Girişimcilere tavsiyeler... Nasıl yatırım alırım?

ÖMER TEMÜR

Pandemi ile birlikte teknoloji girişimlerinin yıldızı parladı. Özellikle e-Ticaret, oyun, sağlık, tarım, gıda, kargo ve lojistik yeni gözde yatırım alanları hâline geldi. Ancak birçok girişim yanlış strateji ve finansman sıkıntısı yüzünden daha doğmadan ölüyor. Peki, doğru yatırım ve finansa erişebilmek için ne yapmak gerekiyor? Bu soruyu Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdiresi Duygu Eren’e sorduk.
Dünyanın en büyük yatırımcı ağı olan Keiretsu Forum, dört kıtada 53 şubesi ve 3.500’ün üzerinde lisanslı melek yatırımcı ile startup’lara hayat veriyor. Dünya genelinde girişimlere 950 milyon doların üzerinde yatırım desteği veren firma, 2012 yılından bu yana Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Türkiye'de 100’den fazla yatırımcıyı bünyesinde barındıran Keiretsu bugüne kadar toplam 55 girişime 75 milyon TL destek sağladı. Pandemiye rağmen yatırımlarında hız kesmeyen firma geçen yıl Digime, Packupp, İletmen, Missafir, Barty, Nicat, Reneva, Magistum, Evimdekipsikolog ve Paratic’e toplam 6 milyon yatırım yapmıştı. Bu yıl Tosby Games’e 500 bin dolar değerleme üzerinden ilk yatırımı gerçekleştirdiklerini dile getiren Duygu Eren, 2021’de  6 milyon liranın üzerinde yatırım yapmayı hedeflediklerini bildirdi.
Dünya ile kıyaslandığında Türk girişimlerinin çok başarılı olduğunu söyleyen Eren "Türkiye'deki girişimciler çevik, hızlı ve azimli. İşlerine doğru şekilde odaklanıyorlar. Dünyadaki trendleri takip ediyorlar. Dünyadakilere göre çok daha pozitif yönleri var. Ancak yatırım farklı bir şey. ‘Melek yatırımcılar’ yatırımlarında milliyetçilik yapmaz" uyarısını yaptı.
Eren, yatırımcılardan yatırım desteği almak isteyenlere ise şu tavsiyelerde bulunuyor: Yatırımcı yatırım yapacağı zaman girişimci 'Türk mü yoksa Amerikalı mı?' diye bakmaz. Tabii ki Türkiye'de iş yapmak isteyenler için yerli olmanın bazı kolaylıkları var. Ama bunu bir tarafa koyarsak girişimci global düşünmek zorunda. Yani yerel formayı çıkarıp global forma giymelisiniz. Global olmak demek, dünyayı kendi pazarı olarak görmek, İngilizceyi iyi bilmek demek. Yerel kaslarınız da size avantaj sağlayacaktır. Yatırımı, başarı kriteri olarak da görmeyin. En büyük başarı satış artışmetriğidir. Çünkü yatırımcılar girişimlere farklı gözlükten bakarlar. Eğer inovatif bir projeye sahipsen, satışların aydan aya artıyorsa, global olma vizyonun varsa, değerleme oranında da rasyonelsen yatırım alma ihtimalin yüksek olur. İyi satış yapan ancak değerleme oranı yüksek olanlar maalesef başarısız olabiliyor.
İnternet altyapı sorununa da dikkat çeken Eren "Devlet desteği konusunda dünyanın sayı ülkelerinden biriyiz. Genellikle kamu tarafında şöyle bir algı var: Doğrudan startup’lara destek verip yeşertelim. Ben bunun doğru olmadığı kanaatindeyim. Türkiye’deki destekler şu an birçok ülkeden daha fazla. Oysa yeşerme işlemi bir alt yapı meselesi. İnternet alt yapı problemi giderilirse girişimcilik tabana yayılır. Onun için internet altyapısının coğrafyaya eşit olarak dağıtıp erişilebilir hâle gelmesi önemli. Teknoloji kullanımını köylerde kasabalara kadar götürülmeli, vergi mevzuatı daha yalın olmalı. O zaman yeni girişimlerin yeşereceğini düşünüyorum.

BİRKAÇ TANE DAHA UNICORN ÇIKAR
Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdiresi Duygu Eren, Türk girişimlerden büyük başarılar beklediğini belirterek "Türkiye'de özellikle hyper-casual oyun çok başarılıyız. Dünyada önemli bir yer edindik. ABD'de en çok oynana 10 oyunun altısı Türk yapımı. Ayrıca finansal teknolojiler alanında son 20 yılda büyük bir atak yaptık. Anadolu'nun verimli topraklarından mutlaka yeni unicorn çıkacaktır. Hatta bir değil bir kaç tane. Mesela oyun sektörü ve fintechler konusunda iddialıyız. Bu yılın verimli bir yıl olacağını düşünüyorum.