Bilimde dünya ile yarışıyorlar
SAĞLIK Haberleri
Birçok hekimin yurt dışına gitmeye çalıştığı ortamda dünyaca ünlü üniversitelerdeki bilimsel çalışmalarını tamamlayarak geri dönen bilim insanlarının bir araya geldiği Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi İlaç Uygulama ve Araştırma Merkezi, farklı alanlarda, ses getiren bilimsel çalışmalara imza atıyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK
Türkiye’de ilaç araştırma ve geliştirme çalışmaları yapan donanımlı laboratuvarların sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Bunlardan biri de Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi İlaç Uygulama ve Araştırma Merkezi (İLMER). Yeni yerli ilaçların keşfi ve ilaçta dışa bağımlılığın azaltılması hedefi ile hayata geçirilen merkez, teknolojik altapısının yanında, görev alan bilim insanlarıyla da dünyadaki önde gelen araştırma merkezleriyle yarışıyor. Merkezin araştırmacılarının neredeyse tamamı dünya bilimine yön veren önemli araştırma merkezlerinde çalışmalar yaptıktan sonra ülkemize dönen bilim insanları… Tersine beyin göçünün en güzel örneklerinden biri olan İLMER, farklı alanlardaki ses getiren bilimsel çalışmalara imza atıyor.
HEDEF İLAÇTA DIŞA BAĞIMLILIĞI AZALTMAK
Bir ülkenin bilimsel çalışmalarında geldiği noktanın gelişmişlik düzeyiyle yakından ilgisi olduğunu söyleyen Bezmiâlem Vakıf üniversitesi İlaç Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Gülaçtı Topçu, “İLMER, 2023 Türkiye Stratejik Vizyon Raporu’nda da belirtilen ilaçta dışa bağımlılığın azaltılması hedefine yönelik olarak kendi millî ve yerli ilaçlarımızı üretim sürecine destek vermek üzere kurulmuş bir merkez. Ancak sağlıkta ilaç ya da teknoloji üretimi, bir kurumun tek başına yapabileceği bir iş değil. Üniversite, sektör, gerektiğinde devlet ve de sivil paydaşların da iş birliği ilerleme sağlanabilecek bir alan. Nitekim İLMER, üniversitemiz araştırmacılarının yanı sıra diğer üniversitelere, ilaç ve eczacılıkla ilgili sektöre, ilaç keşfi, ilaç geliştirme süreci, pre-klinik araştırmalar, yeni ilaç formülasyonları, jenerik ilaçlar, biyoteknolojik ilaçlar ve ürünlerin araştırma ve geliştirme süreçlerinde, analiz, danışmanlık ve eğitim hizmeti de veriyor” dedi.
MEME KANSERİNDE YENİ UMUTLAR
İLMER Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Aydan Dağ “Merkezde Alzheimer, Parkinson gibi nörolojik hastalıklardan kalp hastalıkları ve kansere kadar birçok konuda ilaç araştırma geliştirme çalışmaları yapılıyor. Çalışmaların bir kısmında hâlihazırda tedavide kullanılmakta olan ilaçların etkinliğini nasıl artırabileceğimize bakıyoruz. Bu çalışmalarımıza örnek olarak meme kanseri ile ilgili araştırmalarımızı verebiliriz. Meme kanseri tedavisinde kullanılan birkaç kemoterapi ilacının farklı kombinasyonlarda daha etkin tedavi seçeneği sunup sunmadığını araştırıyoruz. Burada elde ettiğimiz olumlu sonuçları çeşitli çalışmalarımızla, makalelerimizle, araştırmalarımızla da göstermiş olduk” dedi.
YENİ MOLEKÜLLERİN PEŞİNDE
Prof. Dr. Gülaçtı Topçu ve Dr. Öğr. Üyesi Caner Çağlar'la birlikte yürüttükleri araştırma projeleri ile TÜBİTAK Teşvik Ödülü’nü kazanan Prof. Dr. Dağ, yeni ilaç geliştirme çalışmaları da yapıyor. Metal bazlı anti kanser ilaçlarını sentezlemeye çalıştığını ifade eden Prof. Dr. Dağ, “Solid kanser dediğimiz birçok kanser türünde tedavi olarak kullanılan cisplatin türevi ilaçları sentezlemeye çalışıyoruz. Ama bunların hepsi preklinik aşamalarda şu anda. Emekleyerek gidiyoruz diyebilirim” dedi. Merkezde bilgisayar destekli ilaç keşif ve tasarım teknikleriyle sentetik veya doğal özgün ilaçlar da geliştirilmeye çalışılıyor.
YOSUNLARDAN COVID İLACI ÜRETİLECEK
Çalışmalarını bitkilerden ilaç keşfi üzerinde yoğunlaştıran İLMER Müdürü Prof. Dr. Gülaçtı Topçu, tarım bitkilerinin yanı sıra bizim yosun olarak bildiğimiz deniz algleri ile çalışıyor. Artık bütün dünyada yeni ilaçların yapımında süngerler ve mercanlar ve yosunların araştırıldığını ifade eden Prof. Topçu, “Son 10-20 yıldır deniz canlıları ile uğraşıyoruz. Deniz canlılarının kendilerini korumak için salgıladıkları bazı maddelerin ilaç olma potansiyeli var. Bu maddelerin virüsler, bakteriler ve tümörler üzerindeki etkisi araştırılıyor. Biz de burada TÜBİTAK destekli bir alg projesi yaptık ve onu patentlemeye çalışıyoruz. Bulduğumuz bir madde ile SARS COV 2’nin vücuda girişinin engellendiğini ortaya koyduk. Ancak henüz laboratuvar aşamasında olan maddeyi hayvanlar üzerinde deneyeceğiz” dedi.
TERSİNE BEYİN GÖÇÜNÜN MERKEZİ
Bilimsel arenada tersine beyin göçünün en güzel örneklerinden birini veren İLMER’de hâlihazırda biri yurt dışındaki çalışmalarına devam eden 5 araştırmacı bulunuyor. Kendisi de Avustralya University of New South Wales Kimya Mühendisliği bölümünde 2 yıl araştırma yaptıktan sonra Türkiye’ye dönen Prof. Dr. Aydan Dağ, “2018 yılında kurulan merkezimizin en önemli özelliklerinden biri çalışmalarımızı ulusal bazdan çok dünyadaki büyük araştırmacıların çalışmalarına yetişebilmek için yürütüyor olmamız” dedi.
TEŞHİS VE TEDAVİ AYNI ANDA OLABİLİR Mİ?
Prof. Dr. Aydan Dağ, teşhis ve tedaiyi aynı anda gerçekleştirebilen malzemeler için araştırmalar yapıyor. Yaptığı çalışmalarla 'Malzeme Bilimleri' Kategorisi'nde L'Oréal Türkiye -Unesco Bilim Kadınları 2019 yılı ödülünü alan Prof. Dr. Dağ, hem teşhis hem tedaviyi tek bir platformda birleştirip hasta konforunu ön planda tutan akıllı nano malzemeler tasarlıyor. Tek bir sistemde kliniğe geçebilecek bu malzemelerin dış uyaranlara hassas ışık verildiğinde ilaç salgılayan ya da ışıkla uyarıldığında sadece hastalık bölgesinde toplanabilecek bir ürün tasarlıyor.
'da Takip Edin!
