad'in yaptıklarını kabul etmiyor ama 'bu giderse kim gelecek' diye soruyor. 'Sandıktan kim çıkarsa o gelir' dedik. Olumlu bakıyor. İran da seçime sıcak bakıyor. İlla Beşar'la yürüme iddiası yok.
Seyahat öncesine göre Suriye'de çözüm konusunda daha iyimserim. Sandık fikri ve bölge dışı müdahaleye karşı olunması iki önemli gelişme. Yeni bir Libya sendromu yaşanmaması gerekir. BM Güvenlik Konseyi kararları olmadan yeni bir operasyon olmamalı. nbsp;


GAYBI SADECE ALLAH BİLİR


Siz İran'ın nükleer silah yapmak gibi bir niyeti olmadığına inanıyor musunuz? nbsp;
Ülkenin en etkili ismi olan Hamaney, "Bizim dinimiz, inancımız kitle imha silahına müsaade etmez" diyor. Nükleer silah caydırıcılık için de olamaz. Çünkü çok pahalı bir yıllık bakımı var... İsrail'in 250-300 atom başlığı var ama bu tartışılmıyor. İran nükleer silah yapmayacağını söylüyor. Bilemeyiz. Gaybı (geleceği) sadece Allah bilir. Hamaney, saygın, olaylarla ilgili ve dışa açık bir insan. Onun sözleri var, Ahmedinejad da aynı noktadan hareketle maksatlarının enerji olduğunu söylüyor. Takasta anlaşamadıkları için "üretime geçtik, artık geri dönemeyiz. Belirli sayıda zenginleştirilmiş uranyum çubuğu üretip duracağız" diyorlar. İran Meclis Başkanı Laricani ile de nükleer müzakere konularını ele aldık. P5+1 toplantısına katılmasının iyi olacağını söyledim. nbsp;


İsrail, İran'a yönelik saldırı tehdidini yerine getirir mi?
Bu bir felaket olur. İsrail'in 'İran'ı vuracağım' demesi de felaket tellallığıdır. Bunu ABD Başkanı Obama'ya da söyledim. Böyle bir saldırı durumunda bölge yerle yeksan olur. Böyle bir saldırının sonunda ABD-Irak savaşı gibi bir netice çıkmaz ortaya. Çok daha vahim bir durumla karşılaşırız. İsrail, İran'a saldırmamalı. nbsp;


İran'la ticari anlaşmalar da yapıldı, hangi konular öne çıktı?
Halen İran'la ticaretimiz 16 milyar dolar. Ambargo ve çeşitli yaptırımlar olmasaydı 20 milyar doları bulurdu. Çeşitleme olursa İran'la dış ticaret açığımızı da kapatabiliriz. Tercihli ticaret anlaşması modelini de konuşuyoruz. Bazı ürünleri Türkiye'den alacaklar. Bununla birlikte enerji bakanları da doğalgaz ve petrol fiyatları üzerinde çalışacaklar.