Oytun Orhan, 'Çözüm süreci başarısız olursa bölge kaybeder'
Oytun Orhan, 'Türkiye'de çözüm süreci devam ettirilirken, bütün talimatlarını Kandil'den alan PYD'nin özerklik ilan etme ihtimali düşük' dedi.
Suriye ve bölgede yaşanan son gelişmeleri gazetemize değerlendiren Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) Ortadoğu uzmanı Oytun Orhan, "Türkiye'de çözüm süreci devam ettirilirken, bütün talimatlarını Kandil'den alan PYD'nin özerklik ilan etme ihtimali düşük" dedi. Türkiye-Suriye sınırında yoğun bir çatışma dinamiği yaşandığına işaret eden Orhan, "Araplar ile Kürtler, PYD ve PYD'li olmayanlar, birbiriyle çatışıyor. Çeşitli parçalara bölünmüş El Kaide unsurları var. Sınır hattına uzun vadede güvenlik riski oluşturabilecek silahlı gruplar, yerleşmeye başladı. Bunun bir parçasını PYD oluşturuyor. El Nusra cephesi ise, El Kaide ile bağlantısını doğrudan ifade etmiş bir örgüt. ABD tarafından terör örgütü ilan edildi. Sınır hattı boyunca küçük küçük kontrolü sağladıkları bazı yerleşim yerlerinde emirlik kurmuş durumdalar" diye konuştu.
ABD'NİN MÜDAHALESİ ŞART
Bütün bu grupların ne zaman ne yapacağının belli olmayacağını vurgulayan Orhan, şunları kaydetti: "Bunlar Türkiye'nin birlikte çalışabileceği gruplar değil. Her zaman siyasi istikrarsızlık oluşturabilirler. Karşılıklı bakış açıları değişirse bir anda Türkiye'ye dönük bir tehdide de dönüşebilirler. Türkiye, şu anda Yüksek Askeri Konsey, ÖSO ve Suriye Ulusal Koalisyonu gibi meşru yapıları destekliyor. ABD'nin daha fazla angaje ve müdahil olmasına ihtiyaç var. Bu yüzden El Nusra gibi ABD'nin ifadesiyle terör örgütlerinin dışlamasına Türkiye de muhtemelen destek vermek durumunda kalacak. Bir tarafta da PKK'nın Suriye kolu PYD var. Yukarı tükürsen bıyık, aşağı tükürsen sakal gibi bir durum..."
SURİYE'YE ÜÇ PARÇALI YAPI
Oytun Orhan, Suriye'deki son yapıyı şöyle anlattı: "Birinci yapı; muhalefetin kontrol ettiği, Sünni nüfusun yaşadığı Halep'ten başlayıp doğu ve güneye doğru yayılıyor. İkinci yapı; rejimin etkili olduğu ve sadece Alevilerden oluşmayan Hıristiyanları, Dürzileri ve seküler Sünni Arapları kapsayan kıyı şeridi. Humus ve Hama'nın bir kısmı ile Şam da bu yapıda. Üçüncü parça ise; kuzeyde Kürtlerin bulunduğu yapı." Mevcut ortam içerisinde PYD'nin özerklik ilanına girişme ihtimalinin düşük olduğunu savunan Orhan, "Birinci sebep, yürütülen çözüm süreci. PYD dediğimiz yapı, tamamen Kandil'den yönetiliyor. Çözüm süreci yürürken belki Kandil bunu bir baskı süreci olarak görebilir. Bunun pratiğe geçirilmesi, Türkiye açısından sınırların geçilmesi anlamına gelir. Çözüm süreci de sabote olur. PKK, oradaki sürece zarar verecek bir adımı atmaz, sınırı aşmaz diye düşünüyorum. Kandil, pazarlık için PYD'yi elinde tutuyor. Diğer taraftan demokratik özerkliği ilk kez fiiliyata geçirebilecekleri bir bölge bulmuş durumdalar. Hep savundukları dört parçalı yapı içerisinde demokratik özerkliklerin kazanılmasında Suriye ayağı tamamlanmış olacak. Bu da diğer bölgelerde PKK'nın elini güçlendirecek bir durum olacaktır" ifadelerini kullandı. Bölgedeki gelişmelerle Türkiye'nin yürüttüğü çözüm sürecinin bağlantılarını da değerlendiren Orhan, sözlerini şöyle tamamladı: "Türkiye'de çözüm süreci başarısızlığa uğrarsa bölgede etkileri olacaktır. Suriye bağlamında konuşacak olursak; Kürt meselesi bağlamında etkisi olur. Şu anda ne olursa olsun bazı dengeleri gözetiyorlar. Yürütülen bir süreç var. Tersi durumunda PKK ile PYD, eli rahatlamış şekilde hareket edebilir. Bunun da bir karşı sonucu var. Türkiye bu sefer PYD'ye karşı daha sert pozisyon alma sürecine geçebilir. Türkiye içinde de yeniden çatışma süreci başlayacaktır ki bunun Suriye ile ilişkilere yansıması olur."
