Neredeyse Dünya ile aynı boyutta: Bilim insanları radyo sinyallerini tespit etti

Bilim insanları, kayalık bir ‘dünya’ bulduklarını söylüyor. Yeni yayımlanan bir çalışmaya göre, gezegenimizin boyutunda bir dış gezegenden radyo sinyalleri tespit edildi.
Gökbilimciler, her ikisi de Dünya'dan 12 ışık yılı mesafede bulunan bir ötegezegenden ve onun yörüngesinde döndüğü yıldızdan tekrar eden bir radyo sinyali tespit ettiklerini duyurdu. Sinyal, gezegenimiz olan Dünya’nın büyüklüğündeki bu ötegezegenin bir manyetik alana ve hatta belki de bir atmosfere sahip olabileceğini gösteriyor.
Dünyanın manyetik alanı, güneşten dışarı akan enerjik parçacıkları ve plazmayı saptırarak, gezegenimizin atmosferini koruyor. Bu da gezegende canlıların hayatta kalması için ihtiyaç duyduğu ortamı sağlıyor. Bu bağlamda düşünürsek, güneş sistemimizin dışında varlığını sürdüren gezegenlerin etrafındaki atmosferleri bulmak, potansiyel olarak yaşamı destekleme yeteneğine sahip diğer ‘dünyalara’ işaret edebilir.
KAYALIK BİR ‘DÜNYA’
CNN’in haberine göre, bilim insanları, New Mexico'daki Karl G. Jansky Çok Büyük Teleskop Dizisini kullanarak yaptıkları gözlemler sırasında YZ Ceti yıldızından ve onun yörüngesindeki YZ Ceti b adlı kayalık dış gezegenden gelen güçlü radyo dalgalarını tespit etti. Araştırmacılar, radyo sinyalinin gezegenin manyetik alanı ile yıldız arasındaki etkileşimler tarafından üretildiğini düşünüyor.
Araştırmacılar, radyo sinyalleri tespit edilen gezegenleri bir çalışma ile detaylandırdı ve makale, Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.
Yukarıdan aşağıya doğru; Merkür, Venüs, Dünya ve uydusu, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün. (Görüntü: NASA)
ÇOK GÜÇLÜ RADYO SİNYALLERİ TESPİT EDİLDİ
Çalışmada yer alan bilim insanları, radyo dalgalarının Dünya'da tespit edilebilmesi için çok güçlü olmaları gerektiğini söyledi.
Çalışmanın başyazarı olan Colorado Boulder Üniversitesinden astrofizikçisi Sebastian Pineda, keşif hakkında, “İlk patlamayı gördük ve çok güzel görünüyordu. Tekrar gördüğümüzde, belki de burada gerçekten bir şeyin olduğunun göstergesiydi.” sözleriyle duygularını paylaştı.
Pineda, "Bir gezegenin bir atmosfere sahip olup olmayacağı, gezegenin güçlü bir manyetik alana sahip olup olmamasına bağlı olabilir" dedi.
Daha önce gökbilimciler, güneş sistemimizin en büyük gezegeni olarak bilinen Jüpiter ile yaklaşık aynı boyuttaki ötegezegenlerde manyetik alanlar keşfetmişti. Ancak Dünya büyüklüğündeki daha küçük gezegenlerde manyetik alanları bulmak daha zordur çünkü manyetik alanlar aslında görünmez.
Pensilvanya'daki Bucknell Üniversitesinde fizik ve astronomi profesörü olan çalışmanın ortak yazarı Jackie Villadsen ise şu şekilde konuştu:
“Yıldızlarına gerçekten yakın ve Dünya'ya benzer büyüklükte gezegenler arıyoruz. Bu gezegenler, yaşayabileceğiniz bir yerde olamayacak kadar yıldızlarına çok yakındır ancak çok yakın oldukları için gezegen, yıldızdan çıkan bir sürü şeyi yarıp geçer. Gezegenin bir manyetik alanı varsa ve yeterince yıldız malzemesini delip geçerse, yıldızın parlak radyo dalgaları yaymasına neden olur.”
İKİ DÜNYA GÜNÜNDE TURUNU TAMAMLIYOR
YZ Ceti b'nin yıldızının etrafındaki tek bir yörüngeyi tamamlaması yalnızca iki Dünya günü sürmekte. Bu arada, güneş sistemimizdeki en kısa yörünge, güneşin etrafındaki bir turu 88 Dünya gününde tamamlayan Merkür gezegenine aittir.
YZ Ceti b yıldızının etrafında hızla dönerken, yıldızdan gelen plazma gezegenin manyetik alanıyla çarpışır, seker ve yıldızın manyetik alanıyla etkileşir. Tüm bu enerjik reaksiyonlar, Dünya'dan tespit edilebilecek güçlü radyo dalgalarını üretip yayar.
Araştırmacılar da gezegenin manyetik alanının gücünü belirlemek için tespit ettikleri radyo dalgalarını ölçtü.
Pineda, "Bu bize yıldızların etrafındaki ortam hakkında yeni bilgiler veriyor. Bu fikir, 'güneş dışı uzay havası' olarak adlandırdığımız şeydir." diyor.
Güneş sistemimizde, güneşteki aktivite Dünya'yı etkileyen uzay havası üretebilir. Güneşten gelen enerjik patlamalar, uyduları ve küresel telekomünikasyonu bozabilir ve Dünya'nın kutuplarının yakınında aurora borealis (kuzey ışıkları) gibi göz kamaştırıcı ışık gösterilerine neden olabilir.
Bilim insanları, YZ Ceti ile gezegeni arasındaki etkileşimlerin de bir aurora oluşturduğunu düşünüyor ancak bu ışık gösterisi aslında yıldız üzerinde gerçekleşiyor.
Pineda, “Gezegen kendi atmosferine sahipse, kutup ışıkları da olmalı.” dedi.
KAYALIK ÖTEGEZEGEN ADAYI
Araştırmacılar, manyetik alana sahip kayalık bir ötegezegeniçin şimdiye kadar tespit edilen en iyi adayın YZ Ceti b olduğunu düşünüyor.
Araştırmacılar, on yıl içinde faaliyete geçmesi beklenen yeni radyo teleskoplarının, manyetik alanlara işaret eden sinyallerin tespitini kolaylaştıracağını umuyor.
(Nature Astronomy – CNN International)