İmmün plazma işe yaradı

ZİYNETİ KOCABIYIK

Koronavirüs geçirmiş ve iyileşmiş hastalardan alınan plazma ile Covid-19 enfeksiyonu tedavisini Türkiye’de ilk defa gerçekleştiren Malatya İnönü Üniversitesi, Turgut Özal Tıp Merkezi Kök Hücre Nakli Merkezi Sorumlusu Prof. Dr. Mehmet Ali Erkurt, verilen tedavinin ilk sonuçlarının olumlu olduğunu söyledi.

OLDU DEMEK İÇİN 12. GÜNÜ BEKLEYELİM
Daha önce kırım kongo kanamalı ateşi ebola virüsü, SARS, MERS gibi viral enfeksiyonlarda başarıyla kullanılan immün plazma tedavisi, Covid-19 enfeksiyonu için Çin’de denendi. Çin’in tecrübesinden yola çıkarak, bu tedaviyi denemeye karar verdiklerini söyleyen Prof. Dr. Erkurt “İlk defa yoğun bakımda yatan ve daha önce bütün tedavilerin uygulanmasına rağmen, başka bir tedavi seçeneği kalmamış entübe olan bir hastaya verdik. Çin’deki yayınlarda plazma verilen hastaların akciğer bulgularında 72. saatin sonunda düzelme görüldüğü, klinik iyileşmenin 12. günde ortaya çıktığı belirtiliyordu. Bizim hastamızda da 72. saatin sonunda kandaki enfeksiyonu gösteren CRP, kan değerlerini gösteren ferritinin iyiye gittiğini, akciğer havalanmasını gösteren PF değerinin de daha iyi olduğunu gördük. Hasta her geçen gün daha iyi oluyor. Ancak bu tedavinin etkili olduğunu söyleyebilmemiz için 12. günü görmemiz lazım. Ama umutlu olduğumuzu söylemek isterim” dedi.

ÜÇ HASTAYA VERİLDİ
Prof. Dr. Erkurt, İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezinde yoğun bakım ünitesinde yatan 56 yaşındaki hastanın dışında Malatya Devlet Hastanesinde bir başka hastaya daha plazma verdiklerini ve Siirt Devlet Hastanesine de plazma gönderdiklerini belirtti. Plazma verilen ilk hastanın laboratuvar değerlerinin kritik eşik olan 72. saatin sonunda iyiye gittiğini, ancak tamamen iyileşti demek için 12. günü beklemek gerektiğini ifade etti. Prof. Dr. Erkurt, diğer hastaların da durumunda iyileşme kaydedildiğini söyledi.

HALK İŞİ VE KOLAY BİR YÖNTEM
İnönü Üniversitesinde yapılan immün plazma naklinin tıpkı bir kan nakli gibi olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Ali Erkurt, yaptıkları işlemin Sağlık Bakanlığının onay verdiği bir diğer immün plazma transferinden daha farklı olduğunu belirterek “O metotta koronavirüse karşı spesifik antikorları izole edip immünglobülin üretmeye çalışılıyor. Farklı hastalardan alınan kanlar bir arada toplanarak konsantre bir ürün elde ediliyor. Laboratuvar boyutu da olan daha kompleks bir yöntem. Bizim yaptığımız daha kolay ve ucuz bir yöntem. Tam halk işi. Hastalığı geçirmiş, 14. günden sonra burun sürüntüsü ve PCR’da virüs tespit edilmemiş kişilerin plazmasını naklediyoruz. Diğer yöntemi de merakla takip ediyoruz. Ancak laboratuvar aşaması olduğu için maliyeti daha yüksek olur ve halk için ulaşılması daha zor olabilir. SGK’nın ödeyip ödememesi önemli” diye açıkladı.

PLAZMA TOPLAMA KOORDİNASYONUNU KIZILAY YAPIYOR
Sağlık Bakanlığı ihtiyaç duyan hastalarda kullanılmak üzere covid-19 enfeksiyonu geçirmiş ancak iyileşmiş hastalardan plazma toplama koordinasyonunun yetkisini Kızılay’a verdi. Yayınlanan genelge ile bu çerçevede, Türk Kızılay bölge kan merkezleri, sürekli bölge kan merkezleri, bünyesinde Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış aferez merkezi bulunan kamu ve özel vakıf ve üniversite hastaneleri de plazma toplayıp uygulayabilecekler.

