Nestor İskender'in hatıratı Türkçede: Rusların gözünden İstanbul’un fethi
KÜLTüR - SANAT Haberleri
Fethe şahitlik ettiği düşünülen Nestor İskender, Bizans’ın günahları yüzünden İstanbul’u kaybettiğini yazıyor.
MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ - İstanbul’un fethi tarihin en büyük hadiselerinden biri… Bundan tam 570 yıl evvel yapılan büyük fethin elbette Batı’da büyük yankıları oldu ve eserler yazıldı. Fethe şahitlik ettiği düşünülen Rus asıllı Nestor İskender’in kaleme aldığı hatırat da onlardan biriydi. “İstanbul’un 1453 Yılında Türkler Tarafından Fethi Hakkındaki Hikâye” adlı eser, mesnetsiz bilgiler ve Türkler hakkında peşin hükümlerle kaleme alınmış olsa da, fethin Rusya ve Ortodoks dünyasındaki yansımalarını ustalıkla yansıtıyordu.
Eser, şimdi Timaş Yayınları tarafından “Nestor İskender’in Gözünden İstanbul’un Fethi” adıyla Türkçeye kazandırıldı. Emine İnanır’ın yayına hazırladığı eser, fethin atmosferini bugüne taşıyor.
Nestor İskender, esir alındığına dair vurgular olsa da bilinmeyen bir sebeple İstanbul’a gelen bir Hristiyan. Ancak Müslümanlığı kabul etmiş görünüp 54 gün süren fetih kuşatmasına şahitlik etme fırsatı buluyor. Nestor, koyu Ortodoks bakış açısıyla yazdığı eserde, İstanbul’un Osmanlılar tarafından fethedildiği 29 Mayıs gününe kadar yaşanan mücadeleleri, Bizans halkının durumunu ve Osmanlıların stratejisini anlatıyor.
Kuşatma esnasında Bizans’ın yaşadığı zor hâli anlatan Nestor, dramatik tasvirler yaparak Türkleri "gaddar" olarak gösteriyor. Nestor, harbin dehşetini “Çarpışanların çığlık ve bağırışlarından, ahalinin inlemelerinden, çan seslerinden, silah gürültüleri ve ışıltılardan bütün şehir âdeta temellerine kadar sarsılıyordu” ifadeleriyle tasvir ediyor. Her iki tarafın da kayıplar verdiğini ifade eden Rus yazar, hendeklerin kana doyduğunu, Galata koyunun kıpkırmızı olduğunu ve cesetlerin keskin kokular yaydığını söylüyor.
BİZANS’I GÜNAHLAR YIKTI
Ancak yazar, Bizans’taki kanunsuzlukları da yazmaktan geri durmuyor. Nestor, Bizans’ın günahlardan dolayı cezalandırıldığı anlatıp “Kötülükler ve kanunsuzluklar nice büyük tahtların yıkılmasına sebep olmuştur” diyor. Yazar, Bizans İmparatoru Konstantin’in de ağlayarak kiliseleri dolaştığını ve “Rabb’im, senin önünde günahlar işledik, senden uzaklaşarak kötülüklere ve adaletsizliğe teslim olduk” dediğini naklediyor.
Hatıralarında Türkleri devamlı “kâfir” diyerek kötüleyen Nestor İskender, buna rağmen bazen satır aralarında kahramanlıklarını da teslim ediyor: Türkler, daha önce de anlattığımız gibi çok sayıda, sayıları binleri bulduğu için uyku bilmeden, birbiriyle nöbetleşerek şehri her taraftan kuşatıyorlardı. Böyle bir güç karşısında kim direnebilirdi?” Kitapta devamlı kötülenen Fatih’in hakkı da teslim ediliyor. Sultan’ın halka zarar vermeyin emri anlatılıyor. İstanbul’un fethinin bir "kıyamet" olarak tasvir edildiği kitapta, Hristiyanlık kaynaklı Ayasofya efsanesi ile kehanetler de yer alıyor ve şehrin bir Konstantin tarafından kurulup bir Konstantin'le çöktüğünü vurgulanıyor.
'da Takip Edin!
