Bienaller Anadolu'yu sarıyor: Renklilik mi katıyor, dönüştürüyorlar mı?
Anadolu'nun çeşitli noktalarında düzenlenen 'bienal'ler şehirlere renklilik katıyor ama bazılarının yerel kültürden beslenmekte zorluk çekmesi, dönüşüm aracı olarak düşünülmesi ve 'mutenalaştırma' yani elitleştirme fikirleri de eleştiriliyor. Gelin Anadolu’da yapılan dikkat çekici bienallere göz atalım...
Murat ÖZTEKİN
Malum iki senede bir yapılıp farklı sergi ve faaliyetlerle şehirlere yayılan sanat organizasyonlarına “bienal” deniyor. 1895’ten beri düzenlenen Venedik Bienali ise bienallerin ilki... Venedik’ten sonra ortaya çıkan Whitney Bienali, Berlin Bienali ve Liverpool Bienali gibi organizasyonlar, yüz yıldan fazla bir zamandır sanata yön çiziyor.
Özellikle müzelerde sergilenmeyen aykırı “çağdaş sanat” unsurlarına bienallerde alan açılıyor.
Aslında bienaller, sanatın olduğu kadar fikirlerin de sergilendiği, farklı coğrafyalara taşındığı sahalar olarak dikkat çekiyor. 1987’de yapılmaya başlayan İstanbul Bienali Türkiye’de öne çıkıyor. Yeditepe Bienali gibi organizasyonlarla klasik sanatlar da mevzuya dâhil oluyor!
Fakat artık Anadolu’nun çeşitli noktaları da bienallere ev sahipliği yapıyor ve sayıları giderek artıyor. Evet, bienaller şehirlere “renklilik” katıyor ama bazılarının yerel kültürden beslenmekte zorluk çekmesi, dönüşüm aracı olarak düşünülmesi ve “mutenalaştırma” (elitleştirme) fikirleri eleştiriliyor. Gelin Anadolu’da yapılan dikkat çekici bienallere göz atalım…
Venedik Bienali
İLKİ SİNOP’TAN
Sinopale veya Uluslararası Sinop Bienali, Anadolu’da yapılan bienallerin ilki oldu. 2006 yılında başlayan bienal, Prof. T. Melih Görgün tarafından hayata geçirildi ve şehri modern sanatla buluşturdu. Bugüne kadar yedi defa sanatseverleri ağırlayan organizasyon, benzerlerine de kapı araladı…
2008 yılından bu yana Çanakkale Bienali İnisiyatifi-CABININ tarafından hayata geçirilen Çanakkale Bienali de sanatın kalbi İstanbul’a yakın bir noktada, sanatçıları bir araya getiriyor. Bu sene 1 Ekim-5 Kasım tarihleri arasında Çanakkale şehir merkezindeki farklı mekânlarda ve Troya Müzesinde yapılacak sanat organizasyonu “Birlikte nasıl çalışırız?” başlığı taşıyor.
MARDİN GÖZDE
Mardin’in çok kültürlü yapısı, çağdaş sanat çevrelerinin dikkatini çekiyor. Mardin Bienali de bu çerçevede düşünmek gerekiyor. “Mardin’i modern sanatın merkezi hâline dönüştürebilmek düşüncesiyle” başladığı söylenen faaliyet, ilk defa 2010 yılında yapıldı. En son bu sene 20 Mayıs-20 Haziran tarihleri arasında “Çimenin Vaadi” başlığı ile beşinci defa yapılan bienalde, son yıllarda sanatta şaşırtıcı bir şekilde artan “ekoloji vurguları” tekrarlandı.
Kommagene Bienali ise bu sene ilk defa yapılıyor ve bugünlerde Adıyaman’ın Kâhta ilçesindeki farklı noktalarda devam ediyor. Teması “Hayali Bir Uygarlık” olan bienalde, 23 ülkeden 53 sanatçıyı ağırlayan bienal özellikle ıssız adalardaki sergileriyle dikkat çekse de kültürel beslenme noktasında bazı zayıflıklar taşıyor.
Bu arada Anadolu’daki bienallere yenileri ilave olmaya devam ediyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi ve K2 Güncel Sanat Merkezi düzenlediği İzmir Akdeniz Bienali’nin bu sene 1 Ekim-5 Aralık tarihleri arasında kapılarını açması bekleniyor.
'da Takip Edin!
