Hem asteroit hem de halkaları olan en küçük gezegen: James Webb Uzay Teleskobu onu da yakaladı!

Dev gezegen Satürn, güneş sistemindeki tek renkli dünya değil. Uranüs, Neptün ve hatta Jüpiter'in de halkaları var ancak Dünya'dan yaklaşık 3,5 milyar kilometre uzaklıktaki 10199 Chariklo adlı küçük bir asteroidin de halkaları var. Şimdi James Webb Uzay Teleskobu, bu halkaları resmen kanıtladı.
İlk olarak 1997'de keşfedilen Chariklo, güneş sisteminin yapı taşlarından biri olan buzlu bir asteroit ama aynı zamanda küçük gezegen olarak da biliniyor. Her iki durumda da, halkaları olduğu bilinen en küçük gezegen cismi. Yaklaşık 235 km çapında – yani Manş Denizi'nin iki katı genişliğinde – ve Chariklo bir Centaur yani küçük gezegen. Jüpiter ve Neptün'ün çok ötesinde Güneş'in yörüngesinde dönen bir asteroit aynı zamanda.
Şimdiye kadar bulduğumuz en büyük Centaur ama teleskopun bakış açısından küçücük, uzak ve karanlık. Yani onu ortaya çıkarmanın tek bir yolu var; yıldız ışığı.
Astronomlar neredeyse on yıldır Chariklo'nun halkaları olduğunu biliyorlar. Biri yedi kilometre genişliğinde ve diğeri üç kilometre genişliğinde olan bir çift dar su buzu halkalarına sahip. Halkaları, merkezinden yaklaşık 400 kilometre uzaklıkta yörüngesindedir.
Bilim insanları, Şili'deki Avrupa Güney Gözlemevinin (ESO) teleskoplarını kullanarak Chariklo'nun bir yıldızın önünde hareket ettiğini gözlemledi. Asteroidin arka planındaki yıldız ışığı, bir anlığına halkalarını ortaya çıkaracak kadar Chariklo'yu aydınlattı. Böylece astronomlar onu görebildi.
JAMES WEBB TELESKOBU HALKALARINI YAKALADI
18 Ekim 2022'de astronomlar, Chariklo'nun bir yıldızın önünden geçerken ince halkalarının oluşturduğu yıldız ışığının gölgelerini James Webb Uzay Teleskobu aracılığıyla yakaladı. Doğrudan görüntülenemeyecek kadar loş ve uzak olan Chariklo'yu incelemenin tek yolu buydu. Webb Teleskobuyla yapılan yeni gözlemin ayrıntıları, Webb Space Telescope internet sitesinde yayınlandı.
JWST'nin Yakın Kızılötesi Kamera (NIRCam) cihazı kullanılarak, Chariklo'nun halkalarının ürettiği gölgeler, bir nesnenin zaman içindeki parlaklığının bir grafiği olan ışık eğrisinde net bir şekilde tespit edildi. Araştırmacılar, halkaların ışık eğrilerinin şekillerinden kalınlıklarını, boyutlarını ve renklerini ve hatta belki de yeni sönük halkaları belirlemeyi umuyor.
Çoğu Centaur gibi, Chariklo da sabit bir yörüngede değil. Chariklo, tamamlanması yaklaşık 63 Dünya yılı süren Güneş etrafındaki yolculuğunda, Satürn'ün ötesinden Uranüs'ün mesafesine rahatça hareket ediyor.
(Forbes)