Mizah dergilerinin kapanmasının arka planını usta çizerlerle konuştuk: Karikatüre yeni bir üslup lazım!
Kültür - Sanat Haberleri
Usta çizerlere mizah dergilerinin bir bir kapanmasını sorduk. Hasan Kaçan "Çünkü yaşadıkları toplumun beğenilerinden uzaktalar" dedi. Emrah Ablak ise dijital dünyayı işaret etti.
Türkiye 1980’li yıllarda karikatür ve mizah dergilerinin gündem belirlediği bir ülkeydi. Ancak son yıllarda karikatür ve mizah dergileri, büyük kan kaybetti. Farklı ideolojik cepheden pek çok dergi, kapılarına tek tek kilit vurmaya başladı. En son geçtiğimiz günlerde Uykusuz dergisi kapandı. Peki, durum sadece dijital dünyanın öne çıkmasından mı kaynaklanıyor? Bu soruya, karikatür dünyasından farklı isimlerin farklı cevapları var...
“İÇİNDE YAŞADIKLARI ÜLKEDEN UZAKTILAR”
Usta karikatürist ve oyuncu Hasan Kaçan “Türkiye’deki mizah dergilerinin son dönemde tek tek kapanıyor olması sürpriz değil” diyor ve sözlerine şöyle devam ediyor: “Çünkü sadece Türkiye’de değil, mizah dergilerinin güçlü olduğu Belçika, Fransa gibi dünyanın diğer ülkelerinde de bir sürü dergi kapandı. Birçok etken bu durumda rol alıyor. İnternetle yatıp internetle kalkıyor oluşumuzun mizah dergilerinin kapanmasında elbette etkisi var. Durumun bir diğer sebebi ise mizahçıların üretim yelpazesini daraltmaları. Yani içinde yaşadıkları toplumun beğenilerinden, kültür ve değerlerinden uzakta bir mizah anlayışını benimsemeleri... Kendi matraklıklarını “Buna güleceksiniz!” diye sunduklarında ise umduklarını bulamıyorlar. Hâlbuki bir dönem Türkiye’de düşmanlık iklimi yaşanırken Gırgır dergisi yelpazeyi geniş tutup herkesi bir araya topluyordu.”
Hasan Kaçan, mizah dünyasının yenilenmeye ihtiyaç duyduğunu kaydederek “Türkiye’de mizah yeni bir üretim biçimi ve hitap şekli bulmalı. Sosyal medya üzerinden farklı üretimler gerçekleştirilip buluşlar yapılabilir. Zaten mizah, buluşlara gebe bir sanat” diye konuşuyor.
“ÇİZGİ SANATI YOK OLMAZ”
Karikatürlerini birkaç yıldır Instagram’da video şeklinde yayınlayan karikatürist Emrah Ablak ise durumu “yok olma değil, bir dönüşüm” olarak yorumluyor. Ablak “Karikatür sanatı hiç olmadığı kadar güçlü. Mizah dergiciliği yaptığımız dönemde en fazla 500-600 bin kişiye ulaşırken artık sosyal medyada paylaştığımız işler, milyonlarca kişiye ulaşıyor. Mizah dergilerinin sona erdiği düşüncesi de yanlış. Zaten mizah dergileri popüler kültüre hizmet ederler ve bu, 7 senede bir başka kuşağa devrederdi. Fakat şu an başka bir değişimin içerisindeyiz. Karikatür dergileri etkili olmak istiyorsa, dijital dünyaya taşınmalılar. Birçok mizahçı sosyal medyada bunu başardı. İşinize inovasyon kattığınızda muhakkak okuyucusunu buluyor. Çizgi sanatının yok olmasına imkan yok” ifadelerini kullanıyor.
“FONLAR BAŞKA YERE AKTI”
Her dönem yeni mizah dergilerinin ortaya çıkıp kapandığını söyleyen karikatürist Yusuf Kot ise son dönemdeki durumun politik bağlantıları olduğunu savunuyor. Kot “Mizah dergileri dağıtım tekelini aşamadıkları için varlığını sürdüremez. Küçük ve gerçekten bağımsız dergilerin kapandığı fark edilmez bile... Bugün ‘mizah dergileri tek tek kapanıyor’ hissiyatını oluşturan şey, büyük birkaç derginin art arda kapanmış olması. Bu dergilerin kuruldukları tarihleri, siyaset tarihimizle birlikte değerlendirirseniz ‘bağımsız muhalefet’ tiyatro perdesinin yıkıldığını göreceksiniz. Kapanmaları da bir büyük medya imparatorluğunun el değiştirmesini takip eden süreçte gerçekleşti zaten. Mizah yoluyla muhalefet cephesinden çekildikleri için değil, fonlar daha verimli mecralara akıtıldığı için dergilerin hayatta kalması zorlaştı” ifadelerini kullanıyor.
Kot, alıştığımız manada karikatürün hayatta kalabilmesi için hem çizgi tarzı hem de anlatım açısından sadeleşmesi gerektiğini sözlerine ilave ediyor. MURAT ÖZTEKİN'İN HABERİ
'da Takip Edin!
