Mavi Marmara'da sona doğru... Lockerbie tazminatı emsal olacak

İsrail'in ödeyeceği tazminat konusunda uluslararası örnekler inceleniyor. Bunlardan biri de Lockerbie faciası. Libya uçakta ölen her yolcu için 10 milyon dolar tazminat ödemişti. İsrail tarafı, Türkiye'nin beklentisine yakın bir rakamda tazminat ödemeyi kabul etti. Kurulacak bir komisyona yatırılacak tazminat Türk yetkililer tarafından ailelere iletilecek. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, üzerinde mutabakata varılan tazminat miktarı, İsrail tarafından Türk hükümeti adına açılan bir banka hesabına ya da fona aktarılacak. Türk hükümeti de bu parayı hak sahiplerine iletecek. Böylelikle, İsrail ile Mavi Marmara mağduru aileler hiçbir şekilde karşı karşıya gelmeyecek. İsrail, Türkiye'ye tazminat ödemesi karşılığında, Mavi Marmara mağdurlarının ailelerinin, açtıkları davalar düşecek.
Mavi Marmara saldırısında hayatını kaybedenlere verilecek tazminat miktarı için uluslararası örnekler incelendi. Bu hesaplamada yaş, eğitim, çalışma süreleri gibi tazminatta dikkate alınan uluslararası kriterler değerlendirildi. Lockerbie ve Liberty Gemisi'ne saldırı örnek alındı. İlk örnek alınan 1988'de bomba yerleştirilerek İskoçya'nın Lockerbie kasabasına düşürülen Pan Am Havayolları'na ait yolcu uçağı oldu. Bombalı saldırıda uçakta bulunan 275 yolcu hayatını kaybetmişti. Uçağa bombayı yerleştirenlerin Libya uyruklu olduğu tespit edildi. Bunun üzerine Libya ölen her bir kişi için 10 milyon dolardan toplam 2.75 milyar dolar tazminat ödemeye mahkum edilmişti. İkinci örnekte İsrail, 1967 yılında Liberty Gemisi'ne saldırıp, gemideki Amerikalı asker ve sivillerden 34 kişiyi öldürmüş, 171 kişiyi de yaralamıştı. İsrail, "yanlışlıkla vurulduğu" belirlenen gemide hayatını kaybeden 34 kişinin ailelerine 3.3 milyon dolar tazminat ödedi. Bütün yaralılar için de 3.5 milyon dolar tazminat ödendi.
Heyetlerin üzerinde uzlaştığı metin ilk adım olarak Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'a sunulacak. Siyasi iradenin metni kabul etmesinin ardından imzalar, iki ülke Başbakanı'nın yetkilendirdiği kişilerce atılacak. Böylece uzlaşma metni, "Uluslararası Anlaşma" niteliği kazanacak. Uzlaşma metninin "Uluslararası Anlaşma" şeklinde imzalanması ve iki ülke Parlamentolarında onaylanacak olması İsrail, Mavi Marmara katliamındaki suçunu, uluslararası camia huzurunda da kabul etmesi anlamına gelecek.
Buket Güven/TÜRKİYE GAZETESİ