Uzman doktor uyardı: Sıcak havalar, önlem alınmazsa ruh sağlığını bozabilir
Aşırı sıcak havalar, insanların hem ruh sağlığını hem fiziksel sağlığını tehdit ediyor. Uzman Doktor Ömer Yanartaş, sıcak havaların insan psikolojisi üzerinde oluşturduğu etkiyi anlattı.
Yaz ayları, önce El Nino sonra Eyyam-ı Bahur etkisiyle aşırı sıcak geçiyor. İklim şartları, küresel ısınmanın bir sonucu olarak ortaya çıkıyor, doğa ve insan tabiatını da değiştirebiliyor.
Aşırı sıcaklar ve nem, insan sağlığını hem fiziksel hem psikolojik olarak tehlikeye atıyor. Peki bu dönemlerde en çok hangi psikolojik şikayetler artıyor? Hangi gruplar risk altında ve aşırı sıcaklarda ruh sağlığımızı korumak için nelere dikkat etmeliyiz?
TRT Haber'e konuşan Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ruh Sağlığı Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Uzman Dr.Ömer Yanartaş bu sorulara cevap verdi.
TAHAMMÜL GÜCÜ DÜŞÜYOR, İNSAN İLİŞKİLERİ BOZULUYOR
Yanartaş " “Belli düzeyde ısı artışlarının ruh sağlığı ile ilgili sıkıntıların sıklığını artırdığı yönünde araştırmalar var. Birçok farklı ruhsal klinik problemler de görülebiliyor” diyor ve aşırı sıcakların, kişilerin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini şöyle sıralıyor:
“Sıcaklık artışıyla insanlar daha fazla şiddete ve saldırganlığa meyledebiliyorlar. Tahammül gücü düşüyor. Kişilerin ilişkileri bozulabiliyor. Bazı insanlar, yatkınlık da varsa, daha kaygılı ve depresif olabiliyorlar. Özellikle de altta demans, şizofreni gibi psikotik tabloların olduğu ve düzenli psikiyatrik tedavi alan vakalarda risk durumu daha yüksek.”
RUHSAL HASTALIKLAR BEDENSEL HASTALIKLARDAN AYRILAMAZ
Ruh hastalıklarının fiziksel hastalıklardan ayrılamayacağını belirten Yanartaş, “Ruh sağlığımız bedenimizi, bedensel problemler de ruh sağlığımızı etkiler” diyor. Kronik hastalığı olan kişileri aşırı sıcaklara karşı uyarıyor.
“Bazen ‘Hastalığım alevlenir, kötüye doğru seyreder’ gibi bir tablo da olabiliyor kişilerde. Böyle şeyler de gözlemleyebiliyoruz. Sıcaklık artışı biraz depresyonla ilişkili olduğundan kronik hastalığı olan hastaların düzenli ilaç kullanmaya dair motivasyonları düşebiliyor. Tedavilerini aksatabiliyorlar.
KRONİK HASTALIĞI OLANLAR DİKKAT
Bir de bazı kronik hastalıklarla sıcak hava bağlantılı… Mesela çok sıcak havalar tiroit fonksiyonlarını bozar. Tiroit bezinin alt çalışması olan hipotiroidi tablosu, depresyonla çok yakın ilişkili. Böyle karmaşık birçok şey iç içe geçebiliyor.”
ERKEKLERDE SALDIRGANLIK EĞİLİMİ ARTIYOR
"Sıcak dalgaları aslında bir açıdan mental bir stres kaynağı ve kişilerin kendi farkındalığı düşükse, duygularını yönetme becerisi de iyi değilse daha çok problem yaşayabiliyorlar. Eğer bu durum çevreye zarar verme noktasına geliyorsa o zaman mutlaka profesyonel destek alınması gerekiyor."
Sigara, alkol veya madde kullanımı olan kişilerin risk altında olduğunu belirten Yanartaş, özellikle orta-ileri yaş erkeklerde, sıcak havanın etkisiyle şiddet ve saldırganlık eğiliminde artış olduğunu ifade etti.
Yanartaş, sıcak havalarda ruh sağlığının korunması için fiziksel sağlığında korunması gerektiğini ifade etti ve sözlerini şöyle sürdürdü:
BESLENME VE UYKU ÇOK ÖNEMLİ
“Fiziksel sağlık ve beslenme çok önemli. Çünkü örneğin kan şekeri düşüklüğü, aşırı sıvı kaybı gibi birtakım hormonal değişkenliklerin hepsi ruh sağlığımız üzerinde de stres yaratıyor. Onun için uyku uyanıklık düzeninizi sağlamaya çalışmak, uygun miktarda sıvı tüketmek, mümkün olduğunca alkol, sigara, tüketimini azaltmak ve fiziksel sağlığımızı korumak adına elimizden geleni yapmalıyız.
Uyku düzeni kritik önemde. Eğer kişi uyuyamazsa gün içerisinde dikkat dağınıklığı yaşar, depresif ruh hali ve anksiyete haline bürünebilir. Uyku kalitesini bozmamak için bu dönemlerde mümkün olduğunca, yatmadan en az 5-6 saat önce kahve, çay, sigara gibi uyarıcıları kesmek, yatmadan önce aşırı sıvı tüketmemek gerek. Uyku öncesi sosyal medyadan da uzak durmak, onun yerine uyku moduna geçirecek, dinlendirici şeyler yapmak insanın uyku kalitesini artıracaktır.
Bizim önemsediğimiz şeylerden biri de hayatlarında insanların biraz rutin oluşturmaları. Nefes egzersizleri olabilir, meditasyon ya da dini birtakım ritüeller olabilir. Bunlar aslında koruyucudur. İnsanlar bu tarz rutinler ile ilişkilerini dengelediklerinde sağlıksız tepki verme noktasına gelmiyorlar. Orada zaman içerisinde biraz daha farkındalık gelişiyor ve daha kontrollü olabiliyorlar.”
BU VİDEO DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Kaynak:TRT Haber
'da Takip Edin!
