10 milyar dolara mal olmuştu… NASA kara kara düşünüyor: James Webb Teleskobunda hasar!
TEKNOLOJİ Haberleri / The Verge
NASA'nın geliştirdiği ve şimdiye kadar geliştirilen dünyanın en gelişmiş uzay gözlemevi James Webb Uzay Teleskobu, Mayıs ayının sonunda beklenenden daha büyük bir mikrometeoroitin çarpmasıyla hasarlandı. Uzay aracının görevini engelleyecek bir sorun olmasa da 18 ana aynadan birinde tespit edilebilir bir hasara yol açtı.
Mikrometeoridler, uzayda dolaşan genellikle bir gramdan daha hafif meteoritlerdir. Böyle bir mikrometeoridin James Webb Uzay Teleskobuna çarpmasının ardından bilim insanlarının hasarlı aynayı düzeltmesi gerekiyor. Ancak NASA, teleskopun hala tüm görev gereksinimlerini aşan bir seviyede performans gösterdiğini’ belirterek ciddi bir 'sorun olmadığını' vurguluyor.
NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin en uzak noktalarına bakmak ve Büyük Patlama’dan hemen sonra oluşan yıldızlara ve galaksileri görmek için tasarlanan inanılmaz derecede güçlü yeni nesil uzay teleskopudur. Uzay ajansı, teleskobu yaklaşık 10 milyar dolara inşa etti ve tamamlanması ise yirmi yıldan fazla sürdü. Nihayetinde 25 Aralık 2021 günü teleskop uzaya fırlatıldı ve Dünya'dan 1,5 milyon kilometreden fazla uzaklıktaki hedefine ulaşmadan önce aynalarını açmaya başladı.
WEBB TELESKOBUNA MİKROMETEORİD ÇARPTI
NASA’nın bir blog gönderisine göre JWST, fırlatılmasından bu yana en az dört farklı mikrometeoroid ile çarpıştı ancak bunların hepsi küçüktü ve NASA'nın beklediği büyüklükteydi. Bir mikrometeoroid tipik olarak, genellikle bir kum tanesinden daha küçük olan bir asteroidin küçük bir parçasıdır. Hızlı hareket eden uzay kayası parçaları, derin uzay ortamının kaçınılmaz bir özelliğidir.
Mayıs ayında JWST'ye ajansın beklediğinden daha büyük bir meteorid çarptı. NASA, 23 Mayıs ile 25 Mayıs tarihleri arasında meydana gelen çarpışmanın, ‘verilerde marjinal olarak saptanabilir bir etkiye’ neden olduğunu belirtti. Ayrıca mühendislerin çarpmanın etkilerini analiz etmeye devam ettiğini de açıkladılar.
Aslında NASA, teleskopun altın kaplı aynalarını, zaman içinde küçük uzay enkazlarının çarpmalarına dayanacak şekilde tasarladı. Uzay ajansı ayrıca, aynaların mikrometeoroid etkilerine karşı en iyi nasıl güçlendirileceğini belirlemek için ayna örnekleriyle simülasyon ve zemin testinin bir kombinasyonunu yaptı. Ancak NASA, bu simülasyonlar için kullandıkları modellerin bu kadar büyük bir mikrometeoroide sahip olmadığını ve bunun, testlerin ötesinde bir boyutta olduğunu belirtti.
NASA, AYNAYI NASIL DÜZELTECEĞİNİ PLANLIYOR
NASA'nın Goddard Uzay Uçuş Merkezindeki teknik proje müdür yardımcısı Paul Geithner, Webb'in Güneş'ten gelen sert ultraviyole ışık ve yüklü parçacıkların, galaksideki egzotik kaynaklardan gelen kozmik ışınların ve güneş sistemimizdeki mikrometeoroidlerin arasından geçeceğini zaten bildiklerini söyledi.
(Foto: NASA)
Mühendisler, bu uzay kayalarının geldiğini görebilirse, JWST'nin aynasını ve araçlarını uzay enkazından uzak tutabilme yeteneğine de sahip. Ancak sorun, bu mikrometeoroidin nereden geldiğinin bilinmemesi. Yine de ajans, bu büyüklükteki mikrometeoroid çarpışmalarını potansiyel olarak önlemenin veya azaltmanın yollarını bulmak için bir mühendislik ekibi oluşturuyor.
Bununla birlikte, kozmik cismin bıraktığı hasara rağmen NASA hâlâ iyimser. Blog gönderisinde ajans, "Webb'in görevine başlama performansı hala beklentilerin çok üzerinde ve gözlemevi, başarmak için tasarlandığı bilimi tam olarak gerçekleştirebilecek kapasitede" ifadesini kullandı.
Mühendisler, veri bozulmasını ortadan kaldırmak için etkilenen aynayı düzeltmeye çalışıyor. Bu tür sorunlar, JWST'nin planlanan beş ila 10 yıllık ömrü boyunca devam edecek. Aynı zamanda NASA, mühendislerin çarpışmanın etkisini tamamen ortadan kaldıramayacakları konusunda uyarıyor.
JWST, şu anda Dünya’nın çevresinde dolaşan Hubble Uzay Teleskobunun aksine, geliştirmeye açık olacak şekilde tasarlanmamıştı. Yani araçta bir şey kırılırsa mühendislerin dünyadan düzeltme yapması için yeni yollar bulması gerekiyor. Şu anda JWST'ye bir ayarlama yapmak için insanlı veya robotik bir uzay görevi gerçekleştirilemez. Bu, JWST'nin görevinin sonuna kadar hafif hasarlı aynasıyla yaşamak zorunda kalacağı anlamına geliyor. Üstelik NASA, uzay aracının zamanla daha da fazla enkazın çarpması sonucu hasar alacağını söylüyor.
Uzay Teleskobunun Temmuz ayından itibaren evrenin derinliklerinden elde ettiği görüntüleri dünyaya göndermesi bekleniyor.
'da Takip Edin!