KIZILAY HARİCİNDEKİ HER MERKEZ KENDİ İLİNDE UYGULAYABİLECEK
Bölge kan merkezleri dışındaki merkezlerde toplanan immün plazmalar sadece kendi merkezlerinde veya aynı il içindeki merkezlerinde kullanılabilecek. Bünyesinde aferez merkezi bulunmayan veya kendi hastanesinde plazma toplamak istemeyen sağlık kuruluşları ihtiyaç duymaları halinde bağlı bulundukları bölge kan merkezlerinden plazma temin ederek kullanabilecekler.

İYİLEŞEN BİR KİŞİ İKİ KİŞİYE İLAÇ OLABİLİR
(DAMLA PEKER-ANKARA) Bir donörden elde edilen plazma ile 2 kişinin hayatının kurtulabileceğini söyleyen Prof. Dr. Mehmet Ali Erkurt “40-60 dakikada koltukta tek damardan hiçbir sıkıntı vermeden plazmalarını toplayabiliyoruz. Bağışçılarımızın fedakârlık yapmaları lazım. Kızılay’a ve aferez merkezlerine plazma bağışında bulunmalılar. Biz de onları depolayıp ihtiyacı olan herkese gönderebilecek durumdayız. Şu anda Malatya Devlet Hastanesinde yoğun bakımda 10, bizde de 1 hasta var. Toplamda 11 tane kritik hasta mevcut. Elimizde plazma yok. Bağışçıya ihtiyacımız var” dedi. -Damla Peker ANKARA

GELİN BAĞIŞÇI OLUN HAYAT KURTARIN
Türkiye genelinde yoğun bakımda ve entübe olmak üzere şuan 2 bin 500 civarında bu tedaviyi kullanacak hasta olduğuna işaret eden Prof. Dr. Erkurt “Gelip, bağışçı olsunlar, hayat kurtarsınlar. Korkacak bir durum yok. Bir plazma donörü 2 haftada bir olmak üzere senede 24 kere plazma bağışlayabilir” diye konuştu.

VİRÜS KAN STOKLARINI ERİTTİ
(AA) Türk Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık, koronavirüs salgını dolayısıyla kan stoklarının azaldığını belirtirken, vatandaşlara da kan bağışı çağrısında bulundu. Kınık, "Günlük 9 bin olan kan bağışlarımız 2 binlerin altına düştü. Bu bizim çok çok kaygılanmamızı gerektirecek seviyelerde. Stoklarımız da 50 binlerde, biz bunların 100 binlere yakın olmasını bekleriz" dedi. Ameliyat, trafik kazası, kanser, lösemi, talesemi sebebiyle kan ve trombosit bekleyenler olduğunu hatırlatan Kınık "Eritrosit işlemi 15 dakika, afarez trombosit bağış işlemi 40-45 dakika sürüyor. Özellikle planlı kan bağışçılarımızın bağışa devam etmesini bekliyoruz" diye konuştu

BAĞIŞ İÇİN SOSYAL MEDYAYI KULLANMAYIN
(AA) Türk Kızılay, sosyal medya veya farklı yollardan plazma bağışı için iyileşmiş Covid-19 hastalarına ulaşma yoluna gidilmemesi çağrısında bulunarak, iyileşen hastaların tüm verilerinin Sağlık Bakanlığında bulunduğunu, Türk Kızılay'ın onlara ulaştığını ve doğrudan iletişim kurarak plazmalarını bağışlamalarını talep ettiğini duyurdu.
Türk Kızılay'dan yapılan açıklamada "Önümüzdeki günlerde iyileşen hasta sayısı artacağından ve gönüllü bağışçılar 3 kez 400 mililitre plazma verebileceğinden, bir bağışçıdan alınan bu plazmalar 6 hastaya verilebilecektir. İyileşen hasta sayısı arttıkça önümüzdeki günlerde faydalanacak hasta sayısı da artacaktır" denildi.

BEKLEME LİSTESİ OLUŞTURULDU
Covid-19 hastalığının tamamlayıcı tedavisi kapsamında hastalara nakledilen immün plazmalar için bekleme listesini koronavirüs tedavisi gören hastaların bulunduğu hastanelerin oluşturduğu aktarılan açıklamada, özellikle sosyal medya üzerinden bağışçı aramanın yanlış bir yaklaşım