Esad, seçimlere kadar kalır
Suriye'ye yönelik öngörülerini de anlatan ORSAM Ortadoğu uzmanı Oytun Orhan, Esad'ın mevcut şartlar içinde yıkılmasının zor olduğunu ve 2014 seçimlerine kadar iktidarda kalabileceğini söyledi. Esad'ın son dönemde özellikle İran ve Hizbullah'ın etkisi ile sahada önemli kazanımlar sağladığına dikkat çeken Orhan, "Rejimin muhalefeti tamamen bastıracağı yönünde bir kanaat oluştu. Bunun da gerçekçi olmadığını düşünüyorum. Ne bölgesel ne küresel güçler, Hizbullah ile rejimin zaferine izin vermez. Önümüzdeki yıl içerisinde Esad gider ancak rejim, ülkenin bir bölümünde hatta Şam'da bile varlığını sürdürecektir. Ülke bölünmese bile etnik mezhepsel gruplar ile yerel güçler, etkisini artıracaktır. Daha ademi-merkeziyetçi, Lübnan veya Irak modeline benzeyen yeni bir Suriye ortaya çıkabilir" dedi.
ABD'NİN MÜDAHALESİ ŞART
Bütün bu grupların ne zaman ne yapacağının belli olmayacağını vurgulayan Orhan, şunları kaydetti: "Bunlar Türkiye'nin birlikte çalışabileceği gruplar değil. Her zaman siyasi istikrarsızlık oluşturabilirler. Karşılıklı bakış açıları değişirse bir anda Türkiye'ye dönük bir tehdide de dönüşebilirler. Türkiye, şu anda Yüksek Askeri Konsey, ÖSO ve Suriye Ulusal Koalisyonu gibi meşru yapıları destekliyor. ABD'nin daha fazla angaje ve müdahil olmasına ihtiyaç var. Bu yüzden El Nusra gibi ABD'nin ifadesiyle terör örgütlerinin dışlamasına Türkiye de muhtemelen destek vermek durumunda kalacak. Bir tarafta da PKK'nın Suriye kolu PYD var. Yukarı tükürsen bıyık, aşağı tükürsen sakal gibi bir durum..."
SURİYE'YE ÜÇ PARÇALI YAPI
Oytun Orhan, Suriye'deki son yapıyı şöyle anlattı: "Birinci yapı; muhalefetin kontrol ettiği, Sünni nüfusun yaşadığı Halep'ten başlayıp doğu ve güneye doğru yayılıyor. İkinci yapı; rejimin etkili olduğu ve sadece Alevilerden oluşmayan Hıristiyanları, Dürzileri ve seküler Sünni Arapları kapsayan kıyı şeridi. Humus ve Hama'nın bir kısmı ile Şam da bu yapıda. Üçüncü parça ise; kuzeyde Kürtlerin bulunduğu yapı." Mevcut ortam içerisinde PYD'nin özerklik ilanına girişme ihtimalinin düşük olduğunu savunan Orhan, "Birinci sebep, yürütülen çözüm süreci. PYD dediğimiz yapı, tamamen Kandil'den yönetiliyor. Çözüm süreci yürürken belki Kandil bunu bir baskı süreci olarak görebilir. Bunun pratiğe geçirilmesi, Türkiye açısından sınırların geçilmesi anlamına gelir. Çözüm süreci de sabote olur. PKK, oradaki sürece zarar verecek bir adımı atmaz, sınırı aşmaz diye düşünüyorum. Kandil, pazarlık için PYD'yi elinde tutuyor. Diğer taraftan demokratik özerkliği ilk kez fiiliyata geçirebilecekleri bir bölge bulmuş durumdalar. Hep savundukları dört parçalı yapı içerisinde demokratik özerkliklerin kazanılmasında Suriye ayağı tamamlanmış olacak. Bu da diğer bölgelerde PKK'nın elini güçlendirecek bir durum olacaktır" ifadelerini kullandı. Bölgedeki gelişmelerle Türkiye'nin yürüttüğü çözüm sürecinin bağlantılarını da değerlendiren Orhan, sözlerini şöyle tamamladı: "Türkiye'de çözüm süreci başarısızlığa uğrarsa bölgede etkileri olacaktır. Suriye bağlamında konuşacak olursak; Kürt meselesi bağlamında etkisi olur. Şu anda ne olursa olsun bazı dengeleri gözetiyorlar. Yürütülen bir süreç var. Tersi durumunda PKK ile PYD, eli rahatlamış şekilde hareket edebilir. Bunun da bir karşı sonucu var. Türkiye bu sefer PYD'ye karşı daha sert pozisyon alma sürecine geçebilir. Türkiye içinde de yeniden çatışma süreci başlayacaktır ki bunun Suriye ile ilişkilere yansıması olur."
Esad, seçimlere kadar kalır
Suriye'ye yönelik öngörülerini de anlatan ORSAM Ortadoğu uzmanı Oytun Orhan, Esad'ın mevcut şartlar içinde yıkılmasının zor olduğunu ve 2014 seçimlerine kadar iktidarda kalabileceğini söyledi. Esad'ın son dönemde özellikle İran ve Hizbullah'ın etkisi ile sahada önemli kazanımlar sağladığına dikkat çeken Orhan, "Rejimin muhalefeti tamamen bastıracağı yönünde bir kanaat oluştu. Bunun da gerçekçi olmadığını düşünüyorum. Ne bölgesel ne küresel güçler, Hizbullah ile rejimin zaferine izin vermez. Önümüzdeki yıl içerisinde Esad gider ancak rejim, ülkenin bir bölümünde hatta Şam'da bile varlığını sürdürecektir. Ülke bölünmese bile etnik mezhepsel gruplar ile yerel güçler, etkisini artıracaktır. Daha ademi-merkeziyetçi, Lübnan veya Irak modeline benzeyen yeni bir Suriye ortaya çıkabilir" dedi.
'da Takip Edin!
