Mevzuatımızda 'deprem suçu' yok: Cezalar yeniden düzenlenmeli
6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta meydana gelen ve 'asrın felaketi' olarak adlandırılan depremler sonrası gözler özellikle müteahhitlerin alacağı cezaya çevrildi. Avukat Faruk Aktay “Bizim mevzuatımızda deprem suçu yok” dedi ve “Bazı durumlarda neredeyse hiç cezaevine girmeden tahliye olanlarla karşılaşıyoruz” ifadesini kullandı.
Türkiye’yi sarsan ve onbinlerce kişinin hayatına mal olan deprem felaketi sonrası gözler sorumluların yargılamalarına çevrildi. 1999 depreminden sonra müteahhitlerin ve ilgili sorumluların ‘bilinçli taksir’le yargılandıklarını anlatan Avukat Faruk Aktay “Bizim mevzuatımızda deprem suçu yok. Yani imara aykırı, ruhsata aykırı yapı yapmak ile ruhsatsız yapı yapmanın, imar kirliliği suçu oluşturduğu, bunun da 1 ila 5 yıl arasındaki suç teşkil edeceğine ilişkin bir madde var. Ortada ölüm varsa o zaman bilinçli taksirle adam öldürmeden yargılama yapılıyor” dedi.
"HİÇ CEZAEVİNE GİRMEDEN TAHLİYE OLANLARLA KARŞILAŞIYORUZ"
Taksirli adam öldürme suçunun cezasının 2 ile 15 yıl arasında değiştiğine işaret eden Aktay, şöyle devam etti: "Bilinçli taksirde de bu ceza ‘1/3 ila 1/2 oranında arttırılır’ diyor. Dolayısıyla ceza 3 ila 22 yıl gibi çok geniş bir aralıkta açılıyor. Bazı durumlarda neredeyse hiç cezaevine girmeden tahliye olanlarla karşılaşıyoruz. Bir de ‘olası kast’ durumu var. Olası kastla yargılanırsanız kasten adam öldürme ile suçlanıyorsunuz. Buradaki ceza ise 20 ile 25 yıl arasında. Bu savcının talebiyle belirlenecek bir konu. Ancak Yargıtay’ın bu noktadaki ağırlıklı kararları sorumluların taksirle öldürmesi yönünde. Olası kast için aranan ise hileli davranış. Yani müteahhit yolsuzluğa karışmış, herhangi birisine rüşvet vererek ilgili izinlerini tamamlamışsa olası kastla dava açılması gerekiyor.
Sonuç olarak cezaların yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Her ne kadar kanun geriye doğru işlemeyecek olsa da bundan sonra yaşanabilecek durumlar için düzenleme yapılması şart. Depremin ardından birçok müteahhit gözaltına alındı. Soruşturmalar hızlı bir şekilde yürütülüyor. Önce müteahhitler belirlenip daha sonra diğer sorumlular da sürece dâhil edilebilir. Sürecin mümkün olduğunca geniş kapsamlı yürütülmesi gerekiyor. Dava süreçlerinin hızlı ilerlemesi için davaların birleştirilmesi ve sürecin şeffaf yürütülmesi de çok önemli."
KUSUR VARSA ZAMAN AŞIMI YOK
Bir müteahhit yaptığı konuttan 5 yıl boyunca sorumlu. Bu kısım vatandaşın tazminat tarafı ile de yakından alakalı. Eğer müteahhidin yaptığı binada gizli bir ayıp varsa müteahhit vatandaşa tazminat ödemeli. Eğer müteahhidin ağır kusuru veya hileli bir davranışı varsa burada bir zaman aşımı bulunmuyor.
HASARLI EV İÇİN DAVA AÇILABİLİR
Deprem bölgesi dışında da insanlar evlerini kontrol ettirmeye başladı. Müteahhittin hilesi ve ağır kusuru varsa ve bina riskli çıktıysa vatandaş müteahhite ve diğer sorumlulara karşı dava açabilir. Buna iskân belgesini veren belediyeler de dâhildir. Belediyeye de dava açılabilir. Çünkü ben onun verdiği iskâna güvenerek bu daireyi aldım diyebilir vatandaş. Müteahhit ortada yoksa idareye de dava açılabilir.
KOLON KESENE CEZA VAR
Daire yeni alındı, biri bu binada bir kolon kesti. Bina bu kolon kesme işleminden sonra yıkılmadıysa ve bu bina yıkılmalı şeklinde bir rapor çıktıysa ilgili kolonu kesen kişiye bütün malikler dönüp de dava açabilir. Ceza kanunumuzda bununla ilgili bir düzenleme var. Eğer kolon kesildiği için bu bina çökerse ceza kanununa göre bunun cezası 3 aydan 1 yıla kadar değişiyor. Bunun dışında daha açık bir madde yok elimizde. Eğer kolon kesme sonucunda bina çökmediyse, takipsizlik kararı veriliyor. Kovuşturmaya yer yoktur deniliyor. Kanuna göre ortada suçun somut şartları oluşmamış oluyor. Eğer bu kolon kesilmesi sonucunda bina çöktüyse ve insanlar öldüyse farklı bir değerlendirme oluyor.
'da Takip Edin!
