O da ne? Bilim insanlarından akılalmaz deney: Dünyayı baştan sona değiştirebilecek materyal bulundu
Bilim dünyasında çok çarpıcı bir gelişme yaşandı. Bir grup araştırmacı, tüm Dünya’yı baştan sona değiştirebilecek bir materyal keşfettiklerini duyurdu. Bu açıklamanın yankıları devam ediyor.
Hakemli bilimsel dergi Nature'da yayımlanan ‘Evidence of near-ambient superconductivity in a N-doped lutetium hydride’ (N katkılı lutesyum hidritinde yakın çevre süper iletkenliğinin kanıtı) adlı makale bilim dünyasında büyük ses getirdi. Makaleyi kaleme alan araştırmacılar, pratik durumlarda gerçekten kullanılabilecek kadar düşük sıcaklıkta ve basınçta çalışabilen bir süperiletken madde ürettiklerini öne sürdü. Bu keşif, bilim insanlarının 100 yılı aşkın süredir peşinde koştuğu, elektriği dirençsiz iletebilen ve maddenin etrafındaki manyetik alanları geçebilen bir madde üretmek için ‘devrim’ niteliğinde bir hamle olarak gösterildi.
Bu maddenin keşfi, enerjiyi sorunsuzca iletebilen güç şebekelerine öncülük edebilir ve şu anda direnç yüzünden kaybedilen saatte 200 milyon megawatt enerjiye kadar tasarruf sağlayabilir. Bu teknoloji ayrıca sınırsız enerji oluşturabilecek, uzun zamandır beklenen nükleer füzyon sürecine de katkıda bulunabilir. Araştırmacılara göre, diğer uygulama alanları arasında ise havada giden yüksek hızlı trenler ve yeni tıbbi ekipman türleri geliştirmek yer alıyor.
ÇIĞIR AÇAN ÇALIŞMA GERİ ÇEKİLDİ
Ranga Dias liderliğindeki bir araştırma ekibi, daha önce Nature and Physical Review Letters'da yayımlanan makalelerinde, ‘biraz daha az çığır açıcı’ olarak tanımlanan, benzer şekilde süper iletken maddelerin üretildiğini göstermişti. Ancak Nature'da yayımlanan makale, bilim insanlarının yaklaşımıyla ilgili sorular nedeniyle bilimsel derginin editörleri tarafından geri çekilmişti.
(J. Adam Fenster/Rochester Üniversitesi)
Bu sefer Profesör Dr. Dias ve ekibi benzer eleştirileri önlemek için ekstra adımlar attıklarını söylüyor. Araştırmacılar, bilim insanlarının canlı olarak izlediği bir çalışma yaparak, bu eski makaleyi laboratuvar dışında toplanan yeni verilerle doğrulamak için kontrol etti ve yeni araştırma için benzer bir süreç üstlendiler.
MADDEYE ‘REDDMATTER’ ADI VERİLDİ
Yeni malzeme, Nature'da yayımlanan ‘Evidence of near-ambient superconductivity in a N-doped lutetium hydride’ başlıklı bir makalede anlatılıyor. Madde, renginden dolayı ve Uzay Yolu (Star Trek) filmine atıfta bulunularak ‘reddmatter’ (kızıl madde) olarak adlandırıldı. Bilim insanları, maddenin üretilirken şaşırtıcı şekilde ‘çok parlak kırmızı’ bir renge dönüştüğünü buldu.
Profesör Dias ve ekibi maddeyi, lutesyum adlı nadir bir toprak metalini alıp hidrojen ve biraz nitrojenle karıştırarak elde etti. Daha sonra karışımdaki maddeler yüksek sıcaklıklarda iki veya üç gün boyunca reaksiyona girmeye bırakıldı. Makaleye göre, bileşik masmavi bir renge dönüştü. Ancak daha sonra süper iletkenliğe ulaşırken çok yüksek bir basınç altındaydı ve maviden pembeye döndü. Daha sonra ise süper iletken olmayan metalik durumunda tekrar kıpkırmızı oldu.
Çalışması için, maddenin halen 20,5 santigrat dereceye kadar ısıtılması ve yaklaşık 145 bin psi'ye sıkıştırılması gerekiyor. Ancak bu, bilim insanlarında heyecan ve şüphe uyandıran maddeler de dahil diğer benzer maddelerden çok daha az yoğun, 2020'de Profesör Dias'ın duyurduğu maddeden bile.
‘YENİ BİR ÇAĞ BAŞLATACAK’
Bilim insanları, bu maddenin süperiletken malzemelerin pratik kullanımında yeni bir çağ açacağını söylemesi yeterince gerçekçi.
Profesör Dias, yaptığı açıklamada "Süperiletken tüketici elektroniği, enerji transfer hatları, ulaşım ve füzyon için manyetik sınırlamanın önemli iyileştirmelerine giden bir yol artık gerçektir. Artık modern süperiletkenlik çağında olduğumuza inanıyoruz.” diyor.
Bu pratik uygulamalar, nükleer füzyon elde etmek için geliştirilen ‘tokamak makinelerinin’ gelişimini hızlandırmakta malzemenin kullanılmasını içerebilir.
(Independent)
'da Takip Edin!
