Metaverse'nin tat ve kokusunu Türkler verecek

ÖMER TEMÜR

Metaverse ile ticari hayatın kuralları yeniden yazılıyor. Yapılan araştırmalara göre 2030’lu yıllara gelindiğinde fiziki dünyada yaşanan deneyimlerin benzerlerinin Metaverse’te yaşanması mümkün olacak. Bu öngörüye göre e-Ticaret sitesinden parfüm almadan önce onu koklamak, evdeyken deniz kokusunu içinize çekip denizin nemini tenimizde hissedebileceksiniz.

Ericsson Türkiye Genel Müdürü Işıl Yalçın bu alanda çalışmaların Ericsson’un İstanbul’daki AR-GE merkezinde yürütüldüğünü söyledi. 5G ile Metaverse’e geçişin başladığını, 6G ile de insanların tat ve koku alacağını belirten Yalçın “5G alanındaki çalışmaları çoktan tamamladık. 5G ile sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik teknolojileri hayatımıza girecek. 6G ile daha da hız kazanacak. Giyilebilir teknolojiler hayatımızın odağında olacak. 5G nesnelerin interneti iken, 6G duyuların interneti olacak. Mesela bilgisayar başında sanal bir mağazaya girerek kulağınızdaki küpeden tat ve koku alabileceksiniz. Bu alanda İstanbul’daki AR-GE merkezimizde çalışma yapıyoruz. Küpe üzerinden elektrik sinyali beynin ilgili bölümünü tetikleyerek duyuları harekete geçirecek. Şu an bunun protokollerini oluşturuyoruz. Tabii bu hemen olmayacak. Kademeli bir geçiş öngörüyoruz” dedi.

Türkiye’de Telekom alanında TÜBİTAK’ın fonladığı tek AR-GE merkezi olduklarını ifade eden Işıl Yalçın “Çok farklı alanlarda geliştirmeler yapıyoruz. Yapay zekâ alanında çalışıyoruz. Telco CRM projesi var. 38 ülkeye ihracat ediyoruz. Sadece Türkiye’deki değil bölgedeki bir çok müşteri bize geliyor. 6G konusunda da Türkiye’de geliştirme yapıyoruz. Özellikle ağ protokolleri ve siber güvenlik alanında. Bir fabrikada sensörler hack’lendiğinde kendisini baz istasyonu sanabiliyor. Bu tür senaryolar üzerinde çalışıyoruz. AR-GE merkezimizde geliştirdiğimiz teknolojiler bütün Ericsson ülkelerine uygulanıyor. Akıllı fabrikalar konusunda yaptığımız bir senaryo Ericsson’un merkez fabrikasında uygulamaya alındı. Aynı şekilde akıllı ulaşım konusunda geliştirmeler yapıyoruz. AB'nin bu alanda projesi var. Önde şoförlü bir tır, arkasında da 7-8 tır ise şoförsüz. Diğer tırlar öndekini takip ediyor. O proje Türkiye Yunanistan sınırını kapsıyor. Çok büyük proje. Bu sistem 5G şebekesini kullanacak. Güvenlik nasıl sağlanacak. Sonuçta sınırdaki bir tırlar Türkiye ya da Yunanistan’daki operatöre geçebilir. Şebekeler arasında geçişler üzerinde çalışıyoruz” diye konuştu.

5G’DE PARANIN TAMAMI ALINMASIN

Dünyada 180’in üzerinde ülkenin 5G'ye geçiş yapmaya başladığını anlatan Işıl Yalçın, her şeyin yolunda gitmesi hâlinde Türkiye’nin gelecek yıl 5G’ye geçmesinin beklendiğini söyledi. Ancak operatörlerin 5G konusunda çok istekli olmadığını dile getiren Yalçın şunları kaydetti:  5G’de birçok hissedar var. Biz hepsiyle konuşuyoruz. GSM operatörlerden milyarlarca dolar istenirse kimsenin bunu ödeyecek gücü yok. Biz BTK'ya şöyle bir öneride bulunduk: İhaleye çıkın ama bütün parayı önden almayın. Paranın ilk etapta 10’da birini alın. Diğer kısmını da abone sayısı ya da veri akışına göre beş yılda alın. Yani gelir-gider dengesi önemli.  Böylece operatörler geliri arttıkça şebeke yatırımı da yapabilir. Eğer siz bütün parayı önden alırsanız yatırım yapmak mümkün olmaz.  Kademeli geçiş Türkiye için en ideal model. ‘İllaki parayı isteriz’ derlerse 5G çıkmaza girebilir. Orta yol bulunmak zorunda.

TÜRKİYE'DE PAZAR PAYI ADİL DEĞİL

Işıl Yalçın, Türkiye'de 5G pazarının yüzde 70'nin Çinli bir şirkete ait olduğunu belirterek "Türkiye'de maalesef pazar payı adil değil. Rakiplerimize birçok avantaj sağlanmış. Yükümlülükler operatör bazında olduğu için operatörde kendi tedarikçilerine aynı oranda paylaştırıyor. Dolayısıyla bir operatörde yüzde 40 payınız varsa o kadar yükümlülüğünüz var demek. Böyle olmaz. Biz de mühendis çalıştırıyoruz, aynı geliştirmeleri yapıyoruz. Ama en büyük pay Çinli yüklenicide. Bu konudaki şikâyetlerimizi BTK'ya dile getirdik. Rekabet kesinlikle adil değil. 5G'de umarın bu düzeltilecek" dedi.

İlgili Haberler

Din adamlarından metaverse hazırlığı

İlgili Haberler

Metaverse Thodex gibi olabilir