Bu hastalık sinsice ilerliyor, tüm hayatı etkiliyor! Dikkat: İlk belirtileri yıllar önce anlaşılabilir
SAĞLIK Haberleri / İHA
Parkinson, beyinde dopamin maddesini üreten hücrelerin kaybı sonucu gelişiyor ve hareketlerde yavaşlamaya neden oluyor? Peki, Parkinson neden olur, hastalığın kesin bir tedavisi var mı? Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Meliha Tan, genellikle 50-60 yaş aralığında görüldüğünü ancak aile öyküsünde Parkinson hastalığı bulunan kişilerde hastalığın gençlik çağında da ortaya çıkabildiğini söyledi.
Hastalığın yaşam kalitesini olumsuz etkilediğini belirten Dr. Meliha Tan, “11 Nisan Dünya Parkinson Günü” nedeniyle açıklamalarda bulundu. İşte, Parkinson neden olur, Parkinson belirtileri nelerdir, Parkinson’un tedavisi var mı gibi sorulara cevaplar…
PARKINSON ERKEKLERDE KADINLARA GÖRE DAHA SIK GÖRÜLÜR
Uyumsuz, titrek ve akıcı olmayan hareketlerin ortaya çıkmasına yol açan Parkinson hastalığı, erkeklerde kadınlara oranla daha sık rastlanır. Genellikle 50-60 yaş aralığında görülmeye başlıyor. Ancak aile öyküsünde Parkinson hastalığı bulunan kişilerde hastalık gençlik çağında da ortaya çıkabiliyor.
PARKINSON İÇİN KİMLER RİSK ALTINDA?
Hem çevresel hem de kalıtsal faktörler hastalıkta rol oynar. İleri yaş, birinci derecede akrabalarda Parkinson hastalığı olması, geçirilmiş ciddi kafa travması ve kırsal alanda yaşamak Parkinson hastalığı için risk faktörleridir. Kırsal yaşam da kullanılan tarımsal ilaçlarının dopamin üreten hücrelerde ölüme yol açtığı düşünülmektedir. Ailevi Parkinson hastalığının ise tüm hasta grubunun yüzde 15'inden daha azını oluşturuyor.
PARKINSON HASTALIĞI YAVAŞ İLERLİYOR
Parkinson hastalığı, kural olarak yavaş ilerleyen bir hastalık. Bununla birlikte hastalığın gidişatı her hastada farklıdır. Hastaların yaklaşık üçte biri hastalık boyunca tedaviye cevap verirler ve yaşamlarını önemli bir kısıtlama olmaksızın sürdürürler. Bir kısım hastada tedaviye cevap zamanla bozulurken, bazı hastalarda ise başlangıçtan itibaren tedaviye alınan cevap kısıtlıdır.
PARKINSON BELİRTİLERİ NELER?
-İlk belirtiler sıklıkla kol ve bacakların birinde istirahat titremesi, bir elin özellikle ince hareketlerde beceriksizleşmesi, tutuklaşması, yavaşlaması ya da tüm hareketlerin, özellikle yürümenin yavaşlaması, vücudun öne doğru eğilmesi, yürürken bir kolu vücuda yakın tutma-sallamama, ayağın sürümesi şeklindedir.
-Hastalar bazen düğme ilikleyip açmak gibi işlerde zorluk çektiklerini belirtirler. Gece yatakta dönmenin, yerlerinden kalkmanın güçleştiğini, harekete başlamada güçlük çektiklerini buna karşın kaba kas kuvveti gerektiren işlerde zorlanmadıklarını söylerler.
-Parkinson hastalarında, uykunun rüya safhası olan REM uykusu sırasında canlı rüyalara bağlı olarak konuşma, bağırma, atma, sıçrama, çırpınma şeklinde hareketler olabilir.
-Ayrıca koku duyusunun kaybı ve kabızlık gibi sorunlar, motor belirtilerin başlamasından yıllarca önce ortaya çıkabilir. Hastaların yaklaşık yüzde 15’inde ise hastalığın seyri boyunca titreme gerçekleşmeyebilir.
PARKINSON BUNAMAYA YOL AÇABİLİR
Uygun zihinsel testlerle bakıldığında hastaların birçoğunda hafiften ağıra uzanan zihinsel işlev bozuklukları saptanır. Hastalığın ilerleyen yıllarında vakaların bir kısmında bunama gelişebilir. Duruş ve denge bozukluğunun hastalığın erken dönemlerinde görülmesi beklenmediğinden söz konusu bulgular görüldüğü zaman Parkinson dışında altta yatan başka nedenlerin de araştırılması gerekir.
PARKINSON’UN KESİN TEDAVİSİ VAR MI?
Parkinson hastalığında tedavi, beyinde azalmış olan dopamin miktarını artırmaya yönelik olur. Hastalara bu amaçla ilaç tedavileri uygulanır. Parkinson’un kesin tedavisi olmadığından, hastaların hareketlerinin düzeltilmesi ve günlük yaşam aktivitelerini rahat yapabilmeleri hedeflenir. Ancak kullanılan ilaçların zamanla yan etkileri gelişebildiğinden hastanın takibi ve duruma göre ilaçların yeniden düzenlenmesi önem kazanır. Ayrıca düzenli egzersiz yapmanın hastalık üzerinde olumlu etkisi vardır. Bu yüzden bir egzersiz programını takip etmek, gerekirse fizik tedavi bölümüne başvurmak hastanın hayat kalitesini artırma açısından oldukça önemlidir.
Son yıllarda Parkinson hastalığında cerrahi tedavi de sıkça gündemde. Hastanın yakınmaları ilaçlarla düzelmiyorsa veya ilaç ilişkili yan etkiler ortaya çıkmış ise cerrahi tedavi de bir seçenek olabilir.
'da Takip Edin!
