Salgın var mı? 2023 hangi salgın hastalıklar var? İnfluenza salgını devam ediyor mu?

Dünya geneline yayılan Covid-19 salgını sonrası Dünya ve Türkiye genelinde bir salgın var mı? sorusu araştırılıyor. Koronavirüs nedeniyle dünya genelinde birçok ülkede hayatını kaybedenlerin sayısı 6 milyonu geçti. Salgında 3 yıl geride kalırken birçok kişi salgının devam edip etmediğini araştırıyor. Sağlık Bakanlığı resmi web sitesi üzerinden belirli tarih aralıklarında salgın hastalıklara dair duyuru yayınlıyor. Peki şu anda Salgın var mı, 2023 yılı Aralık ayında salgın nerelerde var? İşte yanıtı

SALGIN VAR MI?

Sağlık Bakanlığı’nın 1 Aralık 2023 tarihli duyurusunda şu ifadelere yer verilmiştir.

Büyük Britanya Ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı’nda İnfluenza A(H1n2) Varyant Virüsü Enfeksiyonu

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (Birleşik Krallık) Uluslararası Sağlık Tüzüğü Ulusal Odak Noktası (UST UO), 25 Kasım 2023’te Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) domuz kaynaklı influenza A(H1N2) virüsü enfeksiyonu vakası bildirmiştir. Söz konusu vaka Birleşik Krallık'ta bildirilen ilk domuz gribi A(H1N2)v vakasıdır.

İNFLUENZA A(H1N2) VİRÜSÜ NEREDE GÖRÜLDÜ?

Söz konusu vaka Birleşik Krallık'ta bildirilen ilk domuz gribi A(H1N2)v vakasıdır. Geçmişte Amerika, Asya, Avustralya ve Avrupa'daki ülkelerde, domuz kökenli influenza virüsleriyle insan enfeksiyonları sporadik olarak tespit edilmiştir. Bir insan domuz kökenli bir influenza virüsü ile enfekte olduğunda, virüs varyant (veya "v") virüs olarak adlandırılır.

İnsanlarda görülen vakaların çoğu, enfekte domuzlarla veya kontamine ortamlarla doğrudan temas yoluyla domuz influenza virüslerine maruz kalma sonucu ortaya çıkmaktadır. Mevcut kanıtlar, domuz kaynaklı influenza virüslerinin insanlar arasında sürekli bulaşma kabiliyetinin sınırlı olduğunu göstermektedir. Bu vaka, solunum yolu hastalıklarının rutin sürveyansının bir parçası olarak tespit edilmiştir. Bu vakanın enfeksiyon kaynağı araştırılmakta olup temaslı takibi devam etmektedir. Bugüne kadar, bu olayla ilişkili doğrulanmış başka bir vaka bildirilmemiştir. DSÖ, durumu yakından izlemek için ulusal makamlarla iletişim halindedir. Enfeksiyonun kaynağını belirlemek ve bu influenza varyant virüsünün risklerini karakterize etmek için devam eden araştırmalar mevcuttur. DSÖ, domuz kaynaklı influenza virüslerinin insanlar aracılığıyla ve/veya topluluk düzeyinde insanlar arasında yayılma riskini düşük olarak değerlendirmektedir. Bununla birlikte, bu virüsler dünya çapında domuz popülasyonlarında tespit edilmeye devam edildiğinden, enfekte domuzlarla doğrudan veya dolaylı temasın ardından insanlarda başka vakaların görülmesi beklenebilmektedir. Mevcut kanıtlar, bu virüslerin insanlar arasında bulaşmayı sürdürme yeteneği kazanmadığını göstermektedir. İnfluenza virüslerinin sürekli gelişen doğası nedeniyle DSÖ, insan (veya hayvan) sağlığını etkileyebilecek dolaşımdaki influenza virüsleriyle ilişkili virolojik, epidemiyolojik ve klinik değişiklikleri tespit etmek ve risk değerlendirmesi için virüs paylaşımını zamanında yapmak için küresel sürveyansın önemini vurgulamaya devam etmektedir.

SALGINDA SON DURUM NEDİR?

