Türk arması için ilk adım

OĞUZHAN ŞAHİN/TÜRKİYE GAZETESİ
Türkiye'nin artık bir resmi "devlet arması" olacak. Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte Osmanlı'nın dünyaca ünlü armasının devre dışı kalmasından yıllar sonra yeni arma için düğmeye basıldı. AK Partili milletvekillerince verilen teklif Mecliste kabul edilirse, 12 kişilik komisyon çalışmalara başlayacak. Dünya armalarında öne çıkan "kartal", "arslan" gibi figürler mi, yoksa Cumhuriyet'in ilk yıllarında hazırlanan ancak kullanılmayan armadaki "bozkurt"un mu yeni armada yer alacağı merak konusu oldu.
Tasarımı komisyon belirleyecek
AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Zeynep Armağan Uslu ve arkadaşlarının verdiği kanun teklifine göre, Mecliste grubu bulunan dört partiden seçilecek üçer milletvekili 12 kişilik komisyon oluşturacak. Üç ay boyunca görev yapacak komisyon, uzmanlarla birlikte armanın tasarımını belirleyecek. Arma, Meclis Genel Kurulu'na da sunulacak. Tasarım onaylanırsa, Türkiye Cumhuriyeti'ni simgeleyecek.
Her devletin bir arması var
Dünyadaki 203 devletten tamamına yakınının yasayla belirlenen "devlet arması" bulunuyor. Türkiye de, arma için Cumhuriyet'in ilk yıllarında çalışma yürütmüştü. 1925'te Maarif Vekaleti'nin açtığı yarışmayı ressam Namık İsmail kazanırken, üzerinde "Bozkurt" figürünün de yer aldığı arma resmi olarak kayda geçirilmemiş ve hiç kullanılmamıştı. Buna karşın, çeşitli kurum ve kuruluşların armaları öne çıktı. Cumhurbaşkanlığı forsu, devletin en üst makamını simgeledi. Nüfus cüzdanlarında kırmızı beyaz ay yıldız kullanılırken, pasaportların kapağında altın sarısı ay yıldız tercih edildi.
Osmanlı Arması'nın anlamı
Osmanlı İmparatorluğu'nca kullanılan ünlü arma, saltanatın sona ermesiyle kaldırılmıştı. "Osmanlı Devlet Nişanı" olarak da bilinen arma, 17 Nisan 1882'de Sultan II. Abdülhamit tarafından yürürlüğe konulmuştu. Arma içindeki iki bayraktan; kırmızı zeminde ay-yıldız bulunanı "Osmanlı Hanedanı"nı, yeşil zemindeki ise "İslam halifeliğini" simgeliyordu. Terazi, "Osmanlı adaleti"ni, terazideki kitaplar adaletin kaynağı "Osmanlı kanunnamelerini ve Kur'an-ı" temsil ediyordu.

Dünyanın hemen her ülkesinin arması bulunuyor. İşte onlardan bazıları:
ABD ARMASI: 1782'de kabul edilen armada ABD'nin bayrak renklerini kendine kalkan eden kartal, bir elinde zeytin dalı diğer elinde ise beyaz oklar tutuyor. Armada, ABD'nin barış ve güvenlik için kendini kalkan edeceği anlatılıyor.


ALMANYA ARMASI: Ulusal bayrak renklerini taşıyan armada "kartal" figürü bulunuyor. Arma, 1928'de kabul edilirken, 2. Dünya Savaşı sonrası güncellenmiş.


BİRLEŞİK KRALLIK: İngiliz, İskoç, Galler ve İrlanda'yı simgeliyor. Armayı, Kraliçe II.Elizabeth tasarlamış. Armanın en üstündeki taç, monarşiyi simgeliyor. Ortadaki kalkanda, Birleşik Krallığı oluşturan etnik grupların armaları yer alıyor.


RUSYA: Arma, Rusya'nın Ortodoks olduğunu simgeliyor. Bizans İmparatorluğu'nun simgesi olan "çift başlı kartal" figürü, İstanbul'un Türkler tarafından fethedilmesiyle, III. İvan tarafından sahiplenilerek Ruslarca kullanılmaya başlanmış.


AZERBAYCAN: 1993'ten beri kullanılıyor. Kalkanın içerisindeki dairesel mavi, kırmızı ve yeşil renkler Azerbaycan bayrağında belirtilen Türklüğü, Çağdaşlığı ve İslamı simgeliyor. Kalkanın ortasında bulunan sekiz kollu yıldız, güneşin simgesi. Güneş'in merkezindeki alev de "Odlar Yurdu" Azerbaycan'ın temsili.


ERMENİSTAN: 19 Nisan 1992'de kabul edilen armada, sola bakan bir Kartal ve sağa bakan bir aslan figürü bulunuyor. Armanın tam ortasındaki turuncu kalkanın içinde ise Ağrı Dağı yer alıyor.


YUNANİSTAN:Yunan bayrağı temalı bir kalkanın etrafını çeviren defne yapraklarıyla oluşturulan arma, 1975'ten beri kullanılıyor. Tüm askeri birimler, üniformalarına ekliyor.