NASA'nın Mars keşif aracı Perseverance boş araziyi örnek deposu yaptı
NASA'nın Mars'taki Perseverance gezgini, ani bir arıza durumunda alınması gereken kaya ve diğer numunelerle dolu 10 titanyum tüpü koordinatları belirlenen ve ‘depo’ olarak gösterilen boş araziye bıraktı. Örnekler, komşu gezegenimizde yaşamın var olup olmadığını belirlemede çok önemli bir rol oynayacak.
NASA'nın Mars keşif aracı Perseverance, Kızıl Gezegen’de bir numune deposu oluşturdu. Bu görevde uzay aracı çeşitli kaya ve çevre örnekleri içeren bir dizi titanyum tüpü yüzeye bıraktı. Bu numune deposu, Perseverance'ın görevinin bir sonraki aşamasını tamamlayamaması durumunda Dünya'ya geri getirilecek verileri içeriyor. Ancak ‘numune deposu’ aslında bildiğimiz depolardan farklı, Mars yüzeyindeki boş bir alan depo olarak belirlendi. NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL) konuya ilişkin ayrıntılı bir açıklama yayımladı ve Perseverance'tan gelen yeni fotoğrafları da paylaştı.
MARS ÖRNEKLERİ NUMUNE DEPOSUNU BIRAKILDI
Bilim insanları, laboratuvarda incelemek için bazı örneklerin Mars’tan Dünya’ya getirilmesini merakla bekliyor. Örneğin, Kızıl Gezegen’de yaşam olup olmadığını anlamanın en iyi yolu bu olabilir. Bu yüzden Mars örneklerinin (örneğin Mars’taki kayalardan alınan parçaların) Dünya’ya getirilmesi oldukça önemli.
NASA'nın Perseverance'ı, ‘Three Forks’ olarak adlandırılan bir alanda oluşturduğu numune deposundaki 10 numune tüpünden birine bakarak bu selfieyi (özçekim) çekti. Mars’tan gelen bu fotoğraf, görevin 684. Mars günü olan 20 Ocak 2023'te, gezginin robotik kolundaki WATSON kamerası tarafından çekildi.
Ardından günler sonra Perseverance bir başka fotoğraf daha çekti. Perseverance gezgininin WATSON kamerası, görevin 690. Mars gününde yani 28 Ocak 2023'te, başka bir dünyada ilk numune deposunun oluşturulması sırasında konuşlandırılacak 10. ve son tüpün bu görüntüsünü aldı.
MARS'IN JEZERO KRATERİ'NDE YAŞAMIN İZLERİ ARANIYOR
NASA, Temmuz 2020’de Perseverance aracını Mars’ın 45 kilometre genişliğindeki Jezero Kraterini incelemek üzere fırlattı. Bilim insanları Jezero Krateri’nin milyarlarca yıl önce göle sahip olduğunu ve bu nedenle suyun olabileceği yerde yaşamın da bulunabileceğini düşünüyor. Bu arada, kraterin batı ucunda delta (alüvyon ve kumdan oluşan yapı) kalıntıları daha önce keşfedilmişti. Bu, geçmişteki mikrobiyal organizmaların kanıtlarını barındırabilecek türden bir özellik.
İşte Perseverance, kraterin ve bir zamanlar içinde bulunduğu gölün hikayesini ortaya çıkarabilecek volkanik ve tortul kayaları gövdesindeki aletlerle deldi ve örnekler aldı. Bu kayaların örnekleri de şu anda ‘Three Forks’ olarak adlandırılan boş arazideki depoda.
NASA’NIN B PLANI: NUMUNE DEPOSU
Aslında numune deposu NASA’nın B planı. Zaten Perseverance, Three Forks örneklerinin kopyalarını gövdesinin içinde tutmakta. Asıl plan, Perseverance’ın bu kayaları ve toplanacak diğer örnekleri onları eve götürmek için gelecek uzay aracına doğrudan teslim etmesinden yana. Ancak NASA, gezgin aracın içindeki örneklerle bozulması ihtimalini de değerlendirdi. Bu nedenle boş arazide bir numune deposu oluşturup örneklerin kopyalarını oraya bıraktı. Böylece uzay ajansı, 10 yıl içinde Mars’a gönderilmesi ve Mars’ta Perseverance’ın topladığı örnekleri Dünya’ya getirmesi planlanan uzay aracının bir şeyleri Dünya’ya getirmesini garanti etti. Kötü senaryo gerçekleşirse ve Perseverance ölürse, örnekleri Dünya’ya getirecek uzay aracı doğrudan Three Forks'a yönlendirilecektir.
Peki, şu anda Perseverance ne yapıyor? Gezgin araç, keşif uçağı eşliğinde deltanın tepesine çıkmak üzere. Mars’taki NASA’nın Ingenuity adlı mini helikopteri şimdiden tırmanışa başladı bile. Perseverance, deltanın tepesine dağılmış bazı kayaların büyüklüğünden yola çıkarak sel faaliyetinin kanıtı gibi görünen şeyleri araştıracak. Robot daha sonra uydu görüntülerine göre karbonat tipi tortul kayaçlar gibi görünen kraterin kenarına hareket edecek. Bunlar yine eski biyolojik yaşamın izlerini aramak için iyi bir yer olacak.
Bu arada, Perseverance'ta hala doldurulmayı ve numune deposuna bırakılmayı bekleyen 20'den fazla numune tüpü var.
(BBC News / NASA JPL)
'da Takip Edin!
