Armando Alanis: Benim değil şiirin zaferi
KÜLTüR - SANAT Haberleri
Meksikalı şair Armando Alanis Şiir Hareketi'nin bu duruma geleceği, aklımın ucundan bile geçmezdi. Şiir tekrar sosyal hayatın bir parçası oldu. Fakat bu benim değil, şiirin bir zaferi” diyor..
MURAT ÖZTEKİN
Şiirler sokaklarda yazıldı, mısralar duvarlara kazındı... Türkiye’de “Şiir Sokakta” olarak bilinen, asıl adı ise “Acción Poética” (Şiir Hareketi) olan akım sayesinde; şiir, geniş halk kitleleriyle buluştu ama bunu edebiyata zarar veren bir hareket olarak görenler de yok değildi. Dünyayı saran bu akımı 26 sene evvel ortaya çıkaran Meksikalı şair Armando Alanís ise Kültür Yolu Festivali çerçevesinde İstanbul'dan Ankara’ya giden “Şiir Hatları Treni” faaliyeti için Türkiye’ye geldi. Biz de yerli ve yabancı şairlerle edebiyat öğrencilerini buluşturan renkli program vesileyle Alanís’le bir araya gelip, sohbet etme fırsatı bulduk...
> Türkiye’de “Şiir Sokakta” adıyla bilinen hareketinizin nasıl başladığını merak ediyorum. Dünyayı saran bu akımın ortaya çıkışına dair özel bir hikâye var mı?
Ülkem olan Meksika’da şiir çok az okunuyor. İnsanları biraz daha şiire yaklaştırmak istiyordum. 1996’da yani 26 sene evvel Monterrey’de şiirlerimi, insanlara parça parça ulaştırmak için sokaklara yazmaya karar verdim. Arkadaşlarıma söyleyince onlar da fikrimi beğendiler ve grafiti yapar gibi duvarlara bir takım mısralar yazmaya başladık. Arkasında şiiri halkla buluşturmak gibi bir felsefe vardı.
ARKADAŞLARIM BENİ YALNIZ BIRAKTI
> Peki, nasıl gelişti bu hareket; herkes hemen destekledi mi?
Bir arkadaş grubuyla yola çıkmıştım ama daha sonra onlar beni yalnız bıraktılar. Zira her gün sokakta yazı yazmak kolay bir iş değildi. Sonra tek başıma ilerlemek zorunda kaldım. Tabii, o zamanlar internet aktif olarak kullanılmıyordu. Yaptıklarım medyada haber olunca, insanlar başka şehirlerde de sokaklara şiir yazmaya başladı. Ardından hızlı bir şekilde Latin Amerika’nın tamamına ve Avrupa’ya yayıldı.
> “Şiir Sokakta”nın popülerliğine asıl ivme katan şey neydi?
İlk başta haber olunca Arjantin’den bir grup benimle irtibata geçti. Bunu, dünyaya yaymak istediklerini söylediler ve akımı büyütmeye başladılar. O esnada ortaya çıkan sosyal medyanın tesiriyle iş, popüler oldu. Biz de buna bir düzen getirelim istedik. Bir takım kurallar belirledik ve en azından bizim yolumuzdan gidenleri görmüş olduk. Şimdi “Acción Poética” (Şiir Hareketi) adıyla 43 ülkede temsilcileri olan bir girişime sahibiz. Türkiye’yi de buna dâhil etmeye çalışıyoruz.
İNSANLAR ŞİİRE YAKLAŞTI
> Sokaklarda kendi kendinize şiir yazarken işin bu denli büyüyeceğini hayal etmek mümkün müydü?
Aklımın ucundan bile geçmezdi. Bu kadar değişik kültürden insana ulaşmış olmak büyük bir mutluluk. Şiire sırtını dönmüş pek çok insan, sokakta gördüğü mısralarla şiire yaklaştı. Şiir insanların hayatına biraz daha girip, tekrar sosyal hayatın bir parçası oldu. Fakat bu, benim değil, şiirin bir zaferi.
> Şiir bir noktada entelektüel ve ciddi bir uğraş. Mısralar, sokaklara bazen gelişi güzel yazılınca biraz sıradanlaşıp değerini kaybetmiş olabilir mi?
Ben şiiri entelektüel bir uğraş olarak görmüyorum. Aksine tam da hakla mal edilmesi gereken bir şey olarak düşünüyorum. Hatta “Şiir yoksa, şehir yok” diye bir mısram bile var. Ayrıca tarihte halkın içerisinde birçok ozan vardı, sokakta şiir yapmışlardı. Belki bu harekete eskiye geri dönüş olarak bakılabilir. Şiir artık insanların söylemek istediklerini aktardığı başka bir lisan gibi oldu.
ÖNCE İZİN İSTERİZ OLMAZSA ÖZÜR DİLERİZ
> Duvarına şiir yazdırmak istemeyen insanlar da vardır. Bu durumda ne yapıyorsunuz?
Bizi istemeyen insanlara karşı iki tür tavrımız var: Önce izin isteriz. İzin alamaz isek giderken özür dileriz!
> Peki, insanları üzerek edebiyat yapmak doğru mu?
İnsanları üzmek istemiyoruz. Gerekirse yazdıklarımızı siliyoruz. Yalnız bir defasında şöyle bir şeyle karşılaştım: ABD ile Meksika sınırı arasında yaşıyorum. Orada Amerikalıların ördüğü yüksek duvara yazı yazıyorduk. İznimiz olmasına rağmen polisler bizi tutukladı. Fakat bu bize faydalı oldu. Böylece çok haber olduk.
İSTANBUL ŞİİR GİBİ ŞEHİR
Meksikalı şair Armando Alanís “Ne olduğunu anlamasam da İstanbul’da bazı mısralar gördüm. Ben de bir şeyler yazsam diye aklımdan geçti. İstanbul şiir gibi bir şehir...”
'da Takip Edin!
