Hep mazrufa değil biraz da zarfa bakın!
Osmanlıda kullanılan ve birçoğu Avrupa’ya taşınan eşsiz evrak ve mektup çantaları, Sadberk Hanım Müzesindeki özel sergide bir araya geldi. Hatıra kokan sergi o meşhur söze istisna getirip, mazruf yerine zarfa dikkat çekiyor…
MURAT ÖZTEKİN
Vakti zamanında Osmanlıya gelen seyyah, tüccar ve diplomatlar; mimari ve insani güzelliklerin yanında çantalara da hayran kaldılar… Her biri Osmanlı deri işçiliğinin ulaştığı noktanın bir timsali olan eski çantalar, desenleriyle de kuvvetli bir sanat birikimini yansıtıyordu.
İstanbul gibi mühim diplomasi ve ticaret merkezlerine gelenler, şehirlerdeki çarşı esnafının hediyelik eşya olarak imal ettiği bu süslü çantalara çok rağbet gösterirdi. Satışa hazırlanan çantalara sipariş üzerine yapıldığı yer, tarih ve ısmarlayanın adı yazılır, sahiplerine teslim edilirdi. Kimi zamansa istek üzerine bir ithaf yazısı üzerlerine işlenirdi. En çok da “Arkadaşım için” yazılırdı. Mektup ve kıymetli evrakları muhafaza etmek veya hatıra eşyası olarak kullanılan çantalar, dünyanın değişik yerlerine dağılırdı...
“Arkadaşım İçin” sergisi, 31 Mayıs 2023’e kadar -çarşamba günleri hariç- Sadberk Hanım Müzesinde görülebilecek. Sergi çerçevesinde, Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan katalog da dikkate şayan. Zira bu tür çantaların toplu olarak tanıtıldığı, şimdiye kadar yapılmış en geniş çerçeveli çalışma mahiyetini taşıyor…
O ÇANTALAR GERİ DÖNDÜ
Aradan yıllar geçti, şehir bütün “renklerini” kaybetti ama o çantalardan bir kısmı tekrar İstanbul’a döndü ve eşine az rastlanır bir sergide bir araya geldi. Adını meşhur ithaf cümlesinden alan “Arkadaşım İçin” adlı çanta sergisi, bugünlerde İstanbul Sarıyer’deki Sadberk Hanım Müzesinde ziyaretçileriyle buluşuyor. Dokunaklı mesajlarıyla buram buram hatıra kokan sergi; Sadberk Hanım Müzesi ve iş adamı Ömer M. Koç koleksiyonlarından meydana getirildi. Müze Müdiresi Hülya Bilgi’nin küratörlüğünde açılan sergi, Ömer Koç’un katalog yazısında ifade ettiği gibi “Zarfa değil, mazrufa bak!” sözüne istisna getiriyor. İçerisine evrak ve mektupların konduğu zarfların da, bazen tek başlarına bir devrin estetik güzelliğini haykırabileceğini ispatlıyor. Suretten, sirete yol var diyor…
DOKSAN BİR ESER TEŞHİR EDİLİYOR
Sergi çerçevesinde günümüze kadar bozulmadan ulaşan 76’sı mektup, 15’i ise evrak çantası olmak üzere 91 nesne teşhir ediliyor. Zamanın şahitliğini yapan çantaların en erken tarihlisi 1669’da en geç olanı ise 1835’te imal edilmiş...
Hülya Bilgi “Zaman içinde farklı ülkelerden toplanarak oluşturulan ve her geçen gün zenginleşen iki koleksiyonu bir sergi projesiyle ziyaretçinin yorumuna açan Sadberk Hanım Müzesi, bu çantaları, yüzyıllar sonra nihayet üretildikleri en önemli merkez olan İstanbul’a geri getirmiş ve sergilemiş olmanın gururunu yaşamaktadır” ifadelerini kullanıyor.
'da Takip Edin!
