NASA'nın Webb Teleskobundan çığır açan 'Jumbo' keşfi
TEKNOLOJİ Haberleri / The Guardian, BBC News
NASA'nın (ABD Havacılık ve Uzay Ajansı) ESA (Avrupa Uzay Ajansı) ve CSA (Kanada Uzay Ajansı) ile birlikte geliştirdiği James Webb Uzay Teleskobu, yine çığır açan bir buluşa imza attı. Orion Bulutsusu'nda yapılan gözlemler sonucunda, yeni bir astronomik kategorinin varlığının habercisi olabilecek onlarca gezegen boyutunda nesne keşfedildi.
Herhangi bir yıldızla bağlantısı olmayan, uzayda serbestçe yüzen Jüpiter büyüklüğündeki 'gezegen' benzeri cisimler, James Webb Uzay Teleskobu (JWST) tarafından tespit edildi. Keşifle ilgili ilgi çekici olan şey, bu nesnelerin çiftler halinde hareket ediyor gibi görünmesi. Gökbilimciler şu anda bunları açıklamakta zorlanıyor.
Bilim insanları, ünlü Orion Bulutsusu'nun inanılmaz derecede ayrıntılı görüntüsünde yaklaşık 40 çift gözlemledi. Bunlara Jüpiter Kütleli İkili Nesneler veya kısaca 'JuMBO'lar' adı veriliyor.
Bir ihtimal, bu nesnelerin nebuladaki (bulutsu) malzeme yoğunluğunun tam bir yıldız oluşturmaya yetmediği bölgelerden oluşmuş olmasıdır. Diğer bir ihtimal ise bunların yıldızların etrafında oluşması ve daha sonra çeşitli etkileşimler yoluyla yıldızlararası uzaya atılmasıdır.
NE YILDIZ NE DE GEZEGEN
'Jumbolar', yıldız olamayacak kadar küçük ama aynı zamanda bir ana yıldızın etrafında yörüngede olmadıkları için geleneksel gezegen tanımına da meydan okuyor. Ayrıca, bir bulutsuda bulunan toz ve gaz bulutlarının içinde yıldızların oluşmasına neden olan süreç yoluyla Jüpiter boyutunda nesneler oluşturmanın mümkün olmaması gerektiğini öne süren mevcut yıldız ve gezegen oluşumu teorilerinin de karşısında gibi görünüyor.
BUHAR VE METAN DOLU ATMOSFERE SAHİP
Büyük, sıcak, gazlı nesnelerin bileşimleri gezegen benzeri görünüyor; analizler atmosferlerinde buhar ve metan olduğunu ortaya koyuyor ancak teknik olarak gezegen değiller.
ESA'nın bilim ve keşif alanında kıdemli danışmanlarından Prof. Dr. Mark McCaughrean, "Çoğumuzun gezegenin ne olduğu, neyin gezegen olmadığı konusundaki bu tartışmaya dalacak vakti yok." diyor.
Jumbo'lar yaklaşık 1 milyon yaşındadır (astronomik açıdan bebekler) ve yaklaşık 1000C'lik yüzey sıcaklıklarına sahiptirler. Ancak bir ev sahibi yıldız olmadan hızla soğuyacaklar ve inanılmaz derecede soğumadan önce kısa bir süre için yaşanabilirlik aralığında sıcaklıklara sahip olacaklar.
'MEVCUT TEORİLERDE BİR ŞEYİ KAÇIRIYORMUŞUZ GİBİ GÖRÜNÜYOR'
Exeter Üniversitesi astrofizik başkanı Prof Matthew Bate şunları söyledi:
"Gördükleri çok sayıda nesneyi nasıl açıklayacağımı bilmiyorum. Şu ana kadar sahip olduğumuz tüm teorilerde bir şeyleri kaçırıyormuşuz gibi görünüyor. Görünüşe göre bu nesneleri oluşturan, henüz düşünmediğimiz bir mekanizma var.
Bu tür bir keşfin yapılması oldukça nadirdir.
Son on yılda çoğumuz yıldız oluşumunu oldukça iyi anladığımızı düşündük. Yani bu gerçekten çok ama çok şaşırtıcı bir sonuç ve bundan çok şey öğreneceğiz."
'da Takip Edin!