25 Kasım 2023 tarihinde, UST (2005) uyarınca Birleşik Krallık, insan influenza A(H1N2)v virüsü enfeksiyonu vakasını DSÖ'ye bildirmiştir. Vaka, 5 Kasım'da hafif semptomların başladığını bildirmiştir. Vaka 9 Kasım'da pratisyen hekimini ziyaret etmiştir. Bu ziyaret sırasında, ulusal rutin grip sürveyans programının bir parçası olarak bir solunum örneği alınmıştır ve daha ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. 13 Kasım'da Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA) laboratuvarlarına gönderilen numune 23 Kasım'da ters transkripsiyon polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) kullanılarak influenza A(H1N2)v virüsü açısından test pozitif çıkmıştır. Numune ayrıca tüm genom dizilimi ile karakterize edilmiştir ve aynı tarihte sonuçlar da elde edilmiştir. 25 Kasım'da bir takip RT-PCR testi yapılmıştır ve influenza testi negatif çıkmıştır. Vaka şu anda tamamen iyileşmiş durumdadır.

Francis Crick Enstitüsündeki Dünya Çapında İnfluenza Merkezi'nde (WHO İşbirliği Merkezi) ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütünün (WOAH) Hayvan ve Bitki Sağlığı Ajansındaki kuş ve domuz gribi referans laboratuvarında gerçekleştirilen ileri laboratuvar analizleri, bu influenza A(H1N2)v virüsünün domuz influenza virüsü genetik sınıfı 1B.1.1'e ait olduğunu göstermiştir. Bu genetik daldaki benzer A(H1N2) virüsleri daha önce Birleşik Krallık'taki domuzlarda tespit edilmiştir. Ancak bu, Birleşik Krallık'ta bir insanda domuz genetik soyundan gelen bir virüsün ilk kez tespit edilmesidir.

Devam eden araştırmalara göre domuz çiftlikleri vakanın bulunduğu yerden birkaç kilometre uzakta bulunmaktadır; ancak vaka domuzlara, evcil hayvanlara veya çiftliklere doğrudan maruz kalınmadığı bildirmiştir. Enfeksiyon kaynağı halen araştırılmakta ve temaslı takibi devam etmektedir.

VARYANT İNFLUENZA VİRÜSÜ NEDİR?

İnfluenza A virüsleri dünyanın çoğu bölgesindeki domuz popülasyonlarında enzootiktir. Normalde domuzlarda dolaşan bir influenza virüsü bir insanda tespit edildiğinde, buna "varyant influenza virüsü" denir. A(H1N1), A(H1N2) ve A(H3N2) domuzlarda dolaşan ve zaman zaman insanları enfekte eden influenza virüslerinin başlıca alt tipleridir.

Domuz influenza virüsleri ile sporadik insan enfeksiyonları, genellikle domuzlara veya kontamine ortamlara doğrudan veya dolaylı maruziyetten sonra 1950'lerin sonlarından beri bildirilmektedir. 2018'den bu yana, insanlar arasında sporadik influenza A(H1N2)v vakaları Avrupa'daki diğer ülkelerde (Avusturya, Danimarka, Fransa ve Hollanda), Amerika'da (Brezilya, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri), Asya'da (Çin) ve Avustralya'da tespit edilmiştir. İnsanlardaki enfeksiyonlar öncelikle enfekte hayvanlarla veya kontamine ortamlarla doğrudan temas yoluyla edinilmiştir. Risk faktörleri arasında enfekte domuzlara yakınlık veya domuzların sergilendiği yerleri ziyaret etmek yer almaktadır. Ancak bazı vakalarda domuzlara maruz kalınmadığı da bildirilmiştir.

İnsanlarda domuz kaynaklı influenza virüsü enfeksiyonları hafif klinik hastalıkla sonuçlanma eğilimindedir, ancak bazı vakalar daha şiddetli hastalıkla hastaneye kaldırılmış ve bazıları ölümcül olmuştur. Domuz kaynaklı influenza virüslerinin insandan insana yayıldığına dair kanıtlar sınırlıdır ve insandan insana bulaşmalar çok nadirdir veya bir veya iki enfeksiyon nesliyle sınırlıdır.

Mevcut olduğunda RT-PCR veya diğer hızlı moleküler influenza testleri (benzer yüksek hassasiyet ve yüksek özgüllüğe sahip) ile laboratuvar testleri önerilir. Bununla birlikte, antivirallere ve destekleyici bakıma dayalı hızlı tedavi öncelikli olmalıdır. DSÖ, influenzanın laboratuvar tanısı ve klinik yönetimi için kılavuzlar hazırlamıştır ve Küresel İnfluenza Sürveyans ve Yanıt Sistemi (GISRS) aracılığıyla kuş, domuz ve diğer zoonotik influenza virüslerini yakından izlemektedir.