Kalp damar hastalıklarında şampiyonuz
Türkiye’de kalp dışı damar hastalıkları da çok yaygın. Genetik, obezite, sigara, yüksek kolesterol düzeyleri ve hipertansiyon gibi risk faktörlerinin sebep olduğu damar hastalıkları ülkemizde 5,6 milyon kişiyi etkiliyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK'IN HABERİ
Dünyada ve ülkemizde birincil ölüm nedeni kalp, damar ve dolaşım sistemi hastalıkları. İnsan vücudunun her organının damarlarla beslendiğini söyleyen Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği Genel Sekreteri ve Kongre Genel Sekreteri Prof. Dr. Murat Sargın, “Damar hastalıkları denince sadece kalp damarları akla geliyor. Oysa kalp dışı damarlar da hayati önem taşıyor. Ülkemizde 5,6 milyon kişi kalp dışı damar hastası. Her 8 kişiden biri risk taşıyor ve damarlarını kontrol ettirmesi gerekiyor” dedi.
TÜRKİYE’NİN DAMAR HASTALIKLARI HARİTASI
Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği tarafından Antalya’da düzenlenen 17. Kalp ve Damar Cerrahisi Kongresi’nde görüştüğümüz Prof. Dr. Murat Sargın, Türkiye’nin damar hastalıkları haritasını rakamlarla gözler önüne serdi.
20 BİN KİŞİ SAATLİ BOMBA GİBİ GEZİYOR
Bir atardamarda, damar çapının normalden yüzde 50’den daha fazla genişlemesine yol açan bir cins balonlaşma olan Aort anevrizmasının sinsi bir hastalık olduğunu ve erken dönemde belirti vermediği için çoğunlukla ölümle sonuçlandığını ifade eden Prof. Dr. Sargın, “Ülkemizde 65 yaş üstü her 65 erkekten biri bu riski taşıyor. Şu an itibariyle düşünürsek, 20 bin hastada bu damar yırtılacak düzeyde ama bilgisi yok. Çünkü kontrole gitmemiş kalp damar cerrahına başvurmamış. Erkekseniz hayatınızın bir döneminde sigara içmişseniz bu risk daha da yükseliyor. Aynı yaş grubundaki erkeklerde prostat daha önemli olarak ifade ediliyor; oysa aort anevrizması daha ölümcül risk taşıyor” diye konuştu.
690 BİN KİŞİNİN FELÇ RİSKİ YÜKSEK
Şah damarında yüzde 50’den fazla darlığın kritik bir eşik olduğunu ifade eden Prof. Dr. Sargın, “Bu şekilde felç riski taşıyan 690 bin kişi var. Onlar da bunu bilmiyorlar. Çünkü risk faktörleri olmasına rağmen doktora o amaçla gitmiyorlar” dedi.
Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Özatik, beyin ölümlerinin yeterli sayıda organ bağışına dönüşmediğinden yakınarak, “İleri evre kalp yetmezliği hasta sayısı ekim ayı itibarı ile bin 351, 15 merkezden Sağlık Bakanlığı sistemine bildirilmiştir. 1 yıl içerisinde çözüm üretmediğinizde hastaların yarısını, 2 yıl içerinde ise hepsini kaybedebiliriz” dedi.
ORGAN BEKLEYENLERİN EN ŞANSSIZI KALP HASTALARI
Kalp ve Damar Cerrahisi Kongresi’nde bu yıl kalp nakli ve alternatifleri ele alındı. Kalp hastalıklarının temel olarak acil ve önceliği olan bir konu olduğuna işaret eden Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Kürşat Bozkurt, organ bekleyen hastalar içinde en şanssız olanın kalp yetmezliği çeken hastalar olduğunu belirterek, “Karaciğer ve böbrek canlıdan nakil yapılabilen organlar. Kalp nakli yapabilmek için kadavradan faydalanılıyor. Ülkemizde beyin ölümü sonucu organ bağışı oranları az olduğu için kalp nakli ihtiyacı olan hastaları kaybediyoruz” dedi. Prof. Dr. Ümit Kervan ise 2022’de 14.075 beyin ölümü vakası bildirildiğini ancak organ bağışı için verilen izin ise ne yazık ki yaklaşık yüzde 25 olduğunu vurgulayarak, “Üzülerek belirtelim ki, bu organların çeşitli sebeplerle yüzde 15’i kullanılabiliyor” diye konuştu.
DÜZ YOLDA YÜRÜDÜĞÜNÜZDE BACAĞINIZ AĞRIYORSA DİKKAT
Bacak damar tıkanıklığı olan periferik arter hastalığının hafif, orta ve ağır olmak üzere çeşitli düzeyleri olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Sargın, 18 yaş üstü popülasyonu da düşünürsek şu anda Türkiye de 4 milyon bacak damarı tıkalı kişi olduğunu söyledi. Bu kişilerin yürürken bacak ağrısı yaşadığını ama bunu romatizmaya, siyatiğe, hatta ayakkabının vurmasına bağladığını ifade eden Prof. Dr. Sargın, “Düz yolda yürüdüğünüzde bacak ağrısı hissediyorsanız ve dinlendiğinizde geçiyorsa; tekrar yürüdüğünüzde belli bir mesafeden sonra başlıyorsa bu çok tipik bacak damarı tıkanıklığı belirtisidir. Ya da yokuş çıkarken bacak ağrısı hissediyorsanız, yine tipik olarak dinlenince geçiyorsa yürüyünce tekrar başlıyorsa o çok tipik bir bulgudur. Bunu yaşıyorsanız, üstüne risk faktörleriniz varsa mutlaka bir kalp damar cerrahının görmesi lazım. Ülkemizde ileri derecede 700 bin varis hastası var. Bacak damarı pıhtı hasta sayısına her yıl 50 bin kişi ekleniyor. Her yıl diyalize girmesi için 25 bin kişiye fistül açılması gerekiyor. Bunların hepsini toplarsanız, Türkiye’deki her sekiz kişiden biri (kalp dışında) kalbi saymıyoruz, damar hastası. Şah damarı, aort damarı, periferik toplarsanız 5,6 milyon kişi ediyor. Yani her 8 kişiden biri kalp damar kontrolüne gitmeli, takibinde olmalı, tedavisi başlanmalı” dedi